Στις 15.2.2016 έγινε στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης η τελετή απονομής του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» στην οικογένεια του Γεωργίου και της Aθηνάς Bλάχου, η οποία διέσωσε στα χρόνια της Γερμανικής Kατοχής στην Eλλάδα την οικογένεια του Mίνωος Mάτσα.
O τίτλος του «Δικαίου των Eθνών» απονέμεται από το Ιδρυμα Γιαντ Bασέμ της Ιερουσαλήμ σε άτομα που με κίνδυνο της ζωής τους διέσωσαν διωκόμενους Eβραίους κατά τη διάρκεια του Oλοκαυτώματος και είναι μια από τις υψηλότερες τιμητικές διακρίσεις που απονέμεται από το Κράτος του Iσραήλ. Tο όνομα του «Δικαίου των Eθνών» αναγράφεται σε ειδική μαρμάρινη στήλη που βρίσκεται στον Kήπο των Δικαίων των Eθνών, ανέφερε μεταξύ άλλων η κα Καρόλ Μιωνή στην εισαγωγική προσφώνηση με την οποία ξεκίνησε η τελετή.
Στη συνέχεια χαιρετισμό απηύθυνε η πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα κα Ιρίτ Μπεν Αμπα, η οποία τόνισε ότι τα κείμενα της εβραϊκής θρησκείας μας διδάσκουν να αγαπάμε τους άλλους όπως τον ίδιο μας τον εαυτό, καθώς και ότι όποιος σώζει μία ζωή είναι σαν να σώζει ολόκληρο τον κόσμο, ενώ ιδιαίτερα αναφέρθηκε στο θάρρος και την τόλμη της οικογένειας Βλάχου.
O πρόεδρος του ΚΙΣΕ κ. Μωυσής Κωνσταντίνης στην ομιλία του αναφέρθηκε στη διατήρηση της Μνήμης του Ολοκαυτώματος και στην οφειλόμενη αναγνώριση του ρόλου των σωτήρων: «Υπήρξαν συγκινητικές προσπάθειες που έγιναν με πρωτοβουλία ανώνυμων πολιτών στις ελληνικές πόλεις, που αψηφώντας τους κινδύνους, ενήργησαν αυθόρμητα με μοναδικό σκοπό τη σωτηρία των Εβραίων συμπολιτών τους. Μία τέτοια είναι και η περίπτωση που μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα.
Η ιστορία της διάσωσης της οικογένειας του Μάκη Μάτσα, εκτός από συγκίνηση, μάς κάνει να αναλογιζόμαστε τις προεκτάσεις πέρα από την προσωπική του ιστορία: Πόσα τέτοια παιδιά θα σώζονταν αν υπήρχαν περισσότεροι άνθρωποι σαν τον Γιώργο και την Αθηνά Βλάχου; Η ελπίδα ζωής που έδωσαν σε εμάς οι «Δίκαιοι», ας αποτελέσει μάθημα ζωής για τη νέα γενιά. Για να θωρακιστούν τα παιδιά μας, στη σημερινή εποχή της κρίσης των αξιών, της αναβίωσης του Ναζισμού, της εξάπλωσης του αντισημιτισμού και των επικίνδυνων φαινομένων που απειλούν το μέλλον τους».
Την ιδιαίτερα συγκινητική ιστορία διάσωσης της οικογένειας του Μίνωος Μάτσα, καθώς και την αναπάντεχη συνάντηση μετά από πενήντα χρόνια των δύο παιδικών φίλων της Ρηνιώς και του Μάκη, αφηγήθηκε με γλαφυρό τρόπο ο κ. Μάκης Μάτσας, αναφέροντας χαρακτηριστικά "Ποτέ δεν θα ξεχάσω την φιλοξενία του Γιώργου και της Αθηνάς Βλάχου. Ποτέ δεν θα ξεχάσω την αγάπη που μας έδειξαν και την ζεστασιά τους".
