Ο Βίκτωρ Ελιέζερ, καλεσμένος στην πρωινή εκπομπή του 1ου προγράμματος της ΕΡΤ, GPS, του Θάνου Σιαφάκα, μιλά για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή μετά τη δολοφονία του αρχηγού της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, και συνεκτιμά τις διεθνείς συνθήκες εν μέσω της αναμονής της απάντησης του Ιράν και της αβεβαιότητας για τυχόν γενικευμένη σύρραξη.
Τα βασικά σημεία της συζήτησης (Ακούστε ΕΔΩ από το 12.53 λ. έως το 23.24 λ.):
Θ. Σιαφάκας: Είμαστε άραγε σε διαδικασία αντίστροφης μέτρησης με πόλεμο φθοράς αλλά και νεύρων; Επίθεση δηλαδή σε δυο κύματα που περιμένουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τι πληροφορίες έχεις εσύ;
Β. Ελιέζερ: Καταρχήν, ήδη διεξάγεται ένας πόλεμος φθοράς εδώ και αρκετούς μήνες, από την Χεζμπολάχ στο Νότιο Λίβανο, βομβαρδίζοντας καθημερινά με εκατοντάδες ρουκέτες το Βόρειο Ισραήλ. Άρα, είναι ένας πόλεμος φθοράς ο οποίος εξελίσσεται και δυστυχώς οι προβλέψεις είναι ότι θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο και γι΄αυτό άλλωστε βλέπουμε την μεγάλη κινητικότητα και στο αεροδρόμιο της Βηρυτού. Η Χεζμπολάχ – και με δηλώσεις του Νασράλα που όλοι ακούσαμε από εχθές – τονίζει με κάθε δυνατό τρόπο ότι αυτά τα χτυπήματα – να θυμίσω ότι το τελευταίο θανατηφόρο χτύπημα ήταν πριν από 10 μέρες περίπου όταν ρουκέτα έπληξε γήπεδο σε Δρούζικο χωριό στο Βόρειο Ισραήλ με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο 11 παιδιά – αυτό προκάλεσε την Ισραηλινή αντίδραση με την εκτέλεση του Διοικητή των Στρατιωτικών Δυνάμεων της Χεζμπολάχ.
Θ. Σιαφάκας: Είμαστε πιο κοντά στον κίνδυνο ενός ανοιχτού πολέμου, ύστερα και από την χθεσινή επίθεση της Χεζμπολάχ στο Βόρειο Ισραήλ;
Β. Ελιέζερ: θα έλεγα ότι αυτή την στιγμή το κλειδί βρίσκεται στην συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων. Γιατί θα πρέπει να έχουμε ολοκληρωμένη την εικόνα. Εάν υπάρξει συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων, η Χεζμπολάχ έχει δηλώσει ότι θα ακολουθήσει την κατάπαυση πυρός που θα επιτευχθεί μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα – και αυτό είναι ένα αισιόδοξο σενάριο - την αναγκαστική κατάπαυση πυρός από το Νότιο Λίβανο προς το Ισραήλ. Εάν λοιπόν θα υπάρξει μια τέτοιου είδους εξέλιξη, τότε οι ιαχές του πολέμου θα μειωθούν, θα περιοριστούν σημαντικά. Με την εκλογή του Γιαχία Σινουάρ εχθές στην ηγεσία του πολιτικού γραφείου της Χαμάς…
Θ. Σιαφάκας: Ήθελα να το ρωτήσω αυτό. Αντικαταστάτης του Χανίγια.
Β. Ελιέζερ: Στην θέση του Χανίγια… δυστυχώς απομακρύνεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο και ο άξονας του κακού -όπως κατονομάζεται- δηλαδή του Ιράν, της Χεζμπολάχ στο Νότιο Λίβανο, της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και των Χούθι στην Υεμένη, αναμένεται να δράσει εναντίον του Ισραήλ.
