Παρουσία πλήθους επισήμων πραγματοποιήθηκε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης η εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, Δαυίδ Σαλτιέλ, μαζί με την πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα Ιρίτ Μπεν-Άμπα.

Ακόμη, το «παρών» έδωσαν ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας, ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ο δήμαρχος Νεάπολης - Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, ο βουλευτής ΝΔ Ά Θεσσαλονίκης, Σταύρος Καλαφάτης, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Δημήτρης Μάρδας, ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α΄Θεσσαλονίκης, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, ο πρώην περιφερειάρχης, Παναγιώτης Ψωμιάδης, ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας του δήμου Θεσσαλονίκης, Θανάσης Παππάς, και ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ, Δημήτρης Μπακατσέλος.

Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης. Κατά την άφιξή του στο χώρο της εκδήλωσης, ο κ. Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στον πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, κ. Δαυίδ Σαλτιέλ, εξέφρασε την ειλικρινή του χαρά που παρευρίσκεται στην τελετή. Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση αφιερωμένη στα Θύματα του Ολοκαυτώματος.

Κατόπιν, ξεκίνησαν οι ομιλίες. Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, κατά την ομιλία του, αναφέρθηκε στη δημιουργία του Μουσείου του Ολοκαυτώματος (ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΔΩ). Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, μίλησε, μεταξύ άλλων, για την ιστορία της θείας του πατέρα του που πήρε υπό την προστασία της μια Εβραιοπούλα (ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ Ν.Δ. ΕΔΩ).

Βίτσας: Δηλώνουμε «παρών» στο προσκλητήριο της μνήμης

Κατά την ομιλία του, ο Δημήτρης Βίτσας τόνισε πως «είμαστε με τον άνθρωπο και με τις αξίες που είναι βαση του πατριωτισμού». Όπως είπε, «το Ολοκαύτωμα σχεδόν εξόντωσε στο σύνολο του τον εβραϊκό πληθυσμό της πόλης. Το 96% εστάλη στο Άουσβιτς. Όσοι επέστρεψαν, βρήκαν τα πράγματα διαφορετικά, τα σπίτια είχαν λεηλατηθεί και οι περιουσίες είχαν αλλάξει χέρια». Παράλληλα, ο κ. Βίτσας επεσήμανε πως «η ένταξη των Εβραίων στην κοινωνία της Θεσσαλονίκης μετά τον πόλεμο δεν ήταν εύκολη, αλλά δεν το έβαλαν κάτω και τα κατάφεραν».

Και συνέχισε: «Το 2004 ψηφίστηκε παμψηφεί η καθιέρωση της Ημέρας Μνήμης για τους Εβραίους. Τώρα, λόγω του ναζιστικού μορφώματος της βουλής δεν θα γινόταν κάτι τέτοιο». Για τις γερμανικές αποζημιώσεις, είπε πως «είναι αυθύπαρκτο θέμα, δεν συμψηφίζεται, δεν υπάρχει παραγραφή». «Μέσα σε αυτή την εκκρεμότητα συμπεριλαμβάνονται και οι αποζημιώσεις των Ελλήνων Εβραίων», πρόσθεσε.

«Είναι η περίοδος που ο καθένας διαλέγει πλευρά ανάμεσα στον ρατσισμό και τις αρχές της δημοκρατίας. Είναι πρόκληση να μην αφήσουμε το πρόσωπο του ναζισμού να εμφανιστεί. Αυτή τη λογική έχουμε στην καρδιά μας και την καθημερινή μας πρακτική!», κατέληξε.

Η πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα, κατά την ομιλία της δήλωσε: «Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης είναι από τις αρχαιότερες. Το Ολοκαύτωμα είναι το πιο φριχτό έγκλημα της ιστορίας. Δεν έχει υπάρξει έγκλημα που να συγκρίνεται με το Ολοκαύτωμα στο μέγεθος και τη φρικαλεότητα του. Ποτέ πια ξανά λοιπόν λέω εγώ. Θέλω να ευχαριστήσω τους 329 Έλληνες Χριστιανούς της Θεσσαλονίκης που διέσωσαν Εβραίους. Η τελετή δεν είναι μόνο σημαντική για να αποδοθεί φόρος τιμής αλλά για να διδαχθούμε».

Παράλληλα, η πρέσβειρα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου μιλώντας «για την επάνοδο του αντισημιτισμού». Όπως είπε, «ο αντισημιτισμός αναδύεται παντού και έχουν υπάρξει αντισημιτικά επεισόδια και στην Ελλάδα, ενώ τα επεισόδια στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 200%. Οι χώρες πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Στην Ελλάδα υπάρχει αντισημιτισμός και εκφράζεται και μέσω της Χρυσής Αυγής που είναι τρίτο κόμμα. Η Ελλάδα έχει πολύ δρόμο να διαβεί ακόμα». Δεν παρέλειψε ωστόσο να αναφερθεί στα θετικά βήματα που έχει κάνει η χώρα, όπως τις προόδους στην εκπαίδευση άνω στο θέμα του Ολοκαυτώματος αλλά και το γεγονός ότι το ελληνικό κοινοβούλιο συμπεριέλαβε στη ρητορική μίσους και τις αντισημιτικές εκφράσεις.

Τζιτζικώστας: Ο ανθρωπισμός η μόνη μας ελπίδα

Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, μιλώντας για το Ολοκαύτωμα, είπε πως «50.000 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης εστάλησαν στα στρατόπεδα, αφανίστηκε σχεδόν ολόκληρη η κοινότητα». Πρόσθεσε πως, ήταν μια κοινότητα ζωντανή που έδωσε στην πόλη τον χαρακτήρα της πολυπολιτισμικότητας όταν ήταν δύσκολο να αποκτηθεί ένας τέτοιος χαρακτήρας.

