Αφιερωμένη στη διαρκώς παρούσα στην ιστορία του Βόλου Ισραηλιτική Κοινότητα της πόλης είναι η περιοδική έκθεση «Οι Εβραίοι στον Βόλο. Τεκμήρια από τη ζωή και τη δράση τους», που εγκαινιάστηκε στις 24.5.2023, στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου και θα διαρκέσει μέχρι τον προσεχή Νοέμβριο.
Η έκθεση είναι αποτέλεσμα στενής συνεργασίας της Διεύθυνσης Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Βόλου.
Κατά την εκδήλωση των εγκαινίων χαιρετισμούς απηύθυναν ο δήμαρχος Βόλου Αχιλλέας Μπέος, ο πρόεδρος του ΔΣ του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου Γιώργος Βλιώρας, εκ μέρους του Μητροπολίτη Δημητριάδος & Αλμυρού κ. Ιγνατίου ο πατέρας Επιφάνιος, ο πρόεδρος του ΚΙΣΕ και της Ι.Κ. Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ, ο πρόεδρος της Ι.Κ. Βόλου Μαρσέλ Σολομών, εκ μέρους του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος ο γενικός γραμματέας του Συλλόγου Φίλων του ΕΜΕ Ζακίνος Κοέν, εκ μέρους του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης η επιστημονική υπεύθυνη Ξένια Ελευθερίου και το επίτιμο μέλος της Ι.Κ. Βόλου Βίκτωρας Πολίτης. Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στην ιδιαίτερη σημασία και τη σπουδαιότητα της δημιουργίας και προβολής στο κοινό της έκθεσης που εστιάζει στη μακρόχρονη παρουσία των Εβραίων στον Βόλο.
Ο συντονισμός της εκδήλωσης έγινε από τον Γιάννη Κουτή, προϊστάμενο του τμήματος Μουσείων της Διεύθυνσης Αρχείων Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ Βόλου.
Τα εγκαίνια ολοκληρώθηκαν με την απόδοση χαρακτηριστικών παραδοσιακών εβραϊκών τραγουδιών από τη σοπράνο Μαριάντζελα Χατζησταματίου.
Λίγα λόγια για την έκθεση «Οι Εβραίοι στον Βόλο. Τεκμήρια από τη ζωή και τη δράση τους»
Μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό, μεγάλο αριθμό φωτογραφιών, ιερά σκεύη και βιβλία, αντικείμενα θρησκευτικής και οικιακής χρήσης κι ένα κατατοπιστικό χρονολόγιο παρουσιάζεται, για πρώτη φορά διαχρονικά και στο σύνολό της, η ιστορία των εβραίων στο θρήσκευμα συμπολιτών μας, η συμπόρευσή τους με τους ντόπιους και η συμβολή τους στην ανάπτυξη και εξέλιξη της πόλης.
Οι πρώτες αναφορές για παρουσία Εβραίων κατοίκων στην περιοχή του Βόλου χρονολογούνται στον 2ο αι. π.Χ. Η παρουσία αυτή συνεχίζεται και ενισχύεται πληθυσμιακά στους αιώνες που ακολουθούν. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας ιστορικοί και περιηγητές περιγράφουν τη ζωή των Εβραίων γύρω από το τουρκικό «Κάστρο» (Φρούριο) στη δυτική συνοικία της πόλης, όπου διατηρούσαν Συναγωγή και «Λουτρό» (Τεβιλά). Η Κοινότητα εκείνη την εποχή θεωρούνταν Ρωμανιώτικη. Στους πρώτους εκείνους ελληνόφωνους Εβραίους, προστέθηκαν και ισπανόφωνοι Σεφαραδίτες, που είχαν διαφύγει από το διωγμό το 1492.
Το 1881 και την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα, στον Βόλο υπήρχε συγκροτημένη εβραϊκή κοινότητα με 250 περίπου μέλη. Η συμμετοχή τους στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη του Βόλου εκφράστηκε με τη δημιουργία εμπορικών και βιοτεχνικών καταστημάτων. Επίσης, είχαν ενεργό συμμετοχή στους κοινωνικούς και εθνικούς αγώνες.
Τον 21ο αιώνα, πλέον, οι λιγότεροι αλλά εξίσου δραστήριοι Εβραίοι του Βόλου συνεχίζουν την πλούσια κοινωνική και πολιτιστική τους δράση, κυρίως με εκδηλώσεις, συνεργασίες με την εκπαιδευτική κοινότητα και εκδόσεις. Την πορεία αυτή μέσα από τη ζωή και τη δράση των μελών της Ισραηλιτικής Κοινότητας Βόλου παρουσιάζει η θεματικά διαρθρωμένη έκθεση στο Μουσείο της Πόλης.
Ώρες λειτουργίας (έως 19.11.2023): Τρίτη έως Κυριακή 10.30 – 13.30 και απογεύματα Τετάρτη και Παρασκευή 18.00 – 21.00. Δευτέρα το Μουσείο είναι κλειστό.
*Στοιχεία από ιστοσελίδα thenewspaper