Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως «Ημέρα μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος». Η ημερομηνία επιλέχθηκε, διότι, εκείνη την ημέρα του 1945, λίγο πριν τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς απελευθερώθηκε από τον στρατό των συμμάχων.
Με τον όρο «Ολοκαύτωμα» αναφερόμαστε στη μεγαλύτερη γενοκτονία στην παγκόσμια ιστορία, τη γενοκτονία 6 εκατομμυρίων Εβραίων από τους ναζί. Στα κολαστήρια του θανάτου, εξολοθρεύθηκαν με βασανιστήρια, τουφεκισμό, δηλητηριώδη αέρια, από την πείνα, τις ασθένειες και την εξοντωτική καταναγκαστική εργασία, εκτός από τους Εβραίους, και Ρομά, αιχμάλωτοι πολέμου, πολιτικοί κρατούμενοι, κομμουνιστές, ομοφυλόφιλοι, ανάπηροι και άλλοι. Στο μεγαλύτερο μέρος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στην καρδιά της Ευρώπης εκτυλίχτηκε η πλέον αδιανόητη βαρβαρότητα.
Ως κοινωνία οφείλουμε να διαφυλάξουμε την ιστορική μνήμη και να μην επιτρέψουμε ποτέ ξανά την άνοδο του φασισμού. Σήμερα, δεν αρκεί να νιώθουμε αποτροπιασμό για τους ναζί. Εκείνο που χρειάζεται είναι να σταθούμε απέναντι σε όσους εμπνέονται από αυτούς, να επιλέξουμε την ειρήνη και όχι τον πόλεμο, την αγάπη και όχι το μίσος, την αδελφοσύνη και όχι την ξενοφοβία, την αλληλεγγύη και όχι τη μισαλλοδοξία, την ανοχή στη διαφορετικότητα και όχι τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις.
Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων δίνει ιδιαίτερη σημασία στη σημερινή ημέρα μνήμης και καλεί την εκπαιδευτική κοινότητα να υπερασπιστεί τη δημοκρατία, την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Σήμερα, που σε όλη την Ευρώπη σημειώνεται ραγδαία άνοδος της ακροδεξιάς, του φασισμού και της ναζιστικής ιδεολογίας, ο ρόλος των εκπαιδευτικών καθίσταται ακόμη πιο κρίσιμος, καθώς καλούνται να θωρακίσουν τους μαθητές, ώστε να μην ξαναζήσουμε τέτοια βαρβαρότητα.
Την ημέρα μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, αλλά και κάθε ημέρα, οφείλουμε να επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για την περιφρούρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο επιζήσας από το στρατόπεδο του Άουσβιτς Πρίμο Λέβι στο βιβλίο του «Εάν αυτός είναι ο άνθρωπος» έγραψε χαρακτηριστικά: «Κανείς δεν έπρεπε να βγει από εδώ, κανείς που θα μπορούσε να φέρει στον κόσμο μαζί με το χαραγμένο στη σάρκα του νούμερο τη δυσοίωνη είδηση του τι κατάφερε να κάνει ο άνθρωπος στον άνθρωπο στο Άουσβιτς».