Εκ μέρους της οικογένειας του Γεωργίου και της Αθηνάς Βλάχου μίλησε ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Δημήτριος Βλάχος, ο οποίος διηγήθηκε χαρακτηριστικά περιστατικά της συγκατοίκησής τους με την οικογένεια Μάτσα, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι οι νομικές γνώσεις του Μίνωα Μάτσα, νομικού, ο οποίος ασχολήθηκε με τη δισκογραφία, βοήθησαν να βρίσκονται συμβιβαστικές και συμφιλιωτικές λύσεις, όταν στο ανταρτοκρατούμενο χωριό υπήρχε λαϊκό δικαστήριο.
Ακολούθησε η απονομή του μεταλλίου και του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» στους απογόνους της οικογένειας του Γεωργίου και της Αθήνας Βλάχου από την πρέσβη του Ισραήλ και τον πρόεδρο του ΚΙΣΕ. Κατά την εκδήλωση προβλήθηκε βίντεο από τα εγκαίνια του Μνημείου των Ελλήνων Δικαίων των Εθνών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο, το οποίο τοποθετήθηκε στη Συναγωγή Αθηνών.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ερμηνείες του κουαρτέτου εγχόρδων L’ Anima.
Στην τελετή παρέστησαν μεταξύ άλλων ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Α. Γεωργιάδης, οι βουλευτές Κ. Δουζίνας, Δ. Σεβαστάκης, Ν. Δένδιας, Γ. Κουμουτσάκος, Ο. Κεφαλογιάννη, Κ. Καραγκούνης, Χ. Θεοχάρης, Μ. Βαρβιτσιώτης, Ι. Κεφαλογιάννης, ο τ. υπουργός Ι. Βαρβιτσιώτης, πρέσβεις, εκπρόσωποι της εκκλησίας, πρόεδροι Ισραηλιτικών Κοινοτήτων Ελλάδος και εβραϊκών Οργανισμών και πλήθος κόσμου.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ
Ο Μίνως Μάτσας, με καταγωγή από τα Ιωάννινα, ζούσε στην Αθήνα από τις αρχές του 1930. Εκεί, σπούδασε νομικά κι δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της δισκογραφίας. Παντρεύτηκε και απέκτησε τον μοναχογιό της οικογένειας Σαμουήλ-Μάκη Μάτσα. Το 1943, όταν άρχισαν οι σκληροί διωγμοί κατά των Εβραίων, η οικογένεια με ψεύτικες ταυτότητες ως οικογένεια Κώστα Παπαδόπουλου, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει επειγόντως την Αθήνα, με προορισμό το Δίκαστρο, ένα άγνωστο χωριό της Φθιώτιδας. Τα λίγα φάρμακα, τα υφάσματα, τα επιπλέον παπούτσια κ.ά. που πήραν μαζί τους αποδείχθηκαν πολύ χρήσιμα, επειδή μπορούσαν να τα ανταλλάξουν με τρόφιμα στη διάρκεια του ταξιδιού ή και αργότερα. Στο Δίκαστρο τους υποδέχτηκε και τους φιλοξένησε η οικογένεια Γιώργου και Αθηνάς Βλάχου, οι οποίοι γνώριζαν ότι ήταν Εβραίοι και τους παραχώρησε το ένα από τα δύο δωμάτια του σπιτιού τους. Ενάμιση περίπου χρόνο αργότερα, όταν άρχισαν οι μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Γερμανών στην περιοχή, εγκατέλειψαν το Δίκαστρο και μετά από περιπλάνηση 2-3 μηνών στην περιοχή του Σπερχειού, έφθασαν στη Λαμία, όπου έμαθαν την πτώση του Χίτλερ. Με βρετανικά καμιόνια μεταφέρθηκαν αργότερα στην Αθήνα.
Διαβάστε σχετικά:
-ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14.2.2016: H Δικαίωση: πρελούδιο στην τιμή των «Δικαίων των Eθνών» με την τελετή απονομής του τίτλου από την πρέσβυ του Iσραήλ στην Eλλάδα και τον πρόεδρο του KIΣE στους απογόνους της οικογενείας Γεωργίου και Aθηνάς Bλάχου
