Η δημιουργική, αλλά παράλληλα και τραγική πορεία της εβραϊκής κοινότητας στην Κρήτη, η σχέση της με τους χριστιανικούς και μουσουλμανικούς πληθυσμούς και τις τοπικές Αρχές αναδείχθηκε στην πολύ ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα με θέμα “Η εβραϊκή παρουσία στην Κρήτη, 19ος – 20ός αι.” που έγινε στις 13.10.2019. Η ημερίδα οργανώθηκε από το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, με συνδιοργανωτή την Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ. – Κ.Α.Μ. και την Περιφέρεια. 

«Ανασυγκροτώντας μια απουσία: οι Εβραίοι στα Χανιά της Κρήτης (19ος-20ος αι.)»ήταν το θέμα της εισήγησης της Δάφνης Λάππα, ιστορικού μεταδιδακτορικής Ερευνήτριας στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών-Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας και της Κατερίνας Αναγνωστάκη, υποψήφιας διδάκτορος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Το “Το δέντρο της ζωής” (Ετς Χαγίμ) βρήκε εύφορη γη, ανθρώπους που να το ποτίζουν, να το λιπαίνουν, να το φροντίζουν και μεγάλωσε, καρποφόρησε, έγινε κιόλας… 20 ετών. Η Συναγωγή “Ετς Χαγίμ” φύτρωσε σε ό,τι απέμεινε από την ακμάζουσα εβραϊκή κοινότητα των Χανίων που εκμηδενίστηκε από τους ναζί. Συνδέει με τον καλύτερο τρόπο το παρελθόν με το παρόν των Χανίων. Τόπος προσευχής αλλά και χώρος πολιτισμού, μελέτης και έρευνας, κυρίως όμως μνημείο συνύπαρξης και διαλόγου ανάμεσα σε ανθρώπους όλων των θρησκειών και των δογμάτων.

Ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε, σχεδίασε και υλοποίησε την επαναλειτουργία της Συναγωγής, το 1999, ήταν ο Χανιώτης Εβραίος Νίκος Σταυρουλάκης. Ενας ευγενής άνθρωπος που όλοι σέβονταν και ο χαμός του, πριν από 2 χρόνια, στεναχώρησε τους Χανιώτες. Κοντά στον Ν. Σταυρουλάκη βρισκόταν από πολύ νωρίς ο Ραβίνος Νίκολας ντε Λανζ (Nicholas de Lange) καθηγητής Εβραϊκών Σπουδών Πανεπιστημίου του Cambridge Αγγλίας. «Ο Νίκος ήταν ο δημιουργός του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, δεν ήταν ένας τυχαίος άνθρωπος. Επειδή ο πατέρας του ήταν από τα Χανιά ερχόταν εδώ και έβλεπε την κατάσταση του κτηρίου και κάποια στιγμή σκέφθηκε ότι “τώρα ήλθε η ώρα να ανακατασκευαστεί η Ετς Χαγίμ”. Είχε προηγηθεί ένας σεισμός, στα 1995, που είχε πλήξει δραματικά το κτήριο. Βρήκε οργανισμούς όπως το World Monument Fund, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο και απλούς πολίτες που έκαναν δωρεές και συγκεντρώθηκε το απαραίτητο ποσό», λέει ο ραβίνος.

Η Τοπική Διοίκηση Δράμας (I.P.A.) της Διεθνούς Ένωσης Αστυνομικών, στα πλαίσια των κοινωνικών της εκδηλώσεων, σε συνεργασία με τον Αθλητικό Σύλλογο ΑμεΑ Δράμας «ΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ», την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων (Ε.Π.Σ.) Νομού Δράμας και το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΔΙ.Κ.Α.) του Δήμου Δράμας, διοργάνωσαν στις 28.9.2019 για φιλανθρωπικό σκοπό για πρώτη φορά στη Δράμα και γενικά στη Βόρεια Ελλάδα, έναν Διεθνή Φιλικό Αγώνα Ποδοσφαίρου μεταξύ των Εθνικών Ομάδων Ακρωτηριασμένων ΕΛΛΑΔΑΣ και ΙΣΡΑΗΛ.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πέντε παίκτες της Εθνικής Ελλάδος ποδοσφαίρου που κατέκτησε το EURO 2004, μεταξύ αυτών ο Αρχηγός της Εθνικής Θοδωρής Ζαγοράκης, ο Γιώργος Καραγκούνης, ο Τάκης Φύσσας, ο Κώστας Κωνσταντινίδης και ο Γιώργος Γεωργιάδης. Τα παιδιά που παρευρέθηκαν στον αγώνα είχαν τη χαρά να θαυμάσουν από κοντά, να φωτογραφηθούν και να πάρουν αυτόγραφα από τα ινδάλματά τους.

ΠΗΓΗ: Στοιχεία από άρθρο ιστοσελίδας laosnews.gr, 25.9.2019

Δύο σημαντικές εκδόσεις για τους Εβραίους της ευρύτερης περιοχής της Ημαθίας έχει εκδώσει το τελευταίο διάστημα η Εταιρεία Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας (ΕΜΙΠΗ).

Η πρώτη έκδοση είναι το 37ο τεύχος του περιοδικού της Εταιρείας ΧΡΟΝΙΚΑ Ιστορίας και Πολιτισμού Νομού Ημαθίας, με αφιέρωμα στην εβραϊκή παρουσία στην Ημαθία, όπου φιλοξενούνται 17 άρθρα σχετικά με τους Εβραίους της περιοχής από τον 16ο αιώνα έως σήμερα.

Η δεύτερη έκδοση είναι το βιβλίο της Ολυμπίας Μπέτσα, προέδρου της ΕΜΙΠΗ, το οποίο είναι γραμμένο στα Ελληνικά και στα Αγγλικά και έχει τίτλο "Ιστορία των Εβραίων της Βέροιας - Εξερευνώντας την Εβραϊκή Συνοικία".