Ο δημοσιογράφος, ανταποκριτής Ισραηλινών εφημερίδων και Γ.Γ. του ΚΙΣΕ Βίκτωρ Ισ. Ελιέζερ μίλησε στην εκπομπή «Καθρέφτης» του Χρήστου Μιχαηλίδη, στο Πρώτο Πρόγραμμα του Ραδιοφώνου της ΕΡΤ, στις 20.8.2024, για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή με αφορμή τον εντοπισμό των 6 νεκρών ομήρων που βρέθηκαν στις σήραγγες της Χαν Γιούνις . Ακούστε εδώ (από 31:22 – 44:46). Ακολουθεί απομαγνητοφώνηση:
Χρ. Μιχαηλίδης: Ευχαριστώ πάρα πολύ που είστε μαζί μας σήμερα, μακάρι να είχαμε καλύτερα νέα να μεταδώσουμε και να σχολιάσουμε. Έχουμε κάποιο νέο καλύτερο;
Β. Ελιέζερ: Δυστυχώς σήμερα είναι μια ημέρα πένθους για το Ισραήλ γιατί 6 ακόμη πτώματα από τους 115 ομήρους επιστράφηκαν, αποκαλύφθηκαν στις σήραγγες της Χάν Γιούνες στην Λωρίδα της Γάζας από τον Ισραηλινό στρατό και επιστράφηκαν στο Ισραήλ. Επικρατεί λοιπόν μια βαθιά θλίψη για το γεγονός αυτό το οποίο ταυτόχρονα επιτείνει την αναγκαιότητα για την επίτευξη μιας συμφωνίας που θα επιτρέψει και την κατάπαυση πυρός στην Λωρίδα της Γάζας και την απελευθέρωση των υπολοίπων ομήρων που συνελήφθησαν από την τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου του 2023.
Χρ. Μιχαηλίδης: Ωραία. Πριν έρθουμε στο διπλωματικό μέρος και τα της επίσκεψης Μπλίνκεν ο οποίος είπε ότι ίσως είναι αυτή η τελευταία ευκαιρία – τουλάχιστον επί των ημερών του – για να υπάρξει μια συμφωνία, θέλω λίγο να καταλάβω, αυτές οι περίφημες σήραγγες όπου φαίνεται πως μαθαίναμε από την αρχή του πολέμου ότι υπήρχε ενδεχόμενο ακόμα και με πολίτες, τα παιδιά, να τους διοχέτευαν μέσα από τις σήραγγες εκείνες ή ήταν τα προπύργια ένα από τα προπύργια της Χαμάς, ξέρουμε κάτι γι’ αυτές τις σήραγγες τις υπόγειες και πώς σκότωναν εκεί κόσμο;
Β. Ελιέζερ: κ. Μιχαηλίδη, οι σήραγγες αυτές κατά μείζονα λόγο χρησίμευαν για τον εφοδιασμό, τον εξοπλισμό της Χαμάς για τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ. Οι σήραγγες αυτές ξεκινούσαν από την δίοδο της Φιλαδέλφειας (όπως ονομάζεται), είναι ο δρόμος που διαχωρίζει τα σύνορα μεταξύ Αιγύπτου και Λωρίδας της Γάζας. Εκεί ήταν ο βασικός άξονας ανεφοδιασμού της Χαμάς και από εκεί περνούσε όλος ο εξοπλισμός της Χαμάς προς τα βόρεια. Ένα ακόμα επίπεδο ήταν στο κέντρο της Γάζας όπου μεγάλες και τεράστιες σήραγγες αποκαλύφθηκαν και από εκεί επίσης υπήρχε η τροφοδοσία της Χαμάς προς την βόρεια πλευρά της Λωρίδας της Γάζας έτσι ώστε να επιτίθεται εναντίον του Ισραήλ και των νοτίων οικισμών του Ισραήλ, των Κιμπουτσίμ.
