«Ποτέ ξανά», είπαν όσοι παρέστησαν στις εκδηλώσεις μνήμης της Εβραϊκής Κοινότητας Καστοριάς, τα μέλη της οποίας εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα θανάτου του Άουσβιτς από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Τις εκδηλώσεις που έγιναν για τέταρτη συνεχή χρονιά, διοργάνωσε το Κέντρο Σπουδών Εβραϊκής Κληρονομιάς Καστοριάς, αποτίνοντας φόρο τιμής στους περίπου χίλιους Εβραίους συμπολίτες μας, θύματα του Ολοκαυτώματος.
Το Σάββατο 21.4.2018, μέλη Ισραηλιτικών Κοινοτήτων από την Ελλάδα, την Αμερική και την Τουρκία, ο Γερμανός πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Βάλτερ Στέχελ, οι βουλευτές του Νομού μας, εκπρόσωποι των τοπικών μας αρχών, στελέχη του Κέντρου Σπουδών Εβραϊκής Κληρονομιάς Καστοριάς & του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων, αλλά και απλοί πολίτες, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Ομονοίας και από κει, δια μέσου της οδού Μητροπόλεως, πραγματοποίησαν συμβολική πορεία μνήμης προς το μνημείο Ολοκαυτώματος που βρίσκεται επί της οδού Αγίου Αθανασίου. Εκεί, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση και έγινε κατάθεση στεφάνων.
Μεταξύ αυτών που απηύθυναν χαιρετισμό ήταν και ο πρόξενος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Βάλτερ Στέχελ. «Αυτά τα θλιβερά γεγονότα που συνέβησαν, με κάνουν να αισθάνομαι τόσο ως Γενικός Πρόξενος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, όσο και προσωπικά, βαθιά θλίψη και ντροπή.
Δεν μπορούμε να αναιρέσουμε το έγκλημα, ούτε μπορούμε να φέρουμε τα θύματα πίσω στη ζωή. Μπορούμε ωστόσο να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη και να αντιταχθούμε σε κάθε είδους μίσους, μισαλλοδοξίας και κυρίως αντισημιτισμού. Αυτό κάνουμε σήμερα στην Καστοριά. Η Ισραηλιτική Κοινότητα ήκμασε και στην Καστοριά. Ωστόσο, διακόπηκε βίαια. Σήμερα, δεν μπορώ παρά να υποκλιθώ με θλίψη και να εκφράσω αυτή τη θλίψη κατατεθέντας αυτό το στεφάνι εκ μέρους της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας», τόνισε.
Αμέσως μετά, η χορωδία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης υπό τη διεύθυνση του Κωστή Παπάζογλου, απέδωσε εβραϊκούς θρησκευτικούς ύμνους και τραγούδια τα οποία αναφέρονταν στο Ολοκαύτωμα.
Στη συνέχεια, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τον εθνικό ύμνο τον οποίο έψαλλαν τα μέλη της χορωδίας καθώς και όλοι όσοι παρευρέθηκαν στην εκδήλωση. Μετά το πέρας της τελετής, όλοι άφησαν από ένα αναμμένο κερί στο μνημείο.
Οι εκδηλώσεις μνήμης της Εβραϊκής Κοινότητας της Καστοριάς, ολοκληρώθηκαν με τη θεατρική παράσταση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα στο πολιτιστικό κέντρο Άργους Ορεστικού. Η θεατρική ομάδα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Entremosotros παρουσίασε το έργο «Η χαμένη αθωότητα της Άννας Φρανκ».
Την Παρασκευή 20.4.2018, σε κατάμεστο σχεδόν το αμφιθέατρο του ΤΕΙ Καστοριάς, προβλήθηκε, στη μνήμη της Λίνας Ρούσσο, το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ μνήμης και γνώσης «Trezoros, the Lost Jews of Kastoria», όπου μέσα από μια δραματική προσωπική – οικογενειακή ιστορία, αναδείχθηκε η ναζιστική θηριωδία, όταν οι Γερμανοί κατακτητές, στο σχέδιο εξόντωσης όλων των Εβραίων, συγκέντρωσαν και τους Εβραίους της Καστοριάς, στις 24 Μαρτίου του 1944, στην οικία Βαλαλά, απέναντι από το άγαλμα του Αθ. Χριστόπουλου και τους μετέφεραν στο κολαστήριο του Άουσβιτς, όπου από τους 1000 Εβραίους της Καστοριάς επέστρεψαν μόνο 35.
Το ντοκιμαντέρ όμως ανέδειξε, μέσα από αφηγήσεις παλιών συμπολιτών μας και την αρμονική συμβίωση Εβραίων και Χριστιανών, στην Καστοριά.
Μετά το πολύ ενδιαφέρον και συγκινητικό ντοκιμαντέρ, η χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου Καστοριάς «Αθ. Χριστόπουλος», απέδωσε, συνοδεία ζωντανής παραδοσιακής ορχήστρας, παλιά Καστοριανά τραγούδια.
Εκ μέρους του ΚΙΣΕ παρέστη και προσφώνησε το μέλος του Δ.Σ. κ. Σολομών Παρέντε.
Την εκδήλωση τίμησαν μεταξύ των άλλων, με την παρουσία τους και οι κ.κ.: Κλίφ Ρούσσο, γιός της Λίνας Ρούσσο, Αντιπρόεδρος του Κέντρου Σπουδών Εβραϊκής Κληρονομιάς Καστοριάς, που ιδρύθηκε στην Ν. Υόρκη το 2016. Επίσης, Τζο Χαλίο, ιατρός, ιστορικός και Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Σεφαρδιτών Αμερικής και η Ρεννάν Κοέν, μουσικοσυνθέτης και συγγραφέας, εγγονή της ξακουστής Καστοριανής Εβραίας, Μαζαλτώς.
ΠΗΓΗ: ΦΩΝΗ της ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