Την Τετάρτη, 17 Μαΐου 2017 παρουσιάστηκε στο Πνευματικό Κέντρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών το βιβλίο της ιστορικού Ρένας Μόλχο, Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, Μελέτες ιστορίας και μνήμης (Εκδόσεις Πατάκη) με ομιλητές την Μαρία Καγκελίδου, δημοσιογράφο, τον Διονύση Δρόσο, Καθηγητή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τον Μωυσή Ελισάφ, γενικό γραμματέα του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος & πρόεδρο της Ι.Κ. Ιωαννίνων και την ίδια την συγγραφέα, Ρένα Μόλχο.
Κεντρικό θέμα της παρουσίασης του βιβλίου, την οποία προλόγισε και συντόνισε η δημοσιογράφος Μαρία Καγκελίδου, αλλά και της ουσιαστικής συζήτησης που ακολούθησε ήταν η τύχη των Ελλήνων Εβραίων, δηλαδή το γεγονός ότι στο Ολοκαύτωµα το 87% των Ελλήνων Εβραίων εξοντώθηκε, ενώ στην Ελλάδα απέµειναν λιγότεροι από 5.000 Έλληνες Εβραίοι, οι οποίοι σήµερα απαρτίζουν τις οκτώ εβραϊκές κοινότητες της χώρας. Στο βιβλίο, στο οποίο μεταξύ άλλων ανατρέπονται πολλοί από τους εθνικούς µύθους και τα ιδεολογήματα της εθνικής ιστορίας, που επί δεκαετίες υποστήριζε ότι οι Έλληνες Χριστιανοί βοήθησαν μαζικά τους Έλληνες Εβραίους και ότι, εκτός από τους ναζί, οι µόνοι που τελικά έφταιγαν γι’ αυτό το ατιµώρητο έγκληµα ήταν τα ίδια τα θύµατα και οι ανάξιοι ηγέτες τους.
Στην παρέμβασή του, ο Διονύσης Δρόσος, σχολίασε το ότι αυτή η εμπειρία, δηλαδή αυτή η ιστορική πραγματικότητα μπόρεσε πολύ δύσκολα να κοινωνηθεί, έστω και στον βαθμό που έχει κοινωνηθεί έως σήμερα. Το παράδειγμα της σύγκρισης με τα θύματα του Εμφυλίου πολέμου είναι χαρακτηριστικό: η Ελλάδα βγαίνει από τον Εμφύλιο πόλεμο με 60.000 νεκρούς. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ κοντινός με τον αριθμό των Ελλήνων Εβραίων που εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα, ωστόσο δεν έχει καταγραφεί με τον ίδιο τρόπο στην εθνική ιστορία της Ελλάδας, ούτε έχει την ίδια βαρύτητα στην δημόσια ιστορία και στην συλλογική μνήμη.
Στην συνέχεια, ο Μωυσής Ελισάφ, αφού διέγραψε τους βασικούς ερευνητικούς άξονες του βιβλίου επικεντρώθηκε σε ζητήματα εθνικής ιστορίας και συλλογικής μνήμης και της διαχείρισης τους θέτοντας το καίριο ερώτημα ποια ιστορία και ποια συλλογική μνήμη χρειαζόμαστε ώστε να οικοδομήσουμε με ασφάλεια το παρόν των κοινωνιών μας και να διασφαλίσουμε το μέλλον.
Τέλος, τον λόγο έλαβε η Ρένα Μόλχο, τονίζοντας ότι το βασικό κίνητρό της για να γράψει την μελέτη αυτή προέκυψε από το ερώτημα εάν το Ολοκαύτωμα είναι εβραϊκή μόνο υπόθεση.
Το βιβλίο απαντά ξεκάθαρα στο ερώτημα αυτό: το Ολοκαύτωμα δεν είναι εβραϊκή υπόθεση αλλά αφορά όλους μας.
Η έντονη και σημαντική συζήτηση που ακολούθησε με το κοινό ήταν η ιδανική κατακλείδα αυτής της ενδιαφέρουσας εκδήλωσης.