Μήνυμα κατά του φασισμού και της ρητορικής μίσους έστειλε στις 2.6.2019 η εκδήλωση μνήμης των θυμάτων του πλοίου Τάναϊς, που πραγματοποιήθηκε στο Μνημείο Θυμάτων Τάναϊς, στο Κουμ Καπί.
Την εκδήλωση διοργάνωσε η Συναγωγή Χανίων, ενώ ακολούθησε ομιλία από το Γενικό Γραμματέα του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, Βίκτωρ Ελιέζερ.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από τον Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Δαμασκηνό, ακολούθως δέηση από τον Σοφολογιώτατο Ραβίνο Αθηνών, κ. Γαβριήλ Νεγρίν και από τον Αιδεσιμολογιώτατο π. Λούκα Ρωμάνι, εκπρόσωπο της Καθολικής Εκκλησίας Χανίων.
«Η λήθη του Ολοκαυτώματος, η παραποίηση της ιστορίας δεν θα περάσει» επεσήμανε ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, Βίκτωρ Ελιέζερ, ο οποίος αναφέρθηκε στον ξεριζωμό της κοινότητας των Εβραίων στα Χανιά που «αφανίστηκε ολοκληρωτικά από τον τόπο της στο όνομα του αντισημητικού μίσους.
Έσβησαν τα χνάρια μιας ιστορικής διαδρομής μέχρι πρόσφατα, όταν το 1999 αναστηλώθηκε από τα ερείπια της η Συναγωγή Χανίων, Ετζ Χαγίμ από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος με πρωτομάστορα τον Νίκο Σταυρουλάκη». «Σήμερα η Ευρώπη και ο κόσμος όλος, διανύουν και πάλι μια από τις δυσκολότερες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας λόγω της εξάπλωσης του φανατισμού, του φονταμενταλισμού, της τρομοκρατίας, της αύξησης των αντισημιτικών επεισοδίων και της ανόδου των νεοναζιστικών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη. Οι πρόσφατες εξελίξεις προβληματίζουν και σοκάρουν. Ο συναγερμός έχει ήδη σημάνει και μας υπογραμμίζει το πού μπορεί να οδηγήσει η παραγνώριση ή υποβάθμιση των σοβαρότατων κινδύνων που δημιουργούνται από την επικράτηση των ακραίων ιδεολογιών και του ρατσισμού» ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και συνέχισε λέγοντας: «γι΄ αυτό και τώρα περισσότερο από ποτέ υπάρχει η ανάγκη διατήρησης της μνήμης, εξερεύνησης του παρελθόντος, ανάδειξης όλων των πτυχών της τοπικής ιστορίας και προαγωγής των ανθρωπιστικών αξιών. Σημαντικές πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ελλάδα έστω και με καθυστέρηση με στόχο τη γνώση, την παιδεία και τον πολιτισμό. Είναι πηγή πίστης και ενθάρρυνσης για το μέλλον».
Ωστόσο, ο κ. Ελιέζερ, τόνισε ότι «όλα αυτά χρειάζεται να εντατικοποιηθούν. 75 χρόνια μετά αφότου η ανθρωπότητα αντίκρισε την πιο απεχθή βιομηχανία θανάτου στο Άουσβιτς και Μπίρκεναου, βανδαλισμοί μνημείων του Ολοκαυτώματος, εβραϊκών νεκροταφείων και συναγωγών, αντι- εβραικά συνθήματα παντού, στο Πίτσμπουργκ δολοφονούνται αθώοι άνθρωποι την ώρα της προσευχής επειδή γεννήθηκαν Εβραίοι, στην Ν. Ζηλανδία στυγνά εκτελούνται επειδή γεννήθηκαν Μουσουλμάνοι και στην Ουτρέχτη τρεις αθώοι επιβάτες ενός τραμ εκτελούνται επειδή κάποιος θεώρησε ότι δεν έχουν δικαίωμα στην ζωή.
Και εδώ στην χώρα μας, αρνητές του Ολοκαυτώματος παρουσιάζουν ξανά και ξανά το 2019 τα λιβελογραφήματα τους προσπαθώντας να ξανά γράψουν την ιστορία να εξαγνίσουν τους εμπνευστές και τους εκτελεστές του μεγαλύτερου εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας».
Κλείνοντας την ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος επεσήμανε ότι εκδηλώσεις όπως η τελετή μνήμης στα Χανιά έχουν «και διδακτικό χαρακτήρα. Γιατί οι πολίτες της πόλης και οι επισκέπτες της, πρέπει να γνωρίζουν τι συνέβη τότε, στην πιο σκοτεινή περίοδο της ανθρωπότητας όπου 6 εκατ. Εβραίοι, ανάμεσά τους 65.000 Έλληνες Εβραίου, χιλιάδες Ρομά και άλλοι, διαφορετικοί άνθρωποι, θανατώθηκαν φρικτά, με την πλέον βιομηχανοποιημένη μέθοδο στο Άουσβιτς, στο Νταχάου, στο Μπίρκεναου και στα άλλα στρατόπεδα θανάτου. Γιατί δεν είναι απλά αριθμοί. Γιατί πίσω από κάθε αριθμό υπάρχει ένας άνθρωπος με ονοματεπώνυμο.
Οι εκδηλώσεις αυτές υπενθυμίζουν τι μπορεί να συμβεί ξανά στην ανθρωπότητα εάν η μνήμη σβήσει από την λήθη και εάν το μίσος επικρατήσει ως ανεκτός κανόνας σε μια κοινωνία. Γιατί το απόλυτο κακό δεν ξεκίνησε από το Άουσβιτς.
Ξεκίνησε από την ρητορική μίσους και κατέληξε στο Άουσβιτς. Και ήρθαμε εδώ στα Χανιά όχι μόνο για να θυμηθούμε αυτούς που βάρβαρα θανατώθηκαν και να τιμήσουν τη μνήμη τους αλλά μαζί με τους πολίτες των Χανίων να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα: ότι η λήθη του Ολοκαυτώματος, η παραποίηση της Ιστορίας δεν θα περάσει. Δεν μπορεί να περάσει. Δεν πρέπει να περάσει».
Το Τάναϊς
Το πλοίο που είχε αποπλεύσει από το Ηράκλειο το βράδυ της 8ης Ιουνίου 1944 ήταν υπό ναζιστική σημαία και μετέφερε στην Αθήνα αιχμαλώτους που επρόκειτο να καταλήξουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με τραίνα. Οι αιχμάλωτοι – 350 άτομα- που ήταν εγκλωβισμένοι στα αμπάρια του Τάναϊς ήταν το σύνολο του εβραϊκού πληθυσμού της Κρήτης, το σύνολο των Ιταλών αιχμαλώτων πολέμου από την Κρήτη και πλήθος χριστιανών ορθόδοξων αντιστασιακών του νησιού. Λίγες ώρες μετά τον απόπλου το πλοίο τορπιλίστηκε από βρετανικό υποβρύχιο και όλοι οι εγκλωβισμένοι αιχμάλωτοι χάθηκαν στο ναυάγιο.
