Οι Έλληνες Εβραίοι αναγνωρίζουν και τιμούν τους σωτήρες τους στην Κατοχή και μαθαίνουν στα παιδιά τους την ιστορία, μεταλαμπαδεύουν την ευγνωμοσύνη και το μήνυμα της δύναμης της αλληλεγγύης. Οι μαθητές του Lauder Σχολείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών είχαν ενεργή συμμετοχή στην εκδήλωση για την απονομή του τίτλου του «Δικαίου των Εθνών» στον Γιώργο και την Αφροδίτη Ασημακοπούλου για τη διάσωση της οικογένειας Ferro από την βαρβαρότητα των Ναζί στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η εκδήλωση έγινε στο Σχολείο, το μεσημέρι της Πέμπτης 18.1.2018. Ήταν η πρώτη φορά που η τελετή βράβευσης των Δικαίων έγινε στο χώρο του Lauder Σχολείου της Ι.Κ. Αθηνών, γεγονός με ιδιαίτερο συμβολισμό καθώς οι μαθητές «είναι τα εγγόνια των διασωθέντων», όπως χαρακτηριστικά είπε η Σύμβουλος της Πρεσβείας του Ισραήλ, κα Σαουσάν Χασόν, κατά την ομιλία της. Με αφορμή την εκδήλωση, οι μαθητές διδάχθηκαν την ιστορία της Κατοχής, έμαθαν για την ιστορία διάσωσης της Delia Ferro-Cohen, καθώς και για το έργο του Γιαντ Βασέμ, και τα παρουσίασαν στο κοινό. Παράλληλα, παρουσίασαν εργασία τους πάνω στο παιδικό βιβλίο «Τα κίτρινα καπέλα», της Κέλλυς Ματαθία-Κόβο, που πραγματεύεται την ιστορία διάσωσης μιας εβραϊκής οικογένειας. Τα παιδιά δούλεψαν την μετάφραση στα αγγλικά του βιβλίου, η οποία παρουσιάστηκε κατά την εκδήλωση. Οι μαθητές ήταν οι μικροί παρουσιαστές της βράβευσης -μαζί με την Ντέλια Αλχανάτη και τον Μάικ Καπουάνο- ενώ επίσης τραγούδησαν τρία τραγούδια, κλείνοντας με το τραγούδι της Ειρήνης «Σιρ Α Σαλόμ», μετατρέποντας έτσι την εκδήλωση από συγκινητικό γεγονός σε πλήρη εκπαιδευτική εμπειρία.
Το βραβείο του Γιώργου Ασημακόπουλου και της συζύγου του Αφροδίτης, οι οποίοι δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή, παρέλαβε η κόρη τους, κα Μαρία Μακρή, η οποία παρέστη στην εκδήλωση με μέλη της οικογένειας Ασημακόπουλου. Στην τελετή παρευρέθηκαν και ο κ. Avi Cohen και η κα Leah Peretz, παιδιά της διασωθείσας που διαμένουν στο Ισραήλ και ήρθαν στην Αθήνα ειδικά για την εκδήλωση μαζί με άλλα μέλη της οικογένειας Ferro.
Η Σύμβουλος της Πρεσβείας του Ισραήλ, κα Σαουσάν Χασόν, εξήρε το θάρρος του Γιώργου και της Αφροδίτης Ασημακοπούλου λέγοντας ότι οι ενέργειες των «Δικαίων των Εθνών» αποτελούν μάθημα για όλους μας και συγκεκριμένα για την προάσπιση των αξιών του θάρρους και του ανθρωπισμού.
Ο Διευθυντής του Lauder Σχολείου της Ι.Κ. Αθηνών, κ. Γιώργος Κανέλλος, τόνισε τη σημασία της φιλοξενίας της εκδήλωσης στο σχολείο αλλά και της παιδείας ώστε «το κακό να μην βρει χώρο να εκδηλωθεί ξανά».
Η κα Μαρία Μακρή παρέλαβε το Δίπλωμα και το Μετάλλιο των ΔΙΚΑΙΩΝ για τους γονείς της Γιώργο και Αφροδίτη Ασημακοπούλου και με συγκίνηση αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του πατέρα της. Μίλησε επίσης για τους δεσμούς που αναπτύχθηκαν με την Delia, που γνώρισε ως Πηνελόπη της οποίας την πραγματική ταυτότητα δεν έπρεπε να αποκαλύψει, αν και ήταν τότε παιδί.