«Η μνήμη του Ολοκαυτώματος είναι μια μνήμη που πάλεψε με τις σιωπές, χρειάζεται πολλή δουλειά για να καταλάβουμε ότι το Ολοκαύτωμα μας αφορά όλους. Τα τελευταία χρόνια, ο νεοναζισμός αναδύεται σε όλον τον κόσμο και ενισχύεται σπό συνθήκες όπως η φτώχεια. Δεν είναι λίγες ούτε μικρές οι προκλήσεις που εχουμε μπροστά μας», επεσήμανε ο κ. Τζιτζικώστας.

Στο ίδιο πνεύμα και σε έναν έντονα συγκινησιακό λόγο, η αντιπεριφερειάρχης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκη Βούλα Πατουλίδου σημείωσε «κάποιοι βοήθησαν, ενώ κάποιοι πρόδωσαν τους Εβραίους της πόλης. Στον ίδιο τόπο ζουν και άγγελοι και διάβολοι. Το μάθημα του ανθρωπισμού είναι η μόνη μας ελπίδα».

Αναφερόμενη στον πρόσφατο θάνατο του πατέρα της, είπε πως αν ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου πονάει τόσο πολύ, τότε δεν μπορούμε να φανταστούμε τι ζήσανε οι Εβραίοι που έχασαν τους δικούς τους με τέτοιον απάνθρωπο τρόπο.

Σαλτιέλ: Υποχρεούμαστε να μην ξεχάσουμε

Ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής κοινότητας Θεσσαλονίκης, από το βήμα της εκδήλωσης, ανέφερε ότι σήμερα, 72 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, υπάρχουν τόσο ανησυχητικά σημεία που μιλάμε ξανά για εξάπλωση ναζισμού και αντισημιτισμού. «Οι σημερινές συνθήκες, όπως η φτώχεια και η δυσπραγία, είναι οι συνθήκες που εκμεταλλεύονται όσοι θέλουν να παρουσιάσουν λύσεις που βασίζονται στον ρατσιμό, λύσεις που όσο περνάει ο καιρός έχουν μεγάλη απήχηση. Υποχρεούμαστε να μην ξεχασουμε», επεσήμανε.

Ο κ. Σαλτιέλ τόνισε όμως ότι είναι αισιόδοξος, λέγοντας πως υπάρχει ελπίδα. Ως παράδειγμα έδωσε την έδρα των εβραϊκών σπουδών στο ΑΠΘ αλλά και τις πρωτοβουλίες του δημάρχου για την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης αναφορικά με το Ολοκαύτωμα και την εβραϊκή κοινότητα της πόλης.

Μετά τις ομιλίες και σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, πραγματοποιήθηκε η Απονομή του Τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» στους απογόνους του Γεωργίου Σπυρίδωνος Σταυρίδη, για τη διάσωση της οικογένειας Ιωσήφ Μεναχέμ Στρούμτσα. Τον Τίτλο παρέλαβε η κόρη του κ. Σταυρίδη.

Στο βήμα ανέβηκε φανερά συγκινημένος ο Ιωσήφ Στρούμτσα, ο οποίος μίλησε για την ευεργετική δράση του κ. Σταυρίδη. Σύμφωνα με την μαρτυρία του 88χρονου, ο Γεώργιος Σταυρίδης, τότε διοικητής της αστυνομίας της Βέροιας, συμβούλεψε τον πατέρα της οικογενείας Στρούμτσα, που ήταν και πρόεδρος της ισραηλιτικής κοινότητας στη Βέροια, να καταφύγει στα βουνά για να σωθεί. Τον κ. Στρούμτσα ακολούθησαν και άλλες οικογένειες, συνολικά 150 άτομα, και έτσι κατάφεραν να σωθούν. Από τα στρατόπεδα στη Βέροια δεν επέστρεψε κανείς.

Όταν, λόγω πολέμου ο κ. Στρούμτσα αναγκάστηκε να αλλάξει το όνομά του, μετονομάστηκε σε Πέτρος Σταυρίδης, ως ένδειξη τιμής στον άνθρωπο που έσωσε τον ίδιο και δεκάδες άλλους Εβραίους.

Δείτε ΕΔΩ το βίντεο με την ομιλία του κ. Στρούμτσα

Τα εγκαίνια της έκθεσης «Την Επαύριον του Ολοκαυτώματος»

Μετά τις ομιλίες, ακολούθησε η τελετή κατάθεσης σταφάνων αλλά και τα εγκαίνια της έκθεσης «Την Επαύριον του Ολοκαυτώματος» στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Η έκθεση αφορά την αναβίωση της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης στην περίοδο 1944-1946, η οποία όπως περιέγραψε ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ στην ομιλία του ήταν πολύ δύσκολη για τους Εβραίους που κατάφεραν να επιζήσουν των στρατοπέδων και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, τη Θεσσαλονίκη.

«Οι Εβραίοι κλήθηκαν να επιβιώσουν στην ίδια τους την πατρίδα. Όταν επέστρεψαν, στη θέση μιας συναγωγής υπήρχε πλέον μια ταβέρνα, στις οικίες τους πλέον ζούσαν πρόσφυγες ή βομβόπληκτοι ενώ τα μάρμαρα του εβραϊκού νεκροταφείου χρησιμοποιούνταν ως δομικά υλικά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σαλτιέλ.

Στην έκθεση ξεναγήθηκε από τον Δρ. Ευάγγελο Χεκίμογλου, έφορο του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας.

[Πηγή: Ιστοσελίδα voria.gr]

Σχετικά:

- Ρεπορτάζ της ΕΡΤ