Περισσότεροι από 550 εκπρόσωποι από 50 και πλέον χώρες συμμετείχαν στο Διεθνές Συνέδριο για τον Αντισημιτισμό που διοργάνωσε το Ίδρυμα Τομ Λάντος στη Βουδαπέστη την 1 και 2 Οκτωβρίου 2013.
Ο Ελληνικός Εβραϊσμός εκπροσωπήθηκε από ευρεία αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από τους προέδρους του ΚΙΣΕ κ. Β. Αλμπάλα, του ΕΜΕ κ. Μάκη Μάτσα, της Ι.Κ. Αθηνών κ. Μ. Μωυσή και τον γ.γ. του ΚΙΣΕ κ. Β.Ι. Ελιέζερ, όλοι προσκεκλημένοι και φιλοξενούμενοι του Ιδρύματος Λάντος και ιδιαίτερα του μέλους του Δ.Σ. του Ιδρύματος κ. Φίλιπ Φρίντμαν.
Με θέμα «Εβραϊκή ζωή και Αντισημιτισμός στη Σύγχρονη Ευρώπη», και υψηλόβαθμους ομιλητές από διεθνείς οργανισμούς όπως τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, τη Διεθνή Συμμαχία για την Μνήμη του Ολοκαυτώματος, καθώς και κρατικές αντιπροσωπείες από την Ουγγαρία, τις ΗΠΑ, τη Μεγ. Βρετανία, την Ελλάδα και το Ισραήλ, το Συνέδριο κατέδειξε το διεθνές ενδιαφέρον και τη σημασία της αντιμετώπισης του αντισημιτισμού.
.jpg)
Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Κυριάκος Γεροντόπουλος, η ομιλία του οποίου καταχειροκροτήθηκε, καθώς αναφέρθηκε στις συντονισμένες προσπάθειες της χώρας για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας μέσω των συλλήψεων στελεχών της Χ.Α. με την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης. Από ελληνικής πλευράς στο Συνέδριο παρέστησαν επίσης ο βουλευτής κ. Χρίστος Δήμας (φωτογραφία), εκπροσωπώντας το Κοινοβούλιο, ο τέως υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Κώστας Καραγκούνης και ο κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών καθηγητής κ. Μάριος Μπέγζος, ο οποίος μίλησε σε συνεδρία για το ρόλο του Διαθρησκειακού Διαλόγου στην αντιμετώπιση του Αντισημιτισμού.
Εκ μέρους της Ουγγρικής Κυβέρνησης καλωσόρισε τους συμμετέχοντες στο επιβλητικό Κοινοβούλιο ο αντιπρόεδρος Τίμπορ Ναβράκσικς. Στην ομιλία του με θάρρος αναγνώρισε τις ευθύνες της χώρας του για τη συνεργασία με τη ναζιστική Γερμανία και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων. Την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου μίλησε επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Ζολτ Νέμεθ.
