Με πολλή συγκίνηση, επισημότητα και άπειρες μνήμες εγκαινιάστηκε την Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022 η επαναλειτουργία της ανακαινισμένης Συναγωγής Καλ Καντος Γιαβανίμ των Τρικάλων. Πρόκειται για ένα έργο που αποκατέστησε τα προβλήματα που υπήρχαν στο κτήριο της ιστορικής Συναγωγής, αναδεικνύοντάς το και πάλι. Η αναστήλωση της Συναγωγής υλοποιήθηκε χάρη στην υποστήριξη δωρητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, η σημασία της συμβολής των οποίων τονίστηκε κατά την εκδήλωση των εγκαινίων.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου περιέγραψε ως «υπέροχη ημέρα και ημέρα γιορτής για τα Τρίκαλα» τα εγκαίνια, επισημαίνοντας ότι η πόλη έχει «ανοιχτό μυαλό και καρδιά, ήταν και παραμένει πολυπολιτισμική», θυμίζοντας τη φιλοξενία των 500 προσφύγων το 2016. Τόνισε πως τα Τρίκαλα «ήταν πόλη ανοιχτή σε πιστεύω και θρησκείες», διατηρώντας ενότητα και αναφέρθηκε στη σημασία της μνήμης «για τους τρικαλινούς Εβραίους που δε γύρισαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης», οπότε έχει σημασία «να είμαστε εδώ, να θυμόμαστε ποιοι είμαστε». Και τόνισε με έμφαση: «το χρωστάμε στους προγόνους μας, στους τρικαλινούς και τις τρικαλινές που έκρυψαν οικογένειες εβραϊκές οικογένειας στη διάρκεια της Κατοχής».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας Δαυίδ Σαλτιέλ, με έμφαση αναφέρθηκε στην τελετή που «εκπέμπει πολλαπλά μηνύματα», καθώς «εγκαινιάζει το ανακαινισμένο και ασφαλές κτήριο αλλά και μια νέα εποχή στη συνέχιση της εβραϊκής ζωής στα Τρίκαλα», «προβάλλει τη μακραίωνη ιστορία και τον πολιτισμό της Κοινότητας», «επιβεβαιώνει την αδελφοσύνη που έχει καλλιεργήσει τούτος ο τόπος» και «σηματοδοτεί την αλληλεγγύη».
Ιδιαίτερα συγκινημένος ο Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Τρικάλων Ιάκωβος Βενουζίου αναφέρθηκε στο «όνειρο για την ανακαίνιση της Συναγωγής», παραθέτοντας γεγονότα από τη διάρκεια των εργασιών.
Ο δε εκπρόσωπος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Επίτροπος για την Ελευθερία της Θρησκείας και των Πεποιθήσεων, Φρανκ Σβάμπε, με αφορμή την οικονομική συμβολή της χώρας του στην αναστήλωση, ευχαρίστησε για την ευκαιρία που της δόθηκε να συμβάλει στο έργο. Έδωσε έμφαση στη φιλία, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί, τόσο στα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όσο και στη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα.
Την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας εκπροσώπησε και ο Πρέσβης της χώρας στην Ελλάδα, Δρ. Ερνστ Ράιχελ, ο οποίος είχε απευθύνει χαιρετισμό στις εκδηλώσεις του Σαββάτου, στο Μουσείο Τσιτσάνη.
Η εκδήλωση είχε ξεκινήσει με θρησκευτική τελετή (Μινχά και μπεραχώτ) από τον Ραβίνο Λάρισας Ηλία Σαμπετάι, ο οποίος στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε σε ημέρα γιορτής για σύσσωμο τον ελληνικό εβραϊσμό.
Χαιρετισμό απηύθυναν ακόμη, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα Νόαμ Κατς, ο οποίος τόνισε ότι η συναγωγή είναι σύμβολο της εβραϊκής ιστορίας εκατοντάδων ετών στα Τρίκαλα, ευχαριστώντας κάθε συμμετέχοντα στις εργασίες.
Επίσης, ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας Γιώργος Καλαντζής, ο οποίος επεσήμανε ότι τα εγκαίνια δείχνουν τον δρόμο για το μέλλον και ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, που χαρακτήρισε ως μεγάλη στιγμή για τα Τρίκαλα τα εγκαίνια επαναλειτουργίας της Συναγωγής.
Ακολούθησαν ύμνοι από τη χορωδία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και η απόδοση τιμητικών πλακετών στους ευεργέτες του έργου ανακαίνισης της Συναγωγής. Πλακέτες επιδόθηκαν από τον Πρόεδρο της Ι.Κ. Τρικάλων στους: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, Δήμο Τρικκαίων, Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, καθώς και στον κ. Βίκτωρα Βενουζίου και στην οικογένεια του αειμνήστου Σολομώντα Καπέτα. Με συγκίνηση ευχαρίστησαν οι ευεργέτες και αντιφώνησε κ. ο Βίκτωρ Βενουζίου.
Στη συνέχεια η Ι.Κ. Τρικάλων ανακήρυξε ως επίτιμα μέλη της τον κ. Βίκτωρα Βενουζίου, την κα Βέτα Καπέτα – Ματαθία και τον κ. Δαυίδ Σαλτιέλ, Πρόεδρο του ΚΙΣΕ και της ΙΚΘ. Στην αντιφώνησή της η κα Βέτα Καπέτα – Ματαθία αναφέρθηκε στο έργο του πατέρα της αειμνήστου Σολομώντα Καπέτα. Την εκδήλωση των εγκαινίων παρουσίασε η κα Έφη Εζρατή, υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων του ΚΙΣΕ, και συνδιοργανωτές του τριημέρου εκδηλώσεων ήταν ο Δήμος Τρικκαίων, το ΚΙΣΕ και η Ισραηλιτική Κοινότητα των Τρικάλων.
Το πρωί της Κυριακής - πριν από τα εγκαίνια της Συναγωγής -, ο Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου είχε ιδιαίτερη συνάντηση στο Δημαρχείο με τον Πρόεδρο και τον Γενικό Γραμματέα του ΚΙΣΕ.
Καμπαλάτ Σαμπάτ
Οι εκδηλώσεις είχαν ξεκινήσει με θρησκευτικές τελετές από την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2022. Ο Γεν. Γραμματέας του ΚΙΣΕ Βίκτωρ Ελιέζερ και ο Πρόεδρος της Ι.Κ. Τρικάλων Βίκτωρ Βενουζίου υποδέχθηκαν τους επισκέπτες από την Ελλάδα και το Ισραήλ στην ανακαινισμένη και φωτεινή Συναγωγή. Το Καμπαλάτ Σαμπάτ τέλεσε ο Ραββίνος Ισαάκ Μιζάν. Ακολούθησε κιντούς στη Σουκά που είχε στηθεί στο προαύλιο της Συναγωγής.
Λειτουργίες στη Συναγωγή και Συναυλία στο Μουσείο Τσιτσάνη
Το Σάββατο 15.10.2022, ο Ραββίνος Αθηνών Γκαμπριέλ Νεγρίν τέλεσε την πρωϊνή λειτουργία του Σαββάτου και το απόγευμα την αβνταλά στη Συναγωγή Τρικάλων, καθώς και το κιντούς στη Σουκά.
Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν το βράδυ στο Μουσείο Τσιτσάνη, όπου οι επισκέπτες περιηγήθηκαν στην έκθεση φωτογραφιών από την ανακαίνιση της Συναγωγής. Η αντιδήμαρχος Σοφία Αλεστά καλωσόρισε το κοινό τονίζοντας την ευχαρίστηση του Δήμου που -μετά τις εκδηλώσεις του 2018 για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ολοκαυτώματος- υποδέχεται και πάλι εβραίους επισκέπτες απ΄όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό με αφορμή ένα ακόμη γεγονός-σταθμό τόσο για την εβραϊκή κοινότητα όσο και για την πόλη.
Ακολούθως, ο αρχιτέκτονας Ηλίας Μεσσίνας, που είχε την ευθύνη για την αναστήλωση, παρουσίασε διαφάνειες και ανέλυσε την πορεία των εργασιών, για ένα έργο που, όπως είπε, ολοκληρώθηκε στην ώρα του και εντός προϋπολογισμού. Ο δε υπεύθυνος πολιτικός μηχανικός, Κώστας Ευαγγέλου, αναφέρθηκε σε ειδικότερα θέματα του έργου, τονίζοντας τη δυσκολία του και επισημαίνοντας ότι πλέον είναι ένα μνημείο – στολίδι – σημείο αναφοράς για την πόλη. Ακολούθησε η συναυλία της σοπράνο Μαριάντζελας Χατζησταματίου, συνοδεία μουσικών, με ρωμανιώτικα, σεφαραδίτικα κι εβραϊκά τραγούδια.
Παρουσίες
Στην εκδήλωση των εγκαινίων παρέστησαν, επίσης, οι υπουργοί Εσωτερικών Μάκης Βορίδης και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Λευτέρης Οικονόμου, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Ραγκούσης, ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Θαν. Κοντογεώργης, οι βουλευτές Τρικάλων Κατερίνα Παπακώστα, Θανάσης Λιούτας, Σάκης Παπαδόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Τρικάλων Χρήστος Μιχαλάκης, οι αντιδήμαρχοι Τρικκαίων Σοφία Αλεστά, Μιχάλης Λάππας, Τάκης Παζαΐτης, ο δημοτικός σύμβουλος Στεφ. Βαβύλης, η αντιπεριφερειάρχης Υγείας Δημ. Νάτσινα, ο περιφερειακός σύμβουλος Θαν. Τσιάρας, οι τ. βουλευτές Παν. Δριτσέλη και Χρήστος Σιμορέλης, ο πρ. υπουργός Σωτήρης Χατζηγάκης, οι πρ. βουλευτές Ηλίας Βλαχογιάννης και Γιάννης Ζιάγκας, ο πρ. Δήμαρχος Τρικκαίων Μιχ. Ταμήλος, οι τ. αντιδήμαρχοι Τρικκαίων Γεωργία Κοτρώνη και Εφη Λεβέντη, αντιπροσωπεία της ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Τρικάλων, ο υπ. βουλευτής Μιχ. Χατζηγάκης, οι κ. Χρ. Ζαραμπούκας και Θ. Φαλτάκας ως εκπρόσωποι του Επιμελητηρίου Τρικάλων και του Εμπορικού Συλλόγου αντιστοίχως, εκπρόσωποι Ισραηλιτικών Κοινοτήτων απ΄όλη την Ελλάδα, και Ισραηλινοί ελληνική καταγωγής.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΣΥΝΑΓΩΓΗ
Δείτε ΕΔΩ ΤΟ ΛΕΥΚΩΜΑ που περιλαμβάνει τα ονόματα των δωρητών και φωτογραφίες από το έργο αναστήλωσης.
[Με στοιχεία από το Δ.Τύπου του Δήμου Τρικκαίων]