Τα μετάλλια και τον τίτλο του «Δικαίου των Εθνών» του Μουσείου του Ολοκαυτώματος Γιάντ Βασέμ στο Ισραήλ απένειμε, στις 9.9.2021 σε εκδήλωση στην Κομοτηνή, στους Βασιλική και Δημήτριο Κιακίδη, ο πρέσβης του Ισραήλ Γιόσι Αμράνι, για τη διάσωση της Ελληνοεβραίας Ντόνα Ροντρίγκ στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την εκδήλωση φιλοξένησαν ο δήμαρχος Κομοτηνής Ιωάννης Γκαράνης και ο Δήμος στην Τσανάκλειο Δημοτική Βιβλιοθήκη και διοργανώθηκε σε συνεργασία με την πρεσβεία του Ισραήλ.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της ισραηλινής πρεσβείας στην Ελλάδα, η Βασιλική και ο Δημήτριος αναγνωρίστηκαν ως «Δίκαιοι» μετά θάνατον και το βραβείο παρέλαβε ο Δημήτριος Κιακίδης, εγγονός των βραβευθέντων.

Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Χρήστος Μέτιος, ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής Παντελεήμων και τοπικοί φορείς.

Το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος στην τελετή εκπροσωπήθηκε από τον Β΄ Αντιπρόεδρο κ. Μώρις Μαγρίζο, ο οποίος στην ομιλία του αναφέρθηκε στα πολλαπλά και πολυσήμαντα μηνύματα που εκπέμπονται από την ιστορία διάσωσης της Ντόνας Ροντρίγκ επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Ακούγοντας τις ιστορίες αυτοθυσίας των Δικαίων των Εθνών αισθανόμαστε πάντα ρίγη συγκίνησης και θαυμασμού για εκείνους τους ανθρώπους που ενήργησαν με κίνδυνο της ίδιας της ζωής τους για να βοηθήσουν τον συνάνθρωπο. Ως εκπρόσωπος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, που εκπροσωπεί τους Εβραίους της χώρας μας, συγκλονίζομαι πάντα καθώς αναλογίζομαι ότι όταν υπάρχουν τέτοιοι δεσμοί αδελφοσύνης κι αλληλοκατανόησης μπορεί να σωθεί όχι μόνο μία οικογένεια, αλλά μία ολόκληρη κοινωνία. Σήμερα, η ανθρωπότητα διανύει και πάλι μία από τις δυσκολότερες περιόδους της, λόγω της εξάπλωσης του φανατισμού, του φονταμενταλισμού και της τρομοκρατίας, και της αύξησης αντισημιτικής ρητορικής. Γι΄ αυτό και  είναι σημαντικό να μαθαίνουμε και να προβάλλουμε ιστορίες ανθρωπιάς και αδελφοσύνης, όπως αυτή της διάσωσης της Ντόνας Ροντρίγκ από την οικογένεια Κιακίδη. Γιατί η γνώση και η παιδεία είναι τα μόνα όπλα ενάντια στη διάδοση του μίσους».

Στις δηλώσεις του ο Πρέσβης του Ισραήλ, Γιόσι Αμράνι ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Κομοτηνής και τον Δήμο για τη φιλοξενία της εκδήλωσης. Σημείωσε ότι η Βασιλική και ο Δημήτριος Κιακίδης όπως και οι άλλοι «Δίκαιοι των Εθνών», έλαμψαν ως αχτίδες φωτός στην σκοτεινότερη περίοδο του Ολοκαυτώματος τονίζοντας ότι ο εβραϊκός λαός θα τους χρωστά αιώνια ευγνωμοσύνη.

Ο Πρέσβης επεσήμανε επίσης τα διδάγματα που μπορούν να αντληθούν από εκείνους που επέλεξαν την ανθρωπιά πάνω απ΄όλα, διακινδυνεύοντας ακόμα και τη ζωή τους για να σώσουν τους Εβραίους συμπατριώτες τους. «Είναι μια ζωντανή απόδειξη ότι η ανθρωπότητα δεν πρέπει ποτέ να υποκύψει στην τυραννία. Θυμίζουν σε όλους μας ότι θα μπορούσαν να ήταν τα πράγματα διαφορετικά. Είναι η σωστή απάντηση στο ρατσισμό, τον φανατισμό, τη διαστρέβλωση της ιστορίας και τους αρνητές του Ολοκαυτώματος.»

Ο τίτλος του «Δικαίου των Εθνών» απονέμεται από το Γιάντ Βασέμ, την Αρχή και το Μουσείο Μνήμης Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος που ιδρύθηκε στην Ιερουσαλήμ από το κράτος του Ισραήλ στη μνήμη των έξι εκατομμυρίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Δίδεται σε άτομα που έθεσαν τη ζωή τους σε κίνδυνο για να σώσουν Εβραίους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η απονομή του βραβείου απαιτεί εκτενή έρευνα από το Γιάντ Βασέμ και έγκριση από το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ.

Η ιστορία της διάσωσης

Στη διάρκεια της τριπλής κατοχής στην Ελλάδα (1941-1944), η Βασιλική και ο Δημήτριος Κιακίδης, με κίνδυνο της ζωής τους, διέσωσαν την Ελληνίδα Εβραία από την Κομοτηνή Ντόνα Ροντρίγκ. Στην Κομοτηνή, προπολεμικά, ο ιατρός Δημήτριος Κιακίδης διατηρούσε ιδιωτική κλινική στην οποία η Ντόνα Ροντρίγκ εργαζόταν ως νοσοκόμα. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη τους η Ντόνα φρόντιζε τα παιδιά της οικογένειας Κιακίδη, τον Θεόφιλο και τον Κωνσταντίνο. Πριν από την είσοδο του βουλγαρικού στρατού στην Κομοτηνή τον Απρίλιο του 1941, η οικογένεια Κιακίδη κατέφυγε στη γερμανοκρατούμενη ζώνη, ενώ η Ντόνα παρέμεινε με την οικογένειά της στην πόλη αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες της ανεργίας και της κατοχής.

Με την παρότρυνση συναδέλφων του ο ιατρός Κιακίδης ξεκίνησε τη λειτουργία μικρής ιδιωτικής κλινικής στην Κατερίνη τον χειμώνα του 1941-1942. Σ’ ένα ταξίδι του στη Θεσσαλονίκη, το 1942, συνάντησε τυχαία τη Ντόνα η οποία αναζητούσε μάταια κάποια εργασία. Ο Κιακίδης πρόσφερε αμέσως δουλειά στη Ντόνα και της επέτρεψε να ζει μαζί με την οικογένεια στην Κατερίνη. Με την έναρξη των διώξεων εναντίον των Εβραίων το 1943, ο Κιακίδης έβγαλε πλαστή χριστιανική ταυτότητα στη Ντόνα με τη βοήθεια των τοπικών Αρχών. Στη συνέχεια, χάρη στη συνεργασία του με τις αντιστασιακές οργανώσεις για την περίθαλψη τραυματιών, ο Κιακίδης έστειλε με ασφάλεια τη Ντόνα σε ορεινό χωριό όπου συνέχισε να δουλεύει ως νοσοκόμα μέχρι το τέλος της Κατοχής.

Τον Μάρτιο του 1943, 864 Έλληνες Εβραίοι της Κομοτηνής συνελήφθησαν από τις βουλγαρικές αρχές, εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν από τους Ναζί στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα της Πολωνίας. Ανάμεσά τους βρίσκονταν όλοι οι συγγενείς της Ντόνα. Χάρη στην ανθρωπιά και τη γενναιότητα της οικογένειας Κιακίδη, εκείνη βρήκε ασφαλές καταφύγιο και σώθηκε. Μεταπολεμικά η Ντόνα παντρεύτηκε επιζώντα του Άουσβιτς στη Θεσσαλονίκη όπου συνέχισε να ζει μέχρι το θάνατό της (1996), διατηρώντας φιλικές σχέσεις με την οικογένεια του σωτήρα της Δημητρίου Κιακίδη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν τιμηθεί 362 Έλληνες Δίκαιοι των Εθνών. Μεταξύ αυτών, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Δαμασκηνός, ο πρώην Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας επί Κατοχής, Άγγελος Εβερτ, ο πρώην Δήμαρχος Ζακύνθου Λουκάς Καρρέρ, οι Μακαριστοί Μητροπολίτες Ζακύνθου και Δημητριάδος, Χρυσόστομος και Ιωακείμ αντίστοιχα, η ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης, Λέλα Καραγιάννη, καθώς και πολλοί άλλοι αφανείς ήρωες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στοιχεία από εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, 9.9.2021

ΔΕΙΤΕ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ τις ΟΜΙΛΙΕΣ των ΔΗΜΑΡΧΟΥ Κομοτηνής Γιάννη Γκαράνη ΕΔΩ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης Χρήστου Μέτιου ΕΔΩΒ΄ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΥ του ΚΙΣΕ Μώρις Μαγρίζου ΕΔΩ, ΠΡΕΣΒΗ του ΙΣΡΑΗΛ στην Ελλάδα Γιόσι Αμράνι ΕΔΩ, ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ ΕΔΩ & του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΙΑΚΙΔΗ ΕΔΩ