Επίτιμο μέλος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης ανακηρύχθηκε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, κατά την επίσκεψή του στη συναγωγή των Μοναστηριωτών στις 4 Δεκεμβρίου 2016.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών παρευρέθηκε στη μοναδική προπολεμική συναγωγή της πόλης που εξακολουθεί να υφίσταται και η οποία έγινε μεταπολεμικά ο πυρήνας της εβραϊκής ζωής και των προσπαθειών αναβίωσης της Κοινότητας μετά το Ολοκαύτωμα.
«Η Εβραϊκή Κοινότητα της Θεσσαλονίκης, σε αναγνώριση της αποφασιστικής σας συνδρομής στην προώθηση των σχέσεων μεταξύ της κοινότητάς μας και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας καθώς και της συμβολής σας στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και του ρατσισμού, αποφάσισε να σας τιμήσει με τον τίτλο του επίτιμου μέλους της», τόνισε ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, Δαυίδ Σαλτιέλ, υποδεχόμενος τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών στη συναγωγή, η κτιριακή αποκατάσταση της οποίας έγινε με την υποστήριξη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
«Είναι για μένα στιγμή βαθιάς χαράς και ευγνωμοσύνης να γίνομαι δεκτός, σήμερα, ως επίτιμο μέλος της εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης. Όχι, στην πραγματικότητα είναι κάτι παραπάνω: είναι θαύμα! Θαύμα της συμφιλίωσης. Ένα θαύμα φτιαγμένο από το χέρι του ανθρώπου -από τα δικά σας τα χέρια, αγαπητή κοινότητα, που τείνετε σ' εμάς, τους Γερμανούς, δεχόμενοι τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών στο κέντρο της κοινότητάς σας», υπογράμμισε, λίγο αργότερα, στη δική του ομιλία, ο κ. Σταϊνμάιερ, ο οποίος, προσερχόμενος άναψε ένα κερί στη μνήμη των 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης που χάθηκαν στα στρατόπεδα θανάτου του Γ' Ράιχ και ξεναγήθηκε στην έκθεση θρησκευτικών κειμηλίων που φυλάσσονται στη συναγωγή.
«Δεχόμαστε τα απλωμένα σας χέρια με μεγάλη χαρά αλλά και με ταπεινότητα. Και να είστε βέβαιοι ότι δεν θα τα αφήσουμε αυτά τα χέρια» σημείωσε -στη συνέχεια- ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, τονίζοντας πως «ανεπιφύλακτα η Γερμανία αναγνωρίζει την πολιτική και ηθική της ευθύνη για τις δολοφονίες (των 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης) και για τα φρικτά εγκλήματα στην Ελλάδα κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».
Απευθυνόμενος στον επιζώντα του Ολοκαυτώματος, Χάιντς Κούνιο, ο οποίος παρά την προχωρημένη ηλικία του έφτασε από νωρίς στη συναγωγή, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, φορώντας την κιπά, είπε πως τού είναι αδύνατο να φανταστεί τι αισθάνθηκε ο κ. Κούνιο κατά την επιστροφή του σε μία πόλη, που οι Ναζί της στέρησαν την εβραϊκή της ταυτότητα, έχοντας δει προηγουμένως, στο Άουσβιτς, πολλά μέλη της κοινότητας να περνούν από μπροστά του «στον δρόμο προς τον θάνατο στους θαλάμους αερίων». Αλλά, όπως τόνισε ο κ. Σταϊνμάιερ, «το μίσος και η μανία των Ναζί δεν μπόρεσαν να καταστρέψουν ολότελα την εβραϊκή ζωή στη Θεσσαλονίκη», την οποία όσοι επέζησαν ξαναδημιούργησαν με «δύναμη και αγάπη».
Ο κ. Σταϊνμάιερ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, που η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης όχι μόνο έτεινε το χέρι προς τη Γερμανία, «αλλά που τα γερμανικά αυτά χέρια μπορούν να προσφέρουν στη ζωή της κοινότητας», μέσα από διάφορα πρότζεκτ, όπως υπήρξε η αναστήλωση της συναγωγής των Μοναστηριωτών ή τα καλοκαιρινά ανταμώματα νέων από την Ελλάδα, το Ισραήλ, τη Γερμανία κι άλλες χώρες.
Χαρακτήρισε «αξέχαστη στιγμή» τη σημερινή επίσκεψή του στη συναγωγή, λέγοντας πως «δεν υπάρχουν πολλές τέτοιες στιγμές στη ζωή ενός υπουργού Εξωτερικών» και ευχαρίστησε, στα ελληνικά, την Ισραηλιτική Κοινότητα γι' αυτό.
Την ανάγκη διατήρησης της ιστορικής μνήμης υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του ΚΙΣ γιατί, όπως είπε, «είναι ακριβώς το ξεθώριασμα της ιστορικής μνήμης που τροφοδοτεί την άνοδο ακραίων πολιτικών ιδεολογιών σε όλη την Ευρώπη», αλλά κι επειδή «η πολιτική υποτίμηση της ιστορικής μνήμης ενισχύει ιδιαίτερα σήμερα, σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας και της Ελλάδας, τον ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία, τον αντισημιτισμό».
Ο κ. Σαλτιέλ αναφέρθηκε ακόμη στο «ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών» από την πλευρά της Γερμανίας για την υποστήριξη της εβραϊκής ζωής στη Θεσσαλονίκη και στην Ελλάδα συνολικότερα, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος και Εκπαιδευτικό Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, «ένα μνημειώδες έργο που θα συμβάλει τα μέγιστα στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και το οποίο θα παρουσιαστεί στο γερμανικό Κοινοβούλιο σε λίγες ημέρες, δεδομένου ότι υποστηρίζεται ενεργά από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας».
Σύντομη παρέμβαση έκανε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, τονίζοντας ότι «η ναζιστική θηριωδία δεν δολοφόνησε απλά 50.000 Εβραίους (της Θεσσαλονίκης), εξολόθρευσε την πόλη, της στέρησε το μέλλον της γιατί η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ήταν ένα εξαιρετικό κομμάτι της πόλης. Οφείλουμε λοιπόν να κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε το μέλλον αυτό να συμβαδίζει με τα όνειρα της εβραϊκής κοινότητας της πόλης».
Στη συναγωγή βρέθηκαν, εκτός του δημάρχου κ. Μπουτάρη, ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραγκούνης, ο πρέσβης και ο πρόξενος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, καθώς και εκπρόσωποι των διπλωματικών Αρχών άλλων χωρών, πρόεδροι των Ισραηλιτικών Κοινοτήτων ανά την Ελλάδα και μέλη της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Πηγή: www.iefimerida.gr, 4.12.2016
* Εκθεση «Διαιρεμένες Μνήμες 1940 – 1950 – Η απόσταση ανάμεσα στην ιστορία και το βίωμα», με τη συμμετοχή του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης:
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φ.Β. Σταϊνμάιερ κατά την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, την ίδια ημέρα 4.12.2016, εγκαινίασε την έκθεση «Διαιρεμένες Μνήμες 1940 – 1950 – Η απόσταση ανάμεσα στην ιστορία και το βίωμα», στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η έκθεση είναι μια συμπαραγωγή του Ινστιτούτου Γκαίτε της Θεσσαλονίκης, του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης –το οποίο συμμετέχει με ένα αυτοτελές τμήμα στην έκθεση που περιλαμβάνει ιστορικά τεκμήρια, φωτογραφίες, φίλμς και προβολές εγγράφων- και του Γερμανικού Ιστορικού Μουσείου του Βερολίνου.