Θ. Σιαφάκας: Ποιος είναι ο Σινουάρ; Να δώσουμε λίγο την ταυτότητά του και τα στοιχεία του;
Β. Ελιέζερ: Βεβαίως. Ο Γιαχία Σινουάρ είναι ο αρχιτέκτονας, ο αρχιτέκτονας το τονίζω, της μεγάλης σφαγής της 7ης Οκτωβρίου του 2023 στο Νότιο Ισραήλ με την επιδρομή τρομοκρατών της Χαμάς, την σφαγή 1.200 Ισραηλινών πολιτών, την αρπαγή 250 ομήρων εκ των οποίων οι 115 ακόμη κρατούνται στα έγκατα της Γάζας. Δυστυχώς αυτή είναι η εικόνα.
Θ. Σιαφάκας: Βίκτωρα, πηγές της Χεζμπολάχ δήλωναν στο Ρόιτερς ότι οι χθεσινές επιθέσεις δεν εντάσσονται, ΔΕΝ εντάσσονται στην αναμενόμενη απάντηση του Ιράν και πως τα χειρότερα έρχονται. Και ότι μάλιστα υπάρχουν και κάποιοι στόχοι – το έγραφε το σχετικό δημοσίευμα νομίζω προέρχεται από την Γεντιότ Αχαρονότ – ότι οι στόχοι του Ιράν θα μπορούσαν να είναι ακόμα και το γραφείο του Πρωθυπουργού ή τα γραφεία του Υπουργείου Άμυνας.
Β. Ελιέζερ: Οι εκτιμήσεις αυτή την στιγμή στο Ισραήλ είναι ότι θα υπάρξει κάποιο χτύπημα αλλά η έντασή του δεν θα είναι τέτοια έτσι ώστε να προκαλέσει την άμεση και σφοδρή αντίδραση του Ισραήλ. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε στους ακροατές μας ότι το Ιράν αυτή την στιγμή, η ασφάλεια του Ιράν είναι επισφαλής. Γιατί; γιατί πρώτον οι πετρελαιοπηγές είναι ανοικτές. Τα λιμάνια στην Αραβική θάλασσα είναι ανοικτά. Ανοικτά εννοώ ως προς την επίθεση, την δυνατότητα πλήγματος που μπορούν τα Ισραηλινά αεροπλάνα να επιφέρουν σε στρατηγικούς στόχους και επιπλέον στις δεξαμενές του νερού. Το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, εκείνο που φοβάται πρώτα απ’ όλα είναι η πολιτική του επιβίωση. Διότι δέχτηκε ένα πλήγμα σε ό,τι αφορά το γόητρό του τον Απρίλιο του 2024 – δηλαδή κατά τη διάρκεια της προηγούμενης επίθεσης που διεξήγαγε εναντίον του Ισραήλ – ένα δεύτερο πλήγμα στο γόητρο εσωτερικά στο Ιράν ενδεχομένως να είναι μοιραίο. Οι Αγιατολάδες λοιπόν με απλά λόγια όλα αυτά τα βάζουν σε μια ζυγαριά. Και οπωσδήποτε θέλουν για θέμα γοήτρου να επιφέρουν ένα πλήγμα στο Ισραήλ, αλλά ένα τέτοιο πλήγμα που δεν θα προκαλέσει μια σφοδρή αντίδραση του Ισραήλ έτσι ώστε να διακινδυνέψει το καθεστώς.
Θ. Σιαφάκας: Άρα δεν πιστεύεις ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός γενικευμένου πολέμου στην περιοχή.
Β. Ελιέζερ: Νομίζω ότι αυτή την στιγμή ένα τέτοιο ενδεχόμενο κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει, αλλά θα έλεγα ότι δεν είναι τόσο πιθανό για κάποιους επιπλέον λόγους: από την μια τα πλοία των Αμερικανών υπάρχουν στην Αραβική θάλασσα, υπάρχει μια συμμαχία μεταξύ Γαλλίας, Μεγάλης Βρετανίας, Ηνωμένων Πολιτειών, Σαουδικής Αραβίας και Ιορδανίας, η οποία συμμαχία είναι έτοιμη να προστατεύσει το Κράτος του Ισραήλ απέναντι στο Ιράν. Υπενθυμίζω ότι οι Σουνίτες και οι Αλαουίτες της Ιορδανίας και της Σαουδικής Αραβίας ουδεμία σχέση θα ήθελαν να έχουν με το Σιιτικό φανατικό Ισλάμ του Ιράν. Και επιπλέον δεν το θέλουν και οι Ρώσοι διότι αντιλαμβάνονται ότι μια σφοδρή αντίδραση και μια εξέλιξη τόσο πολύ δυσμενής, που θα περιλαμβάνει μια γενικευμένη πολεμική σύρραξη στην περιοχή, ενδεχομένως να τους αναγκάσει να αναμειχθούν και ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ούτε οι Ρώσοι το θέλουν – οι Ρώσοι εκείνο που θέλουν είναι να εξακολουθήσουν να ελέγχουν τα τεκταινόμενα στη Συρία μαζί με το Ιράν και ως εκεί. Άρα οι διεθνείς παράγοντες, το διεθνές σύστημα, πιέζει προς όλες τις κατευθύνσεις έτσι ώστε να αποφευχθεί μια γενικευμένη σύγκρουση.
