Την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019 έγιναν στη Βέροια τα αποκαλυπτήρια Μνημείου Ολοκαυτώματος, στον χώρο του παλαιού εβραϊκού νεκροταφείου, στον συνοικισμό Προμηθέως. Η τελετή αποκαλυπτηρίων εντάχθηκε στο πλαίσιο του τριημέρου εκδηλώσεων Μνήμης του IHRA στη Βέροια (20-22.9.2019).
Το Μνημείο απεικονίζει μια μενορά και είναι τοποθετημένο μπροστά στον οικίσκο που είχε χτιστεί ως υπόμνηση του εβραϊκού νεκροταφείου, όταν αυτό παραχωρήθηκε στον Δήμο για να στεγάσει χώρο αθλοπαιδιών. Το Μνημείο, δωρεά της Ι.Κ. Θεσσαλονίκης, κατασκευάστηκε από τον πολιτικό μηχανικό Δαυίδ Φρανσές, και δεσπόζει στον υπερυψωμένο χώρο πάνω από την περιμετρική παράταξη των λίγων ταφόπλακων που έχουν απομείνει μέχρι σήμερα κι έχουν δώσει το τοπωνύμιο «εβραϊκά μνήματα» στην περιοχή. Δίπλα του, σε μαρμάρινες πλάκες, αναγράφεται σε τρείς γλώσσες, ελληνικά, αγγλικά και εβραϊκά: «Οι κάτοικοι της Βέροιας εκτοπίστηκαν από τη γενέτειρά τους την 1η Μαΐου 1943 και εξοντώθηκαν από τους Ναζί στα στρατόπεδα θανάτου του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Η πόλη της Βέροιας θυμάται το Ολοκαύτωμα των 6.000.000 Εβραίων και αφιερώνει το μνημείο αυτό στην ιερή μνήμη των θυμάτων».
Η εκδήλωση ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση που ανέπεμψε ο Ραββίνος Θεσσαλονίκης Ααρών Ισραέλ, και συνεχίστηκε με προσφωνήσεις επισήμων.
Για "ιστορική ημέρα" έκανε λόγο ο Δήμαρχος της Βέροιας Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση των αποκαλυπτηρίων, χαρακτηρίζοντας «ηθικό και ιστορικό καθήκον» τη διατήρηση της μνήμης και υπογραμμίζοντας πως αν δεν είχε χαθεί η εβραϊκή κοινότητα η Βέροια θα ήταν πολύ πιο "πλούσια" σήμερα. Εβδομήντα έξι χρόνια μετά, η Βέροια αποκτά το δικό της μνημείο για τα θύματα του Ολοκαυτώματος και λέει "ναι" στην αδελφοσύνη και την ανεκτικότητα και "όχι" στη βαρβαρότητα, τον φασισμό και τον ναζισμό, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος της πόλης.
Είναι σημαντικό να θυμάται κανείς και να μαθαίνει αυτό το κεφάλαιο της Ιστορίας, της εβραϊκής ζωής εδώ, σημείωσε στην ομιλία του, στην τελετή των αποκαλυπτηρίων του μνημείου ο νέος πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, Γιόσι Αμράνι. Αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στα παιδιά που, όπως είπε, παίζοντας στον χώρο θα θυμούνται πού είναι, θα παίρνουν το μάθημα κι αυτό το μάθημα θα φωτίζει τη ζωή τους καθώς μεγαλώνουν. «Είναι σημαντικό για τις νέες γενιές, είναι η δέσμευσή μας απέναντι στην Ιστορία. Αλλά, περισσότερο από Ιστορία είναι ηθική υποχρέωση, ένα ηθικό μάθημα, να μην ξεχάσουμε ποτέ, να θυμόμαστε πάντα», ανέφερε -μεταξύ άλλων- ο Ισραηλινός πρέσβης.
«Φάρος άσβεστος για να θυμίζει πώς έγινε τότε στο όνομα του μίσους και του αντισημιτισμού αυτό που συνέβη» και να θυμίζει ότι μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και οποτεδήποτε, χαρακτήρισε το μνημείο, τα αποκαλυπτήρια του οποίου έκανε από κοινού με τον Δήμαρχο της πόλης, ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ. «Το μνημείο είναι ένας φόρος τιμής και προσδοκία για το μέλλον», είπε ο κ. Σαλτιέλ, τονίζοντας την ανάγκη να γίνει «ένα ζωντανό εργαλείο διάδρασης με την ιστορία».
Στην ανάγκη διατήρησης της μνήμης, αλλά και στην επικείμενη προεδρία της Ελλάδας, το 2021, στον IHRA αναφέρθηκε, από την πλευρά του, μιλώντας στην τελετή αποκαλυπτηρίων του μνημείου ο Επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Διεθνή Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος, Δρ. Ευστάθιος Λιανός-Λιάντης.
Η τελετή ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου της Βέροιας.