«Κορωνίδα ψυχικού θάρρους που αποδεικνύει τον απόλυτο σεβασμό στον Άνθρωπο» χαρακτήρισε την αυτοθυσία του ζεύγους Ασημακόπουλου ο γιος της διασωθείσας Avi Cohen κατά την ομιλία του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότεροι από 330 Έλληνες έχουν τιμηθεί έως σήμερα από το Ιδρυμα Γιαντ Βασέμ. Ο αριθμός των Ελλήνων «Δικαίων» αυξάνεται ολοένα και περισσότερο καθώς έρχονται συνέχεια στο φως ιστορίες διάσωσης Ελλήνων Εβραίων από θαρραλέους Έλληνες Χριστιανούς συμπατριώτες τους. Για τον λόγο αυτό, η Πρεσβεία του Ισραήλ διοργανώνει τελετές βράβευσης των ΔΙΚΑΙΩΝ σε τακτά χρονικά διαστήματα και μάλιστα πραγματοποίησε παρόμοια εκδήλωση μόλις την περασμένη εβδομάδα.
H ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΣΩΣΗΣ
Η οικογένεια Ferro, με καταγωγή από την Κέρκυρα, έμενε στο Ούντινε της Ιταλίας. Την οικογένεια αποτελούσαν ο Renato Ferro, τραπεζίτης και βιομήχανος, η σύζυγός του Marcella, το γένος Forti, και τα τρία παιδιά τους, η Delia, ο Rogero και ο Guido.
Το 1938, ο Renato διέβλεψε τον κίνδυνο του πολέμου και αποφάσισε να φύγει με τα παιδιά του για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Όμως η βίζα για την παραμονή του στην Αλεξάνδρεια έληξε και η οικογένεια αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Αυτό συνέβη την 28η Οκτωβρίου 1940, την ημέρα που ξέσπασε ο Ελληνο-Ιταλικός πόλεμος.
Όσο το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας ήταν υπό ιταλική κατοχή, ζούσαν μια κανονική εβραϊκή ζωή. Από το τέλος του Οκτωβρίου 1940 μέχρι τον Σεπτέμβριο 1943, η οικογένεια ζούσε στην Αθήνα, με πλαστές ταυτότητες. Η Delia πήγαινε σε γαλλικό καθολικό σχολείο. Μόνο μετά τον Σεπτέμβριο 1943, η κατάσταση άρχισε να γίνεται επικίνδυνη για τους Εβραίους. Παρότι η οικογένεια είχε πλαστές ταυτότητες, ο Renato αποφάσισε ότι έπρεπε να βρουν καταφύγιο. Βρήκε ένα μικρό διαμέρισμα στην Αγία Παρασκευή να κρύψει τη Marcella και μικρό του γιο Guido. O Renato αποφάσισε να ενταχθεί με τον μεγάλο γιο του στην Αντίσταση.
Έτσι ο Renato απευθύνθηκε στον Έλληνα επιχειρηματία, Γιώργο Ασημακόπουλο, ο οποίος ζούσε με την οικογένειά του στην Κυψέλη, και τον οποίον γνώριζε μέσω του αδελφού του. Ο Γιώργος Ασημακόπουλος αφού συμβουλεύτηκε τη σύζυγο του, αποφάσισε να φιλοξενήσει την Delia, την οποία σύστησε με το όνομα Πηνελόπη, ως δασκάλα γαλλικών, για τα παιδιά του, τη Μαρία, 13 ετών, και τον Νίκο, 12 ετών. Αυτό συνέβη κατά την πλέον επικίνδυνη περίοδο, κατά την οποία οι Εβραίοι ήταν υπό διωγμό. Γι’ αυτό το λόγο, ο Γιώργος Ασημακόπουλος είπε στα παιδιά του ότι η Delia ήταν Εβραία για να προσέχουν ιδιαίτερα εφόσον υπήρχε ο φόβος να τους καταδώσουν.
Η κατάσταση εκείνη την εποχή ήταν πολύ δύσκολη και τα δελτία σίτισης δεν επαρκούσαν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του λιμού των Αθηναίων. O Γιώργος Ασημακόπουλος, ενώ ήταν ένας πολύ εύπορος επιχειρηματίας, έκλεισε την επιχείρησή του, γιατί, με κίνδυνο της ζωής του, αρνήθηκε να συνεργαστεί με τους Ιταλούς προμηθεύοντάς τους με λάδι. Μην έχοντας έσοδα από την επιχείρησή του, ζούσαν όλοι από τα χρήματα που έβγαζε ο Γιώργος Ασημακόπουλος πουλώντας τα βαρέλια από το λάδι που είχε στις αποθήκες στον Πειραιά.
Κάποια στιγμή, η μητέρα της οικογένειας που κρυβόταν στην Αγία Παρασκευή με το μικρό της γιο, ανησύχησε γιατί οι γείτονες υποψιαζόντουσαν ότι ήταν Εβραίοι που κρυβόντουσαν. Τότε ο Γιώργος Ασημακόπουλος τους βρήκε άλλο καταφύγιο, στο σπίτι του αδελφού της πεθεράς του.
Η Delia ανέπτυξε ισχυρούς δεσμούς φιλίας με τα παιδιά του Γιώργου & της Αφροδίτης Ασημακόπουλου, Μαρία και Νίκο, και οι σχέσεις διατηρήθηκαν μέχρι το θάνατό της.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΣΧΕΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