ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ" ΤΟΥ ΝΑΤΑΝ ΓΚΡΙΝΜΠΕΡΓΚ |
![]() |
από την ιστοσελίδα Παρατηρητής της Θράκης, 16.4.2013:
Το βιβλίο – ντοκουμέντο της εξόντωσης των εβραίων από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη του Νατάν Γκρίνμπεργκ, «Ντοκουμέντα» παρουσιάστηκε στην Καβάλα στο Λύκειο Ελληνίδων στις 14.4.2013. Παρουσιάστηκε στην Καβάλα, στο Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας, το οποίο μέχρι το 1942 λειτουργούσε ως εβραϊκό σχολείο, το βιβλίο του Νατάν Γκρίνμπεργκ «Ντοκουμέντα», των εκδόσεων «Παρατηρητής της Θράκης» με χορηγία του προέδρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας κ. Βίκτωρα Βενουζίου. Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου εντάχθηκε από το Δήμο Καβάλας στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης κατά τη διάρκεια του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου, στις 23 Ιουνίου 1913.
![]() Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους ο εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου πατέρας Παύλος, ο δήμαρχος Καβάλας κ. Κώστας Σιμιτσής, ο αντιπεριφερειάρχης κ. Αρχέλαος Γρανάς, ο πρώην περιφερειάρχης Αν. Μακεδονίας και Θράκης κ.
![]() Το παλιό εβραϊκό σχολείο και το Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας ![]() Χαιρετισμοί από την Ευτέρπη Σαμαρά και τον Βίκτωρα Βενουζίου Αρχικά, χαιρετισμό απηύθυνε στους παρευρισκομένους η πρόεδρος του Λυκείου Ελληνόδων Καβάλας κα Ευτέρπη Σαμαρά, η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε «ότι για την πρώτη παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου θεωρήσαμε ότι δε θα υπήρχε καλύτερος χώρος από αυτόν που βρισκόμαστε εδώ σήμερα», αφού ο χώρος λειτουργούσε αρχικά ως εβραϊκό σχολείο. Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας κ. Βίκτωρ Βενουζίου, ο οποίος αναφερόμενος στα «Ντοκουμέντα» σημείωσε ότι είναι μοναδικής αξίας βιβλίο «αφού ασχολείται με το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της FYROM, μιλώντας με αποδείξεις για τα εγκλήματα που έγιναν και για τη μεθοδικότητα που επέδειξαν οι Βούλγαροι. Μοναδικής αξίας βιβλίο γιατί αποτελεί μία συλλογή εγγράφων και μαρτυριών που αφορούν στη σύλληψη, τον εκτοπισμό και την εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων της Καβάλας και των πόλεων υπό βουλγαρική κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1941 - 1944)».
Ακόμη, χαιρετισμό απηύθυνε και η επιμελήτρια των εκδόσεων «Παρατηρητής της Θράκης» κα Τζένη Κατσαρή - Βαφειάδη.
Αμέσως μετά τον λόγο πήραν ο ιστορικός ερευνητής κ. Τζέκυ Μπενμαγιόρ, ο δρ. Ιστορίας ΑΠΘ και επιστημονικός επιμελητής της έκδοσης κ. Βασίλης Ριτζαλέος και ο ιστορικός κ. Νίκος Καραγιαννακίδης.
Τζέκυ Μπενμαγιόρ, ερευνητής
Στο γενικό πλαίσιο της γερμανικής γραφειοκρατίας σε σχέση με το «Εβραϊκό Ζήτημα» και την «Τελική του Λύση» αναφέρθηκε ο ερευνητής Τζέκυ Μπενμαγιόρ, ξεκινώντας από την οργανωμένη μεθοδολογία εξόντωσης που ξεκίνησε με την απαγόρευση γάμων με Εβραίους, τη σηματοδότησή τους με το άστρο, τη συγκέντρωσή τους σε στρατόπεδα και την εξόντωσή τους, αλλά και στην υφαρπαγή της περιουσίας τους, εστιάζοντας στην εξόντωση των 46.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος αναφέρθηκε στους 3.000 με 4.000 Εβραίους της Θεσσαλονίκης που διεσώθησαν και διερωτήθηκε γιατί δεν συνέβη το ίδιο με τους Εβραίους της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, συμπέρανε δε ότι αυτό οφείλεται στον εγκλεισμό τους στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα. Ο κ. Μπενμαγιόρ σημείωσε την αξία των «Ντοκουμέντων» για την ιστορία των Εβραίων της χώρας μας, αλλά και των Εβραίων εν συνόλω της Ευρώπης, και ευχήθηκε η πορεία μνήμης που για πρώτη φορά έγινε εφέτος στη Θεσσαλονίκη στα χνάρια της πορείας που βάδισαν τη βραδιά της συγκέντρωσής τους οι Θεσσαλονικείς Εβραίοι, κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων μνήμης των εβδομήντα χρόνων από το ολοκαύτωμα, να γίνει κάποια στιγμή και στην Καβάλα.