Ιδιαίτερα συμβολική ήταν η ομιλία του υπουργού Οικονομικών του Ισραήλ Γιαΐρ Λαπίντ (φωτογραφία επάνω), ο οποίος αναφέρθηκε στην ιστορία του Ούγγρου πατέρα του, Γιοσέφ, που σώθηκε τυχαία από τους διωγμούς. Ο Γιοσέφ ήταν 13 χρονών όταν οι Ούγγροι φασίστες και οι Γερμανοί Ναζί τον πήραν -μαζί με τη μητέρα του και άλλους Εβραίους του γκέτο της Βουδαπέστης- για την πορεία θανάτου που θα κατέληγε στην εκτέλεση των Εβραίων στις όχθες του Δούναβη. Αεροπορικοί βομβαρδισμοί των Ρώσων έκαναν την ομάδα των μελλοθάνατων να σκορπιστεί στο δάσος. Ο Γιοσέφ και η μητέρα του κρύφτηκαν σε μια καλύβα και -μετά το τέλος των βομβαρδισμών- η πορεία θανάτου συνέχισε το δρόμο της χωρίς αυτούς. Πολλά χρόνια μετά, ο Γιοσέφ, δημοσιογράφος και πολιτικός του Ισραήλ πλέον, επισκέφθηκε την Ουγγαρία μαζί με το γιο του. «Με πήγε στην καλύβα όπου είχε κρυφτεί και μου είπε: ‘εδώ σώθηκα και εδώ γεννήθηκε μέσα μου ο Σιωνισμός, διότι συνειδητοποίησα ότι πρέπει να υπάρχει ένας τόπος όπου να μπορώ να καταφύγω’. Εκεί κατάλαβα ότι ήμασταν ένα στατιστικό λάθος. Εκείνος θα έπρεπε να είχε σκοτωθεί κι εγώ δεν θα έπρεπε να είχα γεννηθεί. Αλλά παρ΄ όλα αυτά ήμασταν εκεί. Δύο άντρες, μέσα σε μία καλύβα που χρειάζονταν να έχουν έναν τόπο». Με αυτά τα λόγια, από το βήμα της Ουγγρικής Βουλής, ολοκλήρωσε την προσωπική του ιστορία ο Ισραηλινός υπουργός Οικονομικών Γιαΐρ Λαπίντ, τονίζοντας στη συνέχεια ότι -μόλις πριν από 70 χρόνια- στην είσοδο του Ουγγρικού Κοινοβουλίου υπήρχε πινακίδα που απαγόρευε την είσοδο στους Εβραίους και τα σκυλιά ύστερα από την ψήφιση των αντισημιτικών νόμων: «Υπάρχει μια μελανή κηλίδα στην τιμημένη ιστορία αυτού του Κοινοβουλίου. Για πολλά χρόνια προσπαθήσαμε όλοι μας να την αγνοήσουμε, αλλά η ιστορία μας δίδαξε ότι η αδιαφορία είναι η λάθος πολιτική», είπε χαρακτηριστικά ο Γιαΐρ Λαπίντ στιγματίζοντας την άνοδο του νεοναζιστικού κόμματος «Γιομπίκ», που σήμερα κατέχει 43 από τις 386 έδρες του Ουγγρικού Κοινοβουλίου.
Μεταξύ των κυριότερων ομιλητών ήταν: ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας κ. Γιάνος Μάρτονι, ο Βρετανός βουλευτής κ. Τζον Μαν, ο πρόεδρος της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος κ. Μάριο Σίλβα, ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης κ. Εμανουέλις Ζίνγκερις, ο Ειδικός Απεσταλμένος για την Αντιμετώπιση του Αντισημιτισμού του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Αϊρα Φόρμαν, ο Ειδικός Απεσταλμένος του Ηνωμένου Βασιλείου για θέματα Ολοκαυτώματος Σερ Αντριου Μπερνς, ο προσωπικός Αντιπρόσωπος της προεδρίας του ΟΑΣΕ Ραββίνος Αντριου Μπέϊκερ, ο πρόεδρος του ΚΙΣ Ουγγαρίας κ. Αντράς Χάισλερ, κ.ά.
Κοινό κύριο χαρακτηριστικό στις ομιλίες ήταν η δέσμευση για έγκαιρη αντιμετώπιση των φαινομένων αντισημιτισμού, παράλληλα με τη μάχη κατά της άρνησης του Ολοκαυτώματος. Επίσης, επισημάνθηκε η σπουδαιότητα της Παιδείας και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ιστορία του Ολοκαυτώματος. Για την επίτευξη των στόχων αυτών ήδη η Κυβέρνηση της Ουγγαρίας ανακοίνωσε ότι έχει ανακηρύξει το 2014 Χρονιά Μνήμης του Ολοκαυτώματος, με σειρά προγραμματισμένων εκδηλώσεων που θα σηματοδοτήσουν τα 70 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Ούγγρων Εβραίων.
