Εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της Κυριακής» 23.7.17, του Ιωσήφ Βαένα:

Τα τελευταία χρόνια το σαλονικιώτικο καλοκαίρι -πέρα από το φυτοπλαγκτόν και τις ουρές καθ’ οδόν προς τη Χαλκιδική- χαρακτηρίζεται και από την ανέλπιστη αύξηση των τουριστών που επισκέπτονται την πόλη. Πολλοί ανακαλύπτουν έκπληκτοι ότι σε όλη τη Θεσσαλονίκη υπάρχουν διάσπαρτες εβραϊκές ταφόπλακες.

Προέρχονται από το Παλαιό Εβραϊκό Νεκροταφείο της πόλης, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, με περισσότερους από 350.000 τάφους, από το 2ο αιώνα μέχρι το 1946, που εκτείνονταν σε 350 στρέμματα στο χώρο από εκεί όπου βρίσκεται σήμερα η Πανεπιστημιούπολη μέχρι το Καυταντζόγλειο. Το νεκροταφείο βρισκόταν έξω από τα τείχη και εκτός πόλεως μέχρι το 19ο αιώνα, οπότε η Θεσσαλονίκη επεκτάθηκε ανατολικά. Μετά την πυρκαγιά του 1917 υπήρξαν συνεχείς πιέσεις από τις νέες ελληνικές αρχές, που ισχυρίζονταν ότι η έκταση ήταν απαραίτητη για την επέκταση της πόλης. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι το γειτονικό χριστιανικό κοιμητήριο της Ευαγγελίστριας έμεινε άθικτο και επιζεί μέχρι σήμερα. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα ιστορικά εβραϊκά κοιμητήρια έμειναν άθικτα, παρότι βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής οι προπολεμικές επιθυμίες του χριστιανικού τμήματος της πόλης βρήκαν ευήκοα γερμανικά ώτα και έτσι ξεκίνησε η καταστροφή, το Δεκέμβριο του 1942. Οι ταφόπλακες και τα τούβλα των τάφων χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής αλλά κυρίως μεταπολεμικά από πληθώρα ατόμων και φορέων ως οικοδομικό υλικό. Από ιδιώτες για την κατασκευή σπιτιών ή για την εμπορία των υλικών. Από τη μητρόπολη για την επισκευή ή αναστύλωση εκκλησιών, όπως ο Αγ. Δημήτριος και η Αγ. Σοφία. Ο δήμος Θεσσαλονίκης για δημόσια έργα, όπως η κατασκευή της λεωφόρου Στρατού, η πλακόστρωση της Ροτόντας, της πλατείας Λευκού Πύργου, του Βασιλικού Θεάτρου. Μέχρι και τα ρείθρα των πεζοδρομίων ήταν φτιαγμένα από λεηλατημένα κειμήλια αιώνων και αργότερα πουλήθηκαν στο δήμο Καλαμαριάς. Στη λεηλασία συμμετείχαν ακόμη και οργανισμοί, που λόγω θέσης θα περίμενε κανείς να αντισταθούν, όπως το Πανεπιστήμιο ή η αρχαιολογική υπηρεσία. Η τελευταία υπό τον κ. Πελεκανίδη αγνόησε τις ικεσίες της Ισραηλιτικής Κοινότητας, που μεταπολεμικά ζητούσε να σταματήσει η κατασκευή του Αγ. Δημητρίου με τα χιλιάδες τούβλα και τεράστιες μαρμάρινες ταφόπλακες που στοιβάζονταν στην αυλή του. Ακόμη και σήμερα μπορεί κάποιος να δει τα αποτελέσματα της λεηλασίας που πραγματοποιήθηκε στην Κατοχή από τη Σουρωτή μέχρι τη Βουρβουρού. Στη νέα παραλία ρίχθηκαν οστά και ταφόπλακες, ενώ ο τεχνητός λόφος στον οποίο χτίστηκε το Παλατάκι διαβρώνεται από τη θάλασσα και βγάζει στο Θερμαϊκό ταφόπλακες. Με άλλα λόγια η ρήση ότι η πόλη χτίστηκε πάνω σε ένα έγκλημα δεν έχει μόνο μεταφορική αλλά και κυριολεκτική σημασία.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 16.07.2017: «Θα θυμόμαστε πάντα τον ηρωισμό των Γάλλων πολιτών που έσωσαν τους Εβραίους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου παρουσία του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν κατά την τελετή για τη συμπλήρωση 75 χρόνων από τη μαζική σύλληψη, το 1942, 13.000 Γάλλων Εβραίων, μεταξύ των οποίων και 4.000 παιδιά, οι οποίοι εκτοπίστηκαν στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός του Ισραήλ παρευρίσκεται στην συγκεκριμένη τελετή που πραγματοποείται στο Παρίσι. 

«Από τις στάχτες της καταστροφής δημιουργήσαμε το εβραϊκό κράτος, έτσι ώστε να μην υπάρξει ξανά ένα Ολοκαύτωμα» επισήμανε ο κ. Νετανιάχου και τόνισε απευθυνόμενος στους επιζήσαντες που βρίσκονται στο κοινό πως βρίσκεται σήμερα εκεί για να θρηνήσει τα θύματα του Ολοκαυτώματος. «Φαίνεται πως πριν από 75 χρόνια οι αξίες της γαλλικής επανάστασης, η ισότητα και η ελευθερία συνεθλίβησαν λόγω του αντισημιτισμού», είπε επίσης.