Την 1η Οκτωβρίου 2017, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Καθημερινή" άρθρο με τίτλο "Γνωρίστε τους Εβραίους εκ των ένδον με το «Σσουλχάν Αρούχ»" του Μιχάλη Κατσίγερα, για το νέο βιβλίο του ραββίνου Ισαάκ Μιζάν.  

Το νέο έργο του σοφολογιώτατου ραββίνου Ισαάκ Μιζάν «Σσουλχάν Αρούχ», δηλαδή «Στρωμένο τραπέζι», αποτελεί καθοριστική συμβολή στην ελληνοεβραϊκή θρησκειολογική γραμματεία. Πρόκειται για οδηγίες εφαρμογής του νόμου σύμφωνα με τη σεφαραδίτικη παράδοση, προϊόν της σοφίας την οποία απέκτησε και καλλιέργησε κατά τη διακονία του ως ραββίνου Αθηνών για 44 χρόνια (από το 1971) και για έξι χρόνια στη γενέθλια Λάρισα.

Ο Ισαάκ Μιζάν, ένας καλός και συνετός άνθρωπος, Ελληνας Εβραίος σεφαραδίτης, με την οικογένειά του ριζωμένη στην Ελλάδα από την προ Χριστού εποχή, παρούσα σε αγώνες του έθνους, επιχειρεί με επιτυχία ένα τιτάνιο έργο. Εχοντας πίσω του λαμπρές σπουδές στη Γαλλία, στην Ελβετία και στο Ισραήλ, είχε μαζί με την πλούσια εμπειρία του όλες τις δυνατότητες για να δώσει στο ελληνόφωνο κοινό πρόσβαση σε ένα χρηστικό και λειτουργικό βιβλίο. Αλήθεια, πόσοι από μας χριστιανοί δεν αναρωτηθήκαμε τι πιστεύουν, πώς λατρεύουν τον Θεό οι Εβραίοι, ποια είναι τα έθιμά τους στην καθημερινή τους πρακτική ζωή;

Γοητευτικές απαντήσεις

Διαβάζοντας το εκ 550 σελίδων πόνημα του ραββίνου Μιζάν, ο Ελληνας αναγνώστης όχι μόνο παίρνει σαφείς, γοητευτικές και εν πολλοίς απολαυστικές απαντήσεις σε θρησκειολογικά θέματα –με έμφαση π.χ. στην αθανασία της ψυχής–, αλλά και σε θέματα σχετικά «πιο πεζά», που έχουν την ισχυρή συμβολική σημασία τους στον καθημερινό βίο των Εβραίων συμπολιτών μας. Ο ραββίνος Ισαάκ Μιζάν επέλεξε ως έγκυρο «όχημα» επαφής των αναγνωστών του με το αντικείμενό του, το Σσουλχάν Αρούχ, τον κώδικα του εβραϊκού νόμου (Αλαχά), τον πλέον διαδεδομένο παγκοσμίως ερμηνευτικό οδηγό των νόμων της εβραϊκής θρησκείας. Ο κώδικας αυτός, μαζί με τα επεξηγηματικά σχόλια που περιλαμβάνει, αποτελεί την πληρέστερη συλλογή εβραϊκών κανόνων που γράφτηκε ποτέ.

Οπως αναφέρεται, «πρόκειται για σειρά νόμων ηθικής συμπεριφοράς και κοινωνικών αρχών, που ορίζουν τον ρόλο και τις υποχρεώσεις του Εβραίου απέναντι στον συνάνθρωπο, στον Θεό και στην κοινωνία, και τον οδηγούν στην ενάρετη και ηθική ζωή που βασίζεται στον θεμέλιο λίθο της εβραϊκής θρησκείας, που δεν είναι άλλος από το ρητό “αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου”». Οι νόμοι δεν αναφέρονται μόνο σε θεωρητικά ή μεταφυσικά σχήματα. Περιλαμβάνονται νόμοι για τη διατροφή (Κασερούτ), τη διαχείριση των τροφίμων και την υγιεινή. Ετσι, για τον μη Εβραίο αναγνώστη το βιβλίο αυτό προκαλεί ένα πρόσθετο ενδιαφέρον.

Πόσοι δεν θα θέλαμε να γνωρίσουμε, στον βαθμό του δυνατού, τους Εβραίους γείτονές μας εκ των ένδον;

Ενα παράδειγμα: τις προάλλες (21-22 Σεπτεμβρίου 2017) ήταν η εβραϊκή Πρωτοχρονιά, η λεγόμενη Ροσς Ασσανά. Ο ραββίνος μάς αποκάλυψε: «Τις δύο νύχτες του Ροσς Ασσανά, στο τραπέζι τρώμε κάποια φρούτα και λαχανικά που συμβολίζουν τη νέα χρονιά. Λέμε “Κιντούσς”, κάνουμε “Νετιλά” και “Αματσί”, μόνον που αντί να βουτήξουμε το ψωμί στο αλάτι, το βουτάμε στη ζάχαρη ή στο μέλι. Μετά φέρνουμε στο τραπέζι φρούτα και λαχανικά (μήλο γλυκό, πράσα, κοκκινογούλι, χουρμάδες, κολοκύθα) που “απωθούν” το κακό, καθώς και ψάρι και κεφαλάκι αρνιού ή ψαριού, το οποίο συμβολίζει πάντοτε την επιθυμία μας να πρωτοπορούμε. Να προσθέσουμε ότι το τραπέζι πρέπει να είναι καλοστρωμένο και η λάμπα αναμμένη για την τελετή».

Ετσι λοιπόν από το «Σσουλχάν Αρούχ», το «Στρωμένο τραπέζι» του βιβλίου, παίρνουμε το φως εκ των ένδον της εβραϊκής λυχνίας για τον βίο των Εβραίων φίλων μας.

Αναμφίβολα και πέρα από τα παραπάνω, αυτό το βιβλίο έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη θρησκευτική βιβλιογραφία του τόπου μας.

ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1.10.2017