της Αλίκης Κοέν – Μωυσή
Τις οικογένειες των Καπετάν Βασίλη και Φωτεινής Σισκοπούλου, Νικολάου και Πελαγίας Γκιάτα, και Καπετάν Γεωργίου και Αναστασίας Πιτσιάβα από το Λιτόχωρο, τίμησαν τα εγγόνια των Εμμάνουελ και Έμμας Χαζάν, Αλίκη Κοέν-Μωυσή, Φίκος Σαλτιέλ και Νταβίντ Χαζάν, για τη διάσωση των παππούδων και των γονέων τους, Έττης, Ρασέλ και Μόσε κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Δίου-Ολύμπου την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2022. Την εκδήλωση άνοιξε η Αλίκη Κοέν - Μωυσή, η οποία έκανε μία σύντομη αναδρομή στα γεγονότα που στιγμάτισαν την ιστορία της οικογένειάς της. Μόλις κηρύχθηκε ο πόλεμος τον Οκτώβριο του 1940 ο Καπετάν Γιώργος Σισκόπουλος, που διέμενε μαζί με την οικογένειά του κοντά με την οικογένεια του Εμμάνουελ Χαζάν στη Θεσσαλονίκη, του πρότεινε να τους μεταφέρει στο Λιτόχωρο με το καΐκι του (τον Άγιο Σπυρίδωνα) που μετέφερε κάρβουνο. Ο Καπετάνιος ήταν Λιτοχωρίτης και επειδή και εκείνος είχε παιδιά στην ίδια ηλικία με την οικογένεια Χαζάν σκέφτηκε ότι εκεί θα υπήρχε μεγαλύτερη ασφάλεια
στην περίοδο του πολέμου. Έτσι, η πενταμελής εβραϊκή οικογένεια μεταφέρθηκε στο Λιτόχωρο, όπου παρέμεινε σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής, κρυμμένη στα σπίτια των άλλων οικογενειών που τιμήθηκαν στην εκδήλωση.
Στον χαιρετισμό του, ο Δήμαρχος Δίου-Ολύμπου κ. Βαγγέλης Γερολιόλιος υπογράμμισε πως η εκδήλωση χαρακτηρίζεται από τις πανανθρώπινες αξίες της ανθρωπιάς, της αλληλεγγύης και της βοήθειας προς τον συνάνθρωπο. Η διάσωση της εβραϊκής οικογένειας εκείνη την περίοδο από τις Λιτοχωρίτικες οικογένειες, ανέφερε ο Δήμαρχος, αποδεικνύει την οικουμενικότητα που πρέπει να χαρακτηρίζει και σήμερα τη σκέψη μας, δείχνοντας εμφατικά ότι όλοι έχουμε ευθύνη να μην επιτρέψουμε να επαναληφθούν ξανά παρόμοια γεγονότα.
Εν συνεχεία πήρε το λόγο ο καθηγητής και πρώην Λυκειάρχης Νίκος Ντάβανος, ο οποίος γνώρισε την οικογένεια του Εμμάνουελ και της Έμμας Χαζάν με τα τρία τους παιδιά. Κατά τη βιωματική του αφήγηση, ταξίδεψε το ακροατήριο στη δεκαετία του 1940, στην εποχή που, σε πολύ νεαρή ηλικία ο ίδιος, έζησε από κοντά την προσπάθεια όλης της τοπικής κοινωνίας να προστατέψει την οικογένεια εβραϊκής καταγωγής και να διατηρήσει κρυφή την ταυτότητά της.
Ο εγγονός του Καπετάν Βασίλη Σισκόπουλου μίλησε για τη σπουδαιότητα τέτοιων εκδηλώσεων, και για την επίδραση που είχε αυτή η πρωτοβουλία στους απογόνους του Βασίλη Σισκόπουλου, στους οποίους λειτούργησε ως έναυσμα για να λάβουν καλύτερη γνώση της ιστορίας της δικής του οικογένειας, αλλά και συνολικά στους κατοίκους του Λιτοχώρου που γνώρισαν άγνωστες πτυχές της ιστορίας του τόπου τους.
Τις δικές του ευχαριστίες εξέφρασε ο Νταβίντ Χαζάν προς την οικογένεια του Καπετάν Βασίλη Σισκόπουλου και τους κατοίκους του Λιτοχώρου, μεταφέροντας τον χαιρετισμό και τις ευχαριστίες του πατέρα του Μόσε, που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην εκδήλωση.
Η Αλίκη Κοέν-Μωυσή εξήγησε πως η μέρα αυτή για την τιμητική εκδήλωση στο Λιτόχωρο συμπίπτει με την έναρξη της γιορτής του Χανουκά. «Μια συγκυρία που μας επιτρέπει να παραλληλίσουμε τις ηρωικές πράξεις εκείνων που έσωσαν τις ζωές εβραίων κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής με το θάρρος και την αποφασιστικότητα των Μακκαβαίων. Όπως οι Μακκαβαίοι στάθηκαν απέναντι στους καταπιεστές τους για να εξασφαλίσουν την ελευθερία στην άσκηση της θρησκείας τους, έτσι και εκείνοι που τιμώνται σήμερα, στάθηκαν απέναντι στους Ναζί και διακινδύνευσαν τα πάντα για να προστατεύσουν το δικαίωμα των εβραίων συνανθρώπων τους όχι στην άσκηση της θρησκείας τους αλλά σε κάτι ιερότερο, στη διατήρηση της ζωής τους», τόνισε η Αλίκη Κοέν-Μωυσή στην ομιλία της. (Δείτε ΕΔΩ την ομιλία της)
Η τιμητική εκδήλωση έκλεισε με την απονομή από τα τρία εγγόνια της οικογένειας Χαζάν προς τους εκπροσώπους των τριών Λιτοχωρίτικων οικογενειών και προς τον Δήμαρχο Βαγγέλη Γερολιόλιο, στο όνομα των κατοίκων του Λιτοχώρου, ενός ευχαριστήριου αναμνηστικού με κεντρικό χαρακτηριστικό ένα καράβι, όπως εκείνο που έσωσε τους παππούδες τους και τους γονείς τους κατά τη Γερμανική Κατοχή.
Η τιμητική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου και την υποστήριξη του Δήμου Δίου-Ολύμπου.
Λεζάντες φωτογραφιών:
1. Ο Εμμανουήλ και η Εμμα Χαζάν
2. Η κα Αλίκη Κοέν-Μωυσή και ο Καθηγητής κ. Νίκος Ντάβανος
3. Η κα Αλίκη Κοέν-Μωυσή παραδίδει τιμητική πλακέτα στην οικογένεια του καπετάν Βασίλη και της Φωτεινής Σισκοπούλου
4. Ο κ. Νταβίντ Χαζάν, η κα Αλίκη Κοέν-Μωυσή και ο κ. Φίκος Σαλτιέλ παραδίδουν τιμητική πλακέτα στον Δήμαρχο Δίου-Ολύμπου Βαγγέλη Γερολιόλιο.
