«Όσοι από τους κατοίκους βρίσκεστε στη ζωή και όσοι δεν υπάρχετε πια, έχετε στην καρδιά μας μια ξεχωριστή θέση αιώνιας ευγνωμοσύνης. Βλέπω γύρω μου την οικογένειά μου, παιδιά, εγγόνια, συγγενείς και εκ μέρους όλων οφείλω να σας ευχαριστήσω με όλη μου την καρδιά γιατί υπάρχουμε χάρη σε σας». Αυτά τα λόγια ανήκουν στον πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καρδίτσας Μάκη Καπέτα, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης αποκαλυπτηρίων του μνημείου «αιώνιας ευγνωμοσύνης και αναγνώρισης», που πραγματοποιήθηκε σήμερα 18 Ιουνίου 2017 το μεσημέρι στο χωριό Αμάραντος (π. Μαστρογιάννη). Οι κάτοικοι του οποίου, από το φθινόπωρο του 1943 έως το καλοκαίρι του 1944, προσέφεραν ασφαλές καταφύγιο από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής και φιλοξενία, μοιράζοντας τα λιγοστά τρόφιμα που είχαν στα σπίτια τους, σε 62 Εβραίους της Καρδίτσας και άλλους 20 από τη Θεσσαλονίκη, τον Βόλο και τα Τρίκαλα. Και το σημαντικότερο, όπως τονίστηκε από τους ομιλητές, δεν βρέθηκε ούτε ένας από τους κατοίκους να καταδώσει το γεγονός αυτό στους Γερμανούς.

Με δάκρυα στα μάτια και συγκίνηση μέχρι την ολοκλήρωση της ομιλίας του, ο εκπρόσωπος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, Σολομών Παρέντε, ανέφερε ότι η προσωπική, οικογενειακή του ιστορία είναι συνδεδεμένη με αυτή τη γη, με αυτό το χωριό και τη μεγαλοκαρδία των κατοίκων του, για να εξηγήσει: «Μία από αυτές τις ηρωϊκές οικογένειες έσωσε τους γονείς και τα αδέλφια της μητέρας μου. Ο θείος μου, Ντάνυ Εζρά, είναι σήμερα εδώ, μαζί μας. Ήρθε από το Ισραήλ -όπου ζει- για να ξαναπερπατήσει στα σοκάκια αυτού του όμορφου ορεινού χωριού που τότε -μέσα στην αβεβαιότητα της Κατοχής- του προσέφερε ό,τι πιο πολύτιμο και δυσεύρετο υπήρχε: Ασφάλεια".

Αυτό το μνημείο, τόνισε ο Δημήτρης Σιούφας, πρώην πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, θα θυμίζει στους αιώνες αυτήν την ιστορία αλληλεγγύης, ανθρωπισμού, ηρωϊσμού, για τη διάσωση 82 Εβραίων, 62 από την Καρδίτσα και άλλων 20 από τα Τρίκαλα, τον Βόλο και την Θεσσαλονίκη, από τους κατοίκους του Αμαράντου, το πανέμορφο Μαστρογιάννη. Τα χρόνια της κατοχής, πρόσθεσε ο κ. Σιούφας, και των διώξεων από τους Γερμανούς κατακτητές, τους αγκάλιασαν, τους στέγασαν, μοιράστηκαν τα όποια τρόφιμα ως δικοί τους άνθρωποι, για να καταλήξει: «Αυτό που ζούμε σήμερα εδώ στον Αμάραντο, με την παρουσία τόσο σημαντικών ανθρώπων δεν γίνεται μόνο για να τιμήσουμε και να θυμηθούμε τους γενναίους κατοίκους του, αλλά και να στείλουμε ένα μήνυμα σε όλο τον κόσμο ώστε να μην ξανασυμβούν ποτέ τέτοιες βαρβαρότητες».

Ένα μεγάλο ευχαριστώ απηύθυνε και ο Ρόμπερτ Μπονφίλ, ομότιμος καθηγητής Εβραϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, καθώς ο ίδιος και η οικογένειά του φιλοξενήθηκαν στο γειτονικό χωριό Απιδιά και όλοι τους διασώθηκαν.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου, makthes.gr, 25.6.2017

Κοινή η ανθρώπινη μοίρα, η ζωή να είναι θέμα τυχαιότητας και η νίκη απέναντι στο θάνατο να είναι πάντα πρόσκαιρη. Στη σύντομη πορεία μας στον κόσμο ό,τι αξίζει είναι “να αγαπάς τον άλλον, να μιλάς για όσα άδικα βλέπεις να συμβαίνουν γύρω σου και να προσφέρεις στην κοινωνία”.

Αυτό είναι το απόσταγμα ζωής ενός ανθρώπου που έκλεισε τα 90 του χρόνια κι ας είχε συναντηθεί με την απόλυτη βαρβαρότητα και το θάνατο ήδη από την εφηβεία του. Τότε δεν τον θεωρούσαν άνθρωπο, ήταν μόνο ο αριθμός 109565. Ο Χάιντς Κούνιο είναι ένας από τους τελευταίους Εβραίους της Θεσσαλονίκης που επέζησαν του Ολοκαυτώματος και την προηγούμενη εβδομάδα γιόρτασε τα 90ά γενέθλιά του.

Η ΑΤΥΧΙΑ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΤΥΧΗ

Αν δεν ήταν η συγκυρία της στιγμής, το ρολόι της ζωής του θα είχε σταματήσει να χτυπά στα 15 του χρόνια. Έφτασε στο Άουσβιτς με την πρώτη αποστολή. Χαράματα, μισοκοιμισμένος άκουσε να φωνάζουν άγρια “ανοίξτε, ανοίξτε” και μετά “κατεβείτε, κατεβείτε”. Το τρένο ήταν γεμάτο με εβραίους χαμάληδες, φτωχούς λιμενεργάτες που καταλάβαιναν μόνο τα λαντίνο. Οι Γερμανοί ρώτησαν “ποιος μιλά γερμανικά, να κάνει ένα βήμα μπροστά”. Τέσσερις άνθρωποι σε όλο το τρένο μιλούσαν γερμανικά. Ήταν τα μέλη της οικογένειας Κούνιο. Η μητέρα ήταν γερμανόφωνη και μαθαίνοντας στα παιδιά της τη γλώσσα της τους έδωσε ζωή για δεύτερη φορά. Οι τέσσερίς τους επιστρατεύτηκαν, για να μεταφράζουν τις εντολές των Γερμανών στους Εβραίους, που έφταναν με κάθε αποστολή από τη Θεσσαλονίκη. “Η ζωή τελικά είναι θέμα τύχης;”, τον ρωτάμε. “Για εμάς ήταν η συγκυρία, το ότι φύγαμε με την πρώτη αποστολή”, λέει, κρατώντας στο χέρι του ένα ποτήρι σαμπάνια. Μία φορά μόνο μέθυσε στη ζωή του και στα 90 του χρόνια επιτρέπει στον εαυτό του να πιει και λίγο παραπάνω. “Η ζωή τελικά είναι ένα απροσδόκητο δώρο”, λέει με φιλοσοφική διάθεση, πριν να επιστρέψει στην τραγική αφήγησή του.

Αν η οικογένεια δεν είχε αναχωρήσει με το πρώτο τρένο, θα είχε κερδίσει λίγο ακόμη χρόνο ζωής, όπως χιλιάδες άλλοι, που εκτοπίστηκαν αργότερα, αλλά τελικά δεν ξέφυγαν από την τραγική τους μοίρα. Όμως τελικά αυτή η “ατυχία” τους να φτάσουν πρώτοι ήταν και η σωτηρία τους. Αν στο μεταξύ οι Ναζί έβρισκαν άλλους Εβραίους που ήξεραν γερμανικά, εκείνους θα χρησιμοποιούσαν, για να κάνουν τη δουλειά τους, και οι Κούνιο θα κατέληγαν στους φούρνους. Ο πατέρας του ήταν κουτσός, ο Χάιντς Κούνιο και η αδερφή του, 15-16 ετών, άνθρωποι που οι Ναζί δεν τους θεωρούσαν χρήσιμους και τους ξεφορτώνονταν αμέσως. “Η μόνη που θα δικαιούτο να ζήσει ήταν η μητέρα μου, που ήταν γερή, εμείς ήμασταν για το φούρνο. Αν δεν ξέραμε γερμανικά κι αν δεν είχαμε φτάσει πρώτοι, δεν θα ζούσαμε”, λέει στη “ΜτΚ”.