ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ, 17.9.2021, του Αλέξανδρου Παπαδόπουλου: Από διάφορες περιοχές της χώρας, κυρίως όμως από το εξωτερικό, το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, βρίσκονται στη γενέτειρά τους για να συνεορτάσουν με τους ομόθρησκους τους, τη μεγαλύτερη θρησκευτική τους γιορτή. Ο λόγος για δεκάδες Ρωμανιώτες Εβραίους των Ιωαννίνων, που βρίσκονται στην πόλη των Ιωαννίνων αυτές τις ημέρες στο πλαίσιο του εορτασμού του Γιομ Κιπούρ, της Ημέρας του Εξιλασμού για τους Εβραίους, της ημέρας που γιορτάζεται η εξιλέωση και αποκατάσταση των στενών δεσμών με τον Θεό. Μαζί με αυτούς και πολλοί επισκέπτες της περιοχής από το Ισραήλ, που σταδιακά ανοίγει και πάλι τις πύλες του προς το εξωτερικό, επιτρέποντας με μεγαλύτερη ασφάλεια τα ταξίδια στο εξωτερικό, για όσους έχουν ήδη κάνει την τρίτη δόση του εμβολίου ή για όσους δεν έχουν ξεπεράσει τους έξι μήνες από τη δεύτερη δόση, οι οποίοι δε μπαίνουν σε καθεστώς καραντίνας με την επιστροφή τους.
Στη Συναγωγή
Στην Εβραϊκή Συναγωγή, στο Κάστρο, βρίσκεται το επίκεντρο του εορτασμού και Ρωμανιώτες Εβραίοι των Ιωαννίνων, καθώς και απόγονοι της ιστορικής κοινότητας της πόλης, έχουν την ευκαιρία και να επισκεφθούν τη γενέτειρά τους και να ανταμώσουν με συμπατριώτες τους, συγγενείς και φίλους. Μεταξύ αυτών, ο Ναούμ (Μάκης) Μάτσας και ο Ραφαήλ Μωυσής αντίστοιχα, οι οποίοι μίλησαν στην κάμερα του ITV για τη σημαντική αυτή ημέρα, την επιστροφή τους στα Γιάννενα, αλλά και για τις δύσκολες προοπτικές επιβίωσης της εβραϊκής κοινότητας των Ιωαννίνων.
«Οι γιορτές αυτές και ειδικά το Κιπούρ είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία να βρεθούμε με ανθρώπους που δεν τους βλέπουμε συχνά. Η μετανάστευση από τις μικρότερες πόλεις στα μεγάλα αστικά κέντρα έχει σταματήσει πλέον και τα Γιάννενα συγκρατούν τον κόσμο τους, που είναι όμως έτσι κι αλλιώς πολύ λίγος. Οι νεότεροι βλέπουν το επαγγελματικό τους μέλλον, επομένως μπορεί να φεύγουν, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία χάνονται από τη ζωή, οπότε είναι δύσκολο αν η κοινότητα αυτή, θα επιβιώσει μετά από λίγες δεκαετίες», ανέφερε ο κ. Μάτσας. Ο Ραφ. Μωυσής από την πλευρά του στάθηκε στο γεγονός, ότι παρότι δεν έχει παιδικές μνήμες από τη συγκεκριμένη γιορτή, αφού η τελευταία φορά που είχε επιστρέψει ως παιδί στην πόλη του, ήταν το καλοκαίρι του 1943, πριν τον εκτοπισμό της Κοινότητας τον Μάρτιο του 1944, αλλά τα τελευταία 15 περίπου χρόνια, ανταποκρινόμενος και στην προσπάθεια του προέδρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας της πόλης κ. Ελισάφ, δίνει πάντα το «παρών» σε αυτή τη γιορτή. «Θυμάμαι την τελευταία μου επίσκεψη στα Γιάννενα ως παιδί, το καλοκαίρι του 1943, όταν η πόλη ήταν υπό ιταλική κατοχή κι εμείς θεωρούσαμε ότι ήμασταν ασφαλείς. Τα χρόνια πέρασαν και τα τελευταία 15 χρόνια έρχομαι ανελλιπώς λόγω της σχέσης μου με τον κ. Ελισάφ, που μου έδωσε την αίσθηση, ότι είμαι Ρωμανιώτης. «Ηξερα, ότι είμαι Εβραίος, αλλά ότι είμαι Ρωμανιώτης Εβραίος των Ιωαννίνων, ήταν κάτι που το καλλιέργησα στην πορεία», σημείωσε. Αμφότεροι οι κ.κ. Μάτσας και Μωυσής μίλησαν και για την εκλογή του κ. Ελισάφ στο αξίωμα του δημάρχου των Ιωαννίνων πριν από δύο χρόνια. «Είναι ένα σημαντικό γεγονός για την πόλη και την Ελλάδα και φυσικά για τους Ρωμανιώτες Εβραίους. Είναι μία μεγάλη τιμή γιατί τα Γιάννενα ξεπέρασαν το ρατσισμό, ανοίχτηκαν και επέλεξαν κάποιον, ανεξάρτητα από το θρήσκευμά του, αλλά με βάση την αξία του», ανέφερε ο κ. Μάτσας. «Οι Γιαννιώτες επέλεξαν έναν επιτυχημένο και ικανό πολίτη στη θέση του δημάρχου. Το θεώρησα μία σοφή επιλογή του λαού των Ιωαννίνων. Τίποτε παραπάνω, αλλά και τίποτε λιγότερο», δήλωσε ο κ. Μωϋσής.