To Συμπόσιο της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA), με θέμα «Η Καταπολέμηση του ρατσισμού και της ρητορικής μίσους: Μαθήματα από το Ολοκαύτωμα», έγινε στην Αθήνα, στις 30.9.2021, με τη συνεργασία και τη συμμετοχή της Ελληνικής Προεδρίας της IHRA και του Κέντρου Μνήμης του Ολοκαυτώματος Babyn Yar (Babyn Yar Holocaust Memorial Center), στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου Athens Democracy Forum 2021 (ADF), που διεξάγεται στην ελληνική πρωτεύουσα από τις 29 Σεπτεμβρίου έως την 1η Οκτωβρίου2021. 

Το Συμπόσιο της IHRA είχε ως βασικό σκοπό να εξετάσει και να αναδείξει την αυξανόμενη συχνότητα της ρητορικής μίσους και του ρατσισμού στις σημερινές κοινωνίες. Στο Συμπόσιο ο ελληνικός εβραϊσμός εκπροσωπήθηκε από τον Γενικό Ταμία του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος κ. Δανιήλ Μπεναρδούτ.

Κατά την έναρξη του Συμποσίου απηύθυναν  χαιρετισμό ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας [διαβάστε τον ΕΔΩ], και ακολούθως, με βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ο Natan Sharansky, Ακτιβιστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Πρόεδρος του Κέντρου Μνήμης του Ολοκαυτώματος Babyn Yar. Ο Πατήρ Patrick Desbois, Ιδρυτής και Πρόεδρος του οργανισμού Yahad-In Unum και επικεφαλής του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου του Μνημείου του Ολοκαυτώματος Babyn Yar, έκανε εισήγηση με θέμα τον εντοπισμό χώρων μαζικής ταφής Εβραίων θυμάτων των ναζιστικών Ταγμάτων Θανάτου (Einsatzgruppen) στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Τη συζήτηση του πάνελ συντόνισε ο Daniel Holtgen, Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης για τον Αντισημιτισμό και τα Εγκλήματα Μίσους, στο οποίο συμμετείχαν και ο νυν Προέδρος της IHRA, Πρέσβης Χριστόδουλος Λάζαρης, η πρώην Γενική Διευθύντρια της UNESCO και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Democracy and Culture Foundation, Irina Bokova και ο Πατήρ Patrick Desbois.

Η εκδήλωση μεταδόθηκε ζωντανά στο παγκόσμιο ακροατήριο του ADF, στο πλαίσιο της κάλυψης από τους New York Times. Ο Steven Erlanger, επικεφαλής διπλωματικός ανταποκριτής των New York Times, ήταν ο γενικός συντονιστής του φόρουμ, με ένα πάνελ δημοσιογράφων και ανταποκριτών, μεταξύ των οποίων ο Patrick Healy από τη Νέα Υόρκη και άλλοι από την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες, το Λονδίνο και το Παρίσι.

Η μνήμη του Ολοκαυτώματος αποτέλεσε την αφετηρία για μία συζήτηση σχετικά με τους κινδύνους της ακραίας ρητορικής και της ρητορικής μίσους στον σύγχρονο κόσμο. Το πάνελ των ομιλητών διερεύνησε την εντεινόμενη ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό και τον ρατσισμό, καθώς και τα διδάγματα που αποκομίζουμε ή όχι από την Ιστορία. Συζητήθηκαν επίσης, ο ρόλος και η ευθύνη που έχουν τα άτομα και τα κράτη στη δημιουργία κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς. Μεταξύ των θεμάτων που εξετάστηκαν ήταν πώς μπορούμε να καταπολεμήσουμε τα εγκλήματα και τη ρητορική μίσους, πώς μπορούμε να εγείρουμε άμυνες κατά του αντισημιτισμού, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και άλλων μορφών μισαλλοδοξίας και διακρίσεων στις κοινωνίες μας σήμερα αλλά και στο μέλλον.

Η διοργάνωση αυτού του Συμποσίου κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας της IHRA (2021-2022) παρείχε την ευκαιρία να προβληθεί η IHRA σε ένα παγκόσμιο κοινό και να υπογραμμισθεί η σημασία των διδαγμάτων του Ολοκαυτώματος για τη σύγχρονη κοινωνία, ιδίως δε όσον αφορά τον αντίκτυπό του στις δημοκρατικές αξίες και διαδικασίες. Η απήχησή του ενισχύθηκε, αφενός, μέσω των New York Times και αφετέρου, μέσω της εκτενούς προβολής του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, μεταξύ αυτών και στις πλατφόρμες του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το Athens Democracy Forum πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, η οποία εγκαινίασε  τις εργασίες του Φόρουμ στις 29 Σεπτεμβρίου, με τη συμμετοχή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη.

Το ειδικό Συμπόσιο παρείχε την ευκαιρία σύνδεσης των διδαγμάτων του Ολοκαυτώματος με τις τρέχουσες προκλήσεις για τις δημοκρατικές αξίες και διαδικασίες του σύγχρονου κόσμου, και συνέβαλε στη διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας της IHRA.

*Στοιχεία από ιστοσελίδα Υπουργείου Εξωτερικών, 28.9.2021