Χρ. Μιχαηλίδης: Συγνώμη, ο Ισραηλινός στρατός κατάφερε να μπει σ’ αυτές τις σήραγγες;
Β. Ελιέζερ: Ακριβώς, ακριβώς. Αυτό ακριβώς είναι, αν θέλετε, ή ήταν ένα από τα δύσκολα σημεία της επίτευξης της συμφωνίας για την κατάπαυση πυρός και την απελευθέρωση των ομήρων. Δηλαδή, οι Ισραηλινοί επιμένουν να βρίσκονται οι Ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας και στις δυο αυτές κεντρικές διόδους για να μπορούν να σταματήσουν την αναπνοή της Χαμάς, την πολεμική ανάσα της Χαμάς. Δηλαδή, να μην υπάρχει ευκαιρία να επανεξοπλιστεί η Χαμάς έτσι ώστε να μην επαναληφθεί αυτό το οποίο συνέβη στις 7 Οκτωβρίου. Για το Ισραήλ λοιπόν και τον Ισραηλινό στρατό αλλά και την Κυβέρνηση είναι στρατηγικής σημασίας η παραμονή των Ισραηλινών δυνάμεων σ’ αυτές τις δυο κομβικές διόδους ανεφοδιασμού της Χαμάς. Εκεί πέρα όμως μέσα – και αυτές τις σήραγγες πρέπει να - είναι λίγο δύσκολο ίσως να το μεταδώσουμε στους ακροατές μας, εάν κάποιος δεν το δει μέσα από τα βίντεο τα οποία έχουν αποκαλυφθεί – μέσα εκεί υπήρχε κτισμένη μια ολόκληρη πόλη. Μια ολόκληρη πόλη η οποία περνούσε κάτω από πολυκατοικίες, από νοσοκομεία, από σχολεία, ακόμα ακόμα και από θέσεις όπου υποτίθεται ότι είναι και η UNRRA, δηλαδή η δύναμη του ΟΗΕ. Εκεί είχαν στηθεί και είναι στημένα ακόμα τα στρατηγεία της Χαμάς, εκεί κρύβεται και ο αρχηγός της Χαμάς, ο νέος ηγέτης της Χαμάς, ο Σινουάρ και εκεί φυλάσσονται- δυστυχώς κάπου εκεί – φυλάσσονται ερμητικά και οι 109 πλέον όμηροι. Δεν είναι μια απλή υπόθεση η συμφωνία κ. Μιχαηλίδη για την κατάπαυση του πυρός. Ο Μπλίκεν χθές ήταν ξεκάθαρος. Ο Νετανιάχου μετά από εσωτερική πίεση, από την κοινωνία του Ισραήλ, στην ουσία συμφώνησε με την Αμερικανική πρόταση «γέφυρα» (όπως ονομάζεται) προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η συμφωνία και ο Μπλίνκεν πέταξε το μπαλάκι στα χέρια της Χαμάς. Εάν με ρωτάτε λοιπόν ποιες είναι οι πιθανότητες ο Σινουάρ να αποδεχθεί μια τέτοια συμφωνία θα σας έλεγα ότι δυστυχώς είναι ελάχιστες. Και είναι ελάχιστες διότι ο Σινουάρ εκείνο το οποίο αυτή την στιγμή επιθυμεί είναι μια γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή που θα εμπλακεί το Ιράν, η Χεζμπολάχ, οι δυνάμεις της Χαμάς και της Τζιχάντ στην Δυτική όχθη – είδαμε τι συνέβη προχθές με το φορτηγό που εξερράγη έξω από μια Συναγωγή στο Τελ-Αβίβ, ευτυχώς χωρίς θύματα.
Χρ. Μιχαηλίδης: Να σας ρωτήσω κάτι άλλο. Είμαστε κιόλας 319 ημέρες μέσα στον πόλεμο. Το Ισραήλ δικαίως – νομίζω όλοι οι λογικοί άνθρωποι το λένε αυτό – δικαίως έπρεπε να αντιδράσει μετά την σφαγή που έγινε την 7η Οκτωβρίου πέρυσι, την σφαγή τόσων ανθρώπων. Τι έχει καταφέρει όμως στρατιωτικά; Μετά από τόσους βομβαρδισμούς, έχει σκοτώσει πάνω από 40.000 Παλαιστινίους, πάρα πολλοί από αυτούς είναι άμαχοι και κοντά στο 90.000 είναι ο αριθμός των τραυματιών. Τι έχει καταφέρει μέχρι στιγμής; με τόσους μήνες, 319 ημέρες το Ισραήλ στην Γάζα.
Β. Ελιέζερ: Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Γιατί θα πρέπει κανείς να προσδιορίσει τους στόχους που είχε το Ισραήλ.
Χρ. Μιχαηλίδης: Ο στόχος ο βασικός ήταν «να εξαφανίσω την Χαμάς». Αυτές ήταν οι λέξεις του Νετανιάχου.
Β. Ελιέζερ: Ναι αυτές ήταν οι λέξεις του Νετανιάχου. Εγώ θα σας πω ποιος ήταν ο στόχος του Ισραηλινού στρατού. Γιατί τις μάχες τις διεξάγει ο Ισραηλινός στρατός με βάση τις οδηγίες που παίρνει από την Κυβέρνηση. Ο στόχος λοιπόν ήταν διπλός: ο πρώτος η αποτροπή επανάληψης, επανάληψης αυτού που συνέβη στις 7 Οκτωβρίου και αυτό είναι κάτι που φαίνεται ότι ο Ισραηλινός στρατός έχει καταφέρει με την καταστροφή του 90% της πολεμικής υποδομής της Χαμάς. Να θυμίσω στους ακροατές μας ότι χιλιάδες ρουκέτες έπλητταν από την Γάζα το νότιο Ισραήλ και οι ρουκέτες αυτές έφταναν και μέχρι το Τελ-Αβίβ. Σήμερα, δεν υπάρχουν ρουκέτες, υπάρχουν μεμονωμένοι εκτοξευτήρες από διάφορα σημεία της Λωρίδας της Γάζας που πλήττουν συγκεκριμένους στόχους στο νότιο Ισραήλ και γι’ αυτό συνεχίζονται οι επιχειρήσεις. Άρα, ο πρώτος στόχος της καταστροφής – της πολεμικής, το τονίζω, όχι διοικητικής - αλλά της πολεμικής υποδομής της Χαμάς φαίνεται ότι έχει επιτευχθεί. Δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος της απελευθέρωσης των ομήρων και αυτό είναι κάτι για το οποίο κατηγορείται η Ισραηλινή Κυβέρνηση και είμαι βέβαιος ότι μετά το τέλος του πολέμου οι επιτροπές έρευνας που θα συσταθούν για τα σφάλματα, τις αποτυχίες και τις παραλείψεις που σημειώθηκαν όλο αυτό το διάστημα, θα μας κάνει όλους πιο ενήμερους για να μπορούμε να εκφράσουμε μια τεκμηριωμένη άποψη. Επίσης, να υπενθυμίσω ότι ταυτόχρονα το Ισραήλ έπρεπε να αντιμετωπίσει μια άλλη επίθεση στο βόρειο Ισραήλ από την Χεζμπολάχ όπου εκεί έχει εκκενωθεί επίσης ένας μεγάλος αριθμός πόλεων του βορείου Ισραήλ μετά τις συνεχείς επιθέσεις της Χεζμπολάχ. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορέσουμε να φτάσουμε σε μια κατάπαυση πυρός στην Γάζα, αλλά εάν φτάσουμε τελικά τότε θα μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι και το μέτωπο του Λιβάνου θα ησυχάσει αλλά και η από αναβρασμό Δυτική όχθη θα ηρεμήσει.
Χρ. Μιχαηλίδης: Οι Αραβικές χώρες που είχαν κάπως εμπλακεί και είχαν ενδιαφερθεί για συνομιλίες για ειρήνευση στην περιοχή, αυτά έχουν νεκρώσει; Μιλάω για την Ιορδανία, το Κατάρ και άλλες χώρες γειτονικές.
Β. Ελιέζερ: Κοιτάξτε, νομίζω αυτή την στιγμή ότι η παρουσία των Αμερικανών είναι καταλυτική και σε στρατιωτικό επίπεδο και σε πολιτικό επίπεδο. Γνωρίζουν αυτή την στιγμή οι πάντες – και γι’ αυτό άλλωστε βλέπουμε την αυτοσυγκράτηση από πλευράς Ιράν – γνωρίζουν ότι οι Αμερικανοί δεν πρόκειται να αφήσουν το Ισραήλ έρμαιο στις διαθέσεις των αγιατολάδων. Γνωρίζουν επίσης και οι Ιορδανοί και οι Σαουδάραβες αλλά και τα Εμιράτα ότι η παρουσία των Αμερικανών στην περιοχή αποτελεί γι’ αυτούς μια εγγύηση ασφαλείας απέναντι στους αγιατολάδες. Είχαμε την ευκαιρία να πούμε κ. Μιχαηλίδη και σε προηγούμενη εκπομπή ότι οι διαφορές ανάμεσα στους Σουνίτες της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων απέναντι στους Σιίτες, τους φανατικούς Σιίτες των Ιρανών αγιατολάδων, είναι πολύ μεγαλύτερες απ’ ότι η έχθρα που τρέφουν οι αγιατολάδες απέναντι στο Ισραήλ. ΄Άρα, υπάρχει εκεί μια ταύτιση συμφερόντων. Ο Μπάιντεν, σύμφωνα με τους αναλυτές, θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια έτσι ώστε κατά τη διάρκεια της θητείας του να επιτευχθεί η κατάπαυση πυρός και η απελευθέρωση των ομήρων. Εναλλακτικά φαίνεται ότι ο Μπάιντεν είναι έτοιμος - ή θα είναι έτοιμος- να φέρει πλήγμα με πολύ μεγάλες συνέπειες απέναντι στο Ιράν εάν το Ιράν αποπειραθεί να πλήξει με τρόπο ισχυρό το Κράτος του Ισραήλ.
Χρ. Μιχαηλίδης: Μάλιστα. κ. Ελιέζερ σας ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτή την εμπεριστατωμένη κουβέντα που κάναμε τώρα. Ευχαριστώ πάρα πολύ. Να είσαστε καλά.
Β. Ελιέζερ: Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση. Καλή σας ημέρα.