ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
Θεσσαλονίