Με μια λιτή αλλά ουσιαστική εκδήλωση, όπως άλλωστε άρμοζε στην περίσταση, ο Δήμος Ιωαννιτών τίμησε στις 25.3.2018 τη συμπλήρωση 74 χρόνων από τον εκτοπισμό των Γιαννιωτοεβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπίρκεναου και την καταστροφή της Εβραϊκής Κοινότητας, τιμώντας τους συμπολίτες μας που έζησαν εκατοντάδες χρόνια αρμονικά με τη Χριστιανική Κοινότητα στην πόλη μας.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην πλατεία Μαβίλη όπου είχαν τοποθετηθεί 14 μπάνερ με φωτογραφίες που απαθανάτισαν τις συγκλονιστικές στιγμές εκείνης της ημέρας με κεντρικό ομιλητή το Δήμαρχο Ιωαννίνων, Θωμά Μπέγκα. Ο κ. Μπέγκας αναφέρθηκε στα ιστορικά γεγονότα εκείνης της ημέρας ενώ διάβασε κι ένα απόσπασμα από την μαρτυρία της Νίνας Νεγρίν, της Εβραίας από τα Γιάννενα, με τον αριθμό 77160 στο αριστερό χέρι, η οποία μετέφερε με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τα όσα έζησε. “Είναι στιγμές που σίγουρα όσοι τις έζησαν θα ήθελαν να τις ξεχάσουν”, είπε ο κ. Μπέγκας για να συνεχίσει: Παρόλα αυτά, εμείς δεν πρέπει να ξεχνάμε τις σκοτεινές εκείνες εποχές. Αντίθετα πρέπει να θυμόμαστε και να προσπαθούμε να κατανοήσουμε βαθιά το φαινόμενο του αντισημιτισμού και της κορύφωσής του, για να μεταφέρουμε τις μνήμες του Ολοκαυτώματος στις νεότερες γενιές.
Είμαστε υποχρεωμένοι να ανακαλούμε στη μνήμη μας τα θύματα ενός εγκλήματος, που όμοιο του, ως προς τη σύλληψη και την εκτέλεση του, δεν γνώρισε η ανθρωπότητα.
Διατηρώντας ζωντανή στη μνήμη μας τη θηριωδία που προκάλεσε ο ρατσισμός, η ιδεολογία του μίσους και του διαχωρισμού των ανθρώπων σε φυλετικά ανώτερους και κατώτερους, στέλνουμε ένα μήνυμα ενάντια στο ρατσισμό σε όλες του τις εκφράσεις”.
Κλείνοντας ο Δήμαρχος Ιωαννίνων σημείωσε: “Ο ρατσισμός – με πολλές μορφές- όπως και ο αντισημιτισμός, δυστυχώς εξακολουθεί να σπέρνει το δηλητήριο του και στις μέρες μας.
Μάλιστα τα τελευταία δύο χρόνια με τις προσφυγικές ροές που δέχεται η Ευρώπη, βλέπουμε να διογκώνονται ρατσιστικές αντιλήψεις, να ακούγονται φωνές – ακόμα κι από ηγέτες κρατών- που υποθάλπουν την ξενοφοβία και το μίσος.
Η Ευρώπη του Πολιτισμού, η Ευρώπη του Διαφωτισμού, δεν μπορεί να «απαντήσει» στο κύμα των απελπισμένων προσφύγων, που η πολιτική της Δύσης και ο θρησκευτικός φανατισμός της Ανατολής προκάλεσε, ούτε κλείνοντας τα σύνορα της, ούτε δημιουργώντας σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Έτσι λοιπόν, μέσα από εκδηλώσεις σαν τη σημερινή, είναι αναγκαία η υπόμνηση του τι έχει στοιχίσει στην ανθρωπότητα, ο ρατσισμός, το μίσος, ή ο φόβος απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό.
Κλείνω θυμίζοντας σε όλους πως παρά τις τιτάνιες προσπάθειες της ναζιστικής Γερμανίας να σβήσει από το χάρτη του εβραίους και στα Γιάννενα, η Ισραηλιτική Κοινότητα των Ιωαννίνων ανασυστάθηκε μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελούμενη βέβαια από πολύ μικρότερο αριθμό μελών και σήμερα συνεχίζει να αποτελεί ένα από ενεργό «κομμάτι» της πόλης μας, διατηρώντας έτσι τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της.
Τα διαχρονικά πολυπολιτισμικά Γιάννενα οφείλουν να συντηρήσουν αυτόν τον χαρακτήρα του και στις μέρες μας. Μ’ αυτόν τον τρόπο από τη μια αντιστεκόμαστε στις ιδέες του μίσους, του ρατσισμού και της ξενοβοφίας, από την άλλη ανοίγουμε τις πύλες μας στο μέλλον και στην πρόοδο”.
Αμέσως μετά το λόγο πήρε ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων, Μωυσής Ελισάφ, ο οποίος μίλησε για τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Τα θύματα μπορούν να ξεχνούν, οι θύτες ποτέ».
Ακολούθησε η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Ιωαννιτών, ενώ η εκδήλωση έκλεισε με το θεατρικό δρώμενο του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, με τίτλο «Η τελευταία εικόνα» που βασίστηκε σε στίχους του γιαννιωτοεβραίου ποιητή Γιοσέφ Ελιγιά και το οποίο μετέφερε στιγμές και συναισθήματα από τα όσα έζησαν οι συμπολίτες μας στην πλατεία Μαβίλη την 25η Μαρτίου του 1944.
Την εκδήλωση παρακολούθησαν μεταξύ άλλων η υφυπουργός Παιδείας Μερόπη Τζούφη, ο βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Στέφος, ο βουλευτής Ιωαννίνων της ΝΔ Κώστας Τασούλας, ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης και ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργος Καψάλης.