Powergame.gr, 19.7.2021: Ο ρόλος της Ελλάδας είναι κρίσιμος στην περίπλοκη και πολυτάραχη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου για θωράκιση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή, δηλώνει ο κ. David Harris, διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC).

Η Τουρκία έχει υπερεκτιμήσει τον στρατηγικό της ρόλο, τονίζει ο ίδιος σε συνέντευξή του στο Powergame.gr και την Ζορζέτ Ζολώτα.

Εμπνευσμένος από τα πρώτα βήματα της Ε.Ε, θεωρεί πως η Ελλάδα μπορεί να συμβάλει στο να συμπλεύσουν χώρες της Βορείου Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων στον χώρο της ενέργειας, του ηλεκτρισμού και του περιβάλλοντος.

Ο κ. Harris πήρε μέρος στο πρόσφατη 25η Συνάντηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια αρκετά ευαίσθητη και νευραλγική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Πώς βλέπετε να διαχειρίζεται η Αθήνα αυτές τις πολλαπλές προκλήσεις;

Έχοντας εξοικειωθεί με την περιοχή, μπορώ να κατανοήσω χωρίς καμία δυσκολία τις αναφορές στην ευαίσθητη και νευραλγική φύση της περιοχής. Είναι περίπλοκη, πολυτάραχη και, την ίδια στιγμή, ζωτικά σημαντική. Γι΄ αυτόν τον λόγο είναι τόσο απαραίτητη η διορατική και εντυπωσιακή ηγεσία που έχει επιδείξει η Ελλάδα, πόσο μάλλον όταν επαυξάνεται μέσα από το στρατηγικό τρίγωνο με την Κύπρο και το Ισραήλ που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια.

Πώς βλέπετε να πορεύεται η Τουρκία μέσα στα επόμενα χρόνια, λαμβανομένων των γενικών εκλογών του 2023. Θα επιδιώξει η Άγκυρα να οξύνει τις εντάσεις στην περιοχή σε μια προσπάθεια να επιδείξει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στους πολίτες της;

«Ποτέ μην κάνεις προβλέψεις, ιδιαίτερα για το μέλλον», είχε πει προ ετών ένας διάσημος Αμερικανός. Οπότε, ενώ θα ήταν μάταιο εγχείρημα να αποπειραθώ να προβλέψω τι θα μπορούσε να γίνει σε διάστημα διετίας, αναμφίβολα η Τουρκία, υπό την ηγεσία του Ερντογάν, έχει υπερεκτιμήσει τον γεωπολιτικό της ρόλο στην περιοχή, έχει διαχειριστεί εσφαλμένα την οικονομία και έχει προκαλέσει την κλιμακούμενη αγανάκτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Ο τουρκικός λαός δικαιούται κάτι καλύτερο.

Μέχρι το 2023, η ενεργειακή συνεργασία της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ αναμένεται να καλλιεργηθεί περαιτέρω στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας 3+1 και την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed. Η ενέργεια μπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις κρατών αλλά μπορεί να τις διχάσει, όπως είδαμε πέρσι το καλοκαίρι ξανά με την Τουρκία.

Η εμβάθυνση της συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ στην ενέργεια είναι μια από τις πιο ενθαρρυντικές εξελίξεις στην περιοχή.

Φέρνει πιο κοντά αυτές τις τρεις χώρες, ενώ προσελκύει και άλλες, όπως η Αίγυπτος, για να λάβουν μέρος σε ένα διευρυνόμενο δίκτυο.

Η μεγαλύτερη διακρατική συνεργασία μπορεί να θέσει τα θεμέλια για ένα περιβάλλον ειρήνης και εμπιστοσύνης, κάτι που ήδη συμβαίνει μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν σε αυτήν την προσπάθεια.

Αναφέρθηκε πως στη συνάντησή σας με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, συζητήσατε περαιτέρω ενέργειες σαν την πρωτοβουλία 3+1, η οποία περιλαμβάνει επίσης τις ΗΠΑ. Μήπως θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τη φύση τέτοιων ενεργειών;

Όσο πιο πολύ αυτές οι τρεις χώρες επεκτείνουν και εμβαθύνουν τους δεσμούς τους, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ενίσχυση μιας ζώνης με δημοκρατικές αξίες και αμοιβαία συμφέροντα στη Ανατολική Μεσόγειο.

Επιπλέον όσο οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν αυτό το τρίγωνο τόσο πιο πιθανό είναι να τεθούν τα θεμέλια για την περαιτέρω προώθηση της σταθερότητας και της ασφάλειας. Προφανώς υπάρχουν παράγοντες που αντιτίθενται σε αυτήν την πορεία, αλλά δεν πρέπει να υπερισχύσουν.

Με ποιους άλλους τρόπους θεωρείται πως η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο και με ποιους τομείς; Πώς βλέπει η Ουάσινγκτον τη θέση της Ελλάδας στην περιοχή;

Έχω την ισχυρή πεποίθηση πως μακροπρόθεσμα η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στον οραματισμό και την υλοποίηση μιας σειράς αλληλοεπικαλυπτόμενων συμφερόντων στη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, τα οποία μπορούν να θέσουν τα θεμέλια για την επανάληψη της πρώτης επιτυχίας του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού σχεδίου, το οποίο θα πρέπει να θυμόμαστε είχε στηριχθεί στον άνθρακα και χάλυβα.

Σήμερα, ο άνθρακας και ο χάλυβας μπορεί να αντικατασταθούν, ας πούμε για αρχή, από έναν τριμελή προσανατολισμό στην ενέργεια, τον ηλεκτρισμό και το περιβάλλον.

Μετά από πολλά χρόνια έχει υπάρξει αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας στο Ισραήλ. Μήπως αυτή η αλλαγή επιφέρει με κάποιο τρόπο μεταβολές στις γενικότερες ισορροπίες της Μέσης Ανατολής;

Δεν το πιστεύω. Θεωρώ πως η νέα κυβέρνηση θα συνεχίζει να αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις από το Ιράν και των εντολοδόχων του, τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ, όπου όλοι είναι προσανατολισμένοι σε τίποτε λιγότερο από την καταστροφή του Ισραήλ.

Την ίδια ώρα, θα επιδιώξει να καλλιεργήσει την ιστορική επιτυχία των Συμφωνιών του Αβραάμ το 2020, εμβαθύνοντας τις σχέσεις με τέσσερις αραβικές χώρες -το Μπαχρέιν, το Μαρόκο, το Σουδάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- και εξερευνώντας ευκαιρίες για τη διεύρυνση αυτού του κύκλου ειρήνης.

Μάλιστα, υπάρχουν μερικές ακόμα υποψήφιες χώρες που ενδιαφέρονται και σε αυτή τη φάση παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της διαδικασίας αυτής.

ΠΗΓΗ: Powergame.gr, 19.7.2021