της Σοφίας Χριστοφορίδου

Πέρασαν σχεδόν δέκα χρόνια από τη σύλληψη της ιδέας για τη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος Ελλάδος, στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, εκεί από όπου έφυγαν με τρένο χιλιάδες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης με κατάληξη τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης.

Όμως ενώ το αρχικό χρονοδιάγραμμα του Μουσείου θα λειτουργούσε το 2019, βρισκόμαστε στο 2022 και δεν έχουν μπει καν οι μπουλντόζες, ενώ το νέο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου μετατίθεται για το 2025.

Εκτός από τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους χιλιάδες Έλληνες Εβραίους -πρωτίστως τους Θεσσαλονικιούς- το Μουσείο θα λειτουργήσει ως εκπαιδευτικό κέντρο και αναμένεται να αποτελέσει πόλο έλξης για επισκέπτες. Ήδη στην προοπτική δημιουργίας του Μουσείου προκλήθηκε επενδυτικό ενδιαφέρον για την ευρύτερη περιοχή της δυτικής εισόδου.

Οι αιτίες για την καθυστέρηση σχετίζονται με την χωροθέτηση του Μουσείου και συγκεκριμένα με το πολύπλοκο καθεστώς του οικοπέδου, που προέκυψε από ανταλλαγή μεταξύ του δήμου Θεσσαλονίκης και της ΓΑΙΑΟΣΕ και παραχώρηση από τον δήμο Θεσσαλονίκης γειτονικού οικοπέδου 2,5 στρ. για ανάπτυξη χώρου στάθμευσης που θα εξυπηρετεί το Μουσείο. Η νέα χωροθέτηση εγκρίθηκε με νομοθετική ρύθμιση για την ανταλλαγή των ακινήτων με το άρθρο 43 «Μουσείο Ολοκαυτώματος Ελλάδος» του Ν. 4801/2021 (ΦΕΚ 83/Α/24.05.2021). Οι όροι δόμησης παραμένουν ίδιοι με αυτούς που είχαν καθοριστεί με το ΠΔ 29-12-2017) και η έκταση του νέου οικοπέδου παραμένει η ίδια (3.690 τ.μ.). αλλά βορειότερα της προηγούμενης. Πλέον απομένει να εκδοθεί νέο προεδρικό διάταγμα με τη νέα χωροθέτηση του Μουσείου.

Ο γαλλικός οργανισμός Memorial de la Shoah, το έργο του οποίου είναι αφιερωμένο στην ιστορία των Εβραίων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων διοργάνωσαν στις 5 ως 7 Ιουλίου 2022 το διεθνές σεμινάριο «Το Ολοκαύτωμα ως αφετηρία».

Η δράση φιλοξενήθηκε από το Ερευνητικό Κέντρο ΜΟΗΑ στο Ιμαρέτ της Καβάλας και συγκέντρωσε Έλληνες, Βούλγαρους και Βορειομακεδόνες εκπαιδευτικούς που παρακολούθησαν μια σειρά από σεμινάρια κατάρτισης γύρω από τη διδασκαλία της νεότερης ιστορίας. Στη διοργάνωση συμμετείχαν η Βουλγαρική Ένωση Εκπαιδευτικών Ιστορίας και το Ταμείο Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Βόρειας Μακεδονίας. Η πρωτοβουλία χρηματοδοτήθηκε από την Claims Conference, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το διεθνές πρόγραμμα «Το Ολοκαύτωμα ως αφετηρία» υλοποιείται από το 2015 και περιλαμβάνει σεμινάρια κατάρτισης εκπαιδευτικών σε περιφερειακό επίπεδο μεταξύ χωρών με δύσκολες ή αντικρουόμενες μνήμες, σε συνεργασία με τοπικές εκπαιδευτικές αρχές και ΜΚΟ. Η εκπαίδευση αποτελεί έναν από τους αποτελεσματικότερους τρόπους καταπολέμησης των ρατσιστικών και ξενοφοβικών τάσεων που σημειώνονται στις σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες. Γι’ αυτό, οι εκπαιδευτικοί, λόγω του ρόλου τους στη μετάδοση γνώσεων στις μελλοντικές γενιές, τίθονται στο επίκεντρο του προγράμματος.