Θ. Σιαφάκας: Το βλέπουμε αυτό, είναι σε εξέλιξη ένας διπλωματικός πυρετός Βίκτωρα, βλέπουμε και τον ρόλο του κ. Μπλίνκεν σε αυτό. Όντως η Μόσχα απευθύνει έκκληση για μετρημένη απάντηση στο Ισραήλ, από την άλλη βλέπουμε την Ιρανική ηγεσία να ζητάει από την Ρωσία μαχητικά αεροσκάφη, δεν ξέρω εάν η Ρωσία είναι δεκτική σε ένα τέτοιο αίτημα.
Β. Ελιέζερ: Ναι τα διάβασα και εγώ αυτά τα δημοσιεύματα. Δεν έχει επιβεβαιωθεί κάτι, είναι όμως ένα ενδεχόμενο αυτό το οποίο το αντιμετωπίζουν κατά βάση οι Αμερικανοί, νομίζω ότι σε καμία περίπτωση - και το τονίζω αυτό – δεν θα συνέφερε ούτε τους Ρώσους, ούτε τους Αμερικανούς μια ευθεία αντιπαράθεση στην Μέση Ανατολή, οπότε εκείνο που προσπαθούν και επιχειρούν και οι Ρώσοι είναι να συγκρατήσουν από την μια το Ιράν σε ότι αφορά την ένταση της αντίδρασης και από την άλλη οι Αμερικανοί να αποτρέψουν ένα πλήγμα τέτοιο το οποίο θα προκαλέσει την σφοδρή αντίδραση του Κράτους του Ισραήλ.
Θ. Σιαφάκας: Λοιπόν Βίκτωρα, να μείνουμε εδώ. Δεν ξέρω εάν θες κάτι να συμπληρώσεις για να κλείσουμε την συζήτηση.
Β. Ελιέζερ: Όχι, απλούστατα να ευχηθούμε τελικά όλη αυτή η ένταση να παραμείνει τουλάχιστον εκεί που βρίσκεται σήμερα και κυρίως να αντιληφθούν όλοι - τουλάχιστον στο Ισραήλ αυτό αντιλαμβάνονται και γι’ αυτό στην ουσία πιέζουν και την Κυβέρνηση – είναι να δεχθούν την συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων και η Χαμάς και το Ισραήλ έτσι ώστε να αλλάξει ο στρατηγικός χάρτης των εξελίξεων αυτή την στιγμή. Διότι μόνο μια τέτοιου είδους εξέλιξη μπορεί να μειώσει την ένταση.
Θ. Σιαφάκας: Λοιπόν Βίκτωρα, θερμά σε ευχαριστώ για την ενημέρωση.
Β. Ελιέζερ: Και εγώ ευχαριστώ θερμά. Να συγχαρώ και εγώ από εδώ σήμερα τον Μίλτο Τεντόγλου για το χρυσό μετάλλιο που μας έφερε και μας έκανε να χαμογελάσουμε εχθές το βράδυ, καθώς και τον Πετρούνια και τον Μανόλο για τα μετάλια που έφεραν στη χώρα μας.
κ. Σιαφάκας: Και το έχουμε ανάγκη σε μια σκοτεινή εποχή. Βίκτωρα, θερμά σ’ ευχαριστώ. Να είσαι καλά και καλή συνέχεια.
ΠΗΓΗ: ERTECHO.GR, GPS ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 7/8/2024