Βασίλης Ριτζαλέος, δρ. Ιστορίας ΑΠΘ και επιστημονικός επιμελητής της έκδοσης Νίκος Καραγιαννακίδης, ιστορικός
Πολλά προσωπικά, καθώς και στοιχεία από τις μνήμες της πόλης για τους Εβραίους κατέθεσε ο ιστορικός κ. Νίκος Καραγιαννακίδης. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στην γνωριμία του με τον Σάμπυ Τσιμίνο και στο βιβλίο του Ματαρράσσο που του δώρισε, αλλά και στα αρχεία του Τσιμίνο που «καιγόταν» να προλάβει να συγκεντρώσει στοιχεία για το Ολοκαύτωμα, και στα έγγραφα που αυτός συνέλεγε «ως διαμάντια μέσα σε κάρβουνα». Στους δυο καβαλιώτες –ο ένας ήταν ο Μισέλ Καζές- εβραίους βουλευτές που δολοφονήθηκαν το 1942 στη Θεσσαλονίκη, ανεξαρτήτως αν αυτοί που κυρίως γνωρίζουμε είναι ο Γρηγόρης Λαμπράκης και ο Γιώργος Τσαρούχας, συμπεριλαμβάνοντας στα συναισθήματα απώλειας και αυτά που κατέγραψε ο καβαλιώτης συγγραφέας Πρόδρομος Μάρκογλου που, όταν έψαξε, δεν βρήκε τη Σάρα, επιλέγοντας με την Καβάλα «επαρκώς δραστήρια που όμως σιώπησε παραπάνω απ’ ό,τι έπρεπε» για τους Εβραίους της. Ο αείμνηστος Σάμπυ Τσιμίνο και οι προσπάθειες καταγραφής της ιστορίας της εξόντωσης των Εβραίων της Καβάλας
Μετά από τις ομιλίες υπήρξε προβολή οπτικού υλικού- απόσπασμα από ντοκιμαντέρ- με τον αείμνηστο Σάμπυ Τσιμίνο, πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας, συνομιλητή και μέντορα του κ. Βίκτωρα Βενουζίου, το πάθος του οποίου για το άδικο της εξόντωσης των εβραίων και πολλών εκ των μελών της οικογένειάς του ήταν ικανό ακόμη και μέσα από την εικόνα να φωτίσει το μέγεθος και την τραγωδία που βίωσαν οι συμπολίτες μας εβραίοι. Ο Σάμπυ Τσιμίνο, σοφή και σεβάσμια μορφή, συγκλόνισε με τον τρόπο που υπέβαλε το ερώτημα «γιατί;» για τις αιτίες του Ολοκαυτώματος, το οποίο ως διαρκώς αναπάντητο θα παραμένει ανεξίτηλο τεκμήριο της ανθρώπινης θηριωδίας. Κινηματογραφικά επίσης μας παρουσίασε πώς ο ίδιος βίωνε την αίσθηση του χρέους απέναντι στην ιστορία καταρτίζοντας αρχεία και λίστες των ονομάτων των Καβαλιωτών Εβραίων που οι ψυχές τους «φτερούγισαν» στα στρατόπεδα της Τρεμπλίνκα.
Έλλη Κανάκη, Δημήτρης Ιγνατιάδης, Γιάννης Κανάκης και «Λίστα του Σίντλερ» Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικό αφιέρωμα στη μνήμη των 265 παιδιών και νηπίων με επικεφαλής τους μικρούς σολίστες Έλλη Κανάκη, στο βιολί και Δημήτρη Ιγνατιάδη, στο βιολί με συνοδό στο πιάνο τον καθηγητή του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας και πιανίστα Γιάννη Κανάκη, με θέματα από την ταινία «Η Λίστα του Σίντλερ» και το μιούζικαλ «Ο Βιολιστής της Στέγης», οι οποίοι και αποθεώθηκαν. Σημειωτέον αυτό το εξαιρετικό κλείσιμο ήταν προσφορά στην ημέρα μνήμης των Καβαλιωτών Εβραίων από το Δημοτικό Ωδείο Καβάλας. Στη συνέχεια ο λόγος δόθηκε στον δήμαρχο Καβάλας κ. Κωστή Σιμιτσή, στον π. βουλευτή κ. Αστεριάδη και ακολούθησε ανταλλαγή αναμνηστικών και δώρων.
Κωστής Σιμιτσής, δήμαρχος Καβάλας
Ο δήμαρχος Καβάλας κ. Κωστής Σιμιτσής, όχι μόνον ανήγγειλε την ανέγερση μνημείου Ολοκαυτώματος στη μνήμη των Εβραίων της Καβάλας, αλλά θυμήθηκε και τη δική του ανάμειξη ως νεαρού δικηγόρου που εκπροσωπούσε το Λύκειο Ελληνίδων Καβάλας στη συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης του κτιρίου του Εβραϊκού Σχολείου από την Ισραηλιτική Κοινότητα στο Λύκειο, που εκπροσωπούνταν τότε μέσω του Σάμπυ Τσιμίνο από την κα Πρασσά. Ο δήμαρχος σημείωσε επίσης την εξαίρεση που σημειώθηκε στη χώρα μας εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου, στο οποίο, προς τιμήν του, δεν περιήλθαν ποτέ οι σχολάζουσες εβραϊκές περιουσίες, οι οποίες, μέσω του ΟΠΑΙΕ, περιήλθαν κατ’ ουσίαν στη νομή και την κατοχή των Ισραηλιτικών Κοινοτήτων.
Γιώργος Αστεριάδης, δικηγόρος – π. βουλευτής
Ο δικηγόρος και πρώην βουλευτής Καβάλας (1974-1978) κ. Γιώργος Αστεριάδης αναφέρθηκε στη μεγάλη συνεισφορά Εβραίων επιχειρηματιών όπως οι Φερνάντες, οι Αμπραβανέλ και οι Μιζραχή στην οικονομία της Καβάλας, στις μνήμες του από τους συνομήλικους του στο δημοτικό Ουζιέλ και Αμαρίλιο, και στα συσσίτια που προσέφερε η οικογένεια Μιζραχή, 700 μερίδες φαγητό καθημερινά, για τους απόρους της Καβάλας… Επίσης, αναφέρθηκε στις στέρνες νερού που κατασκευάστηκαν από τους αδελφούς Βιξ και υδροδότησαν την Καβάλα.
Ευχαριστίες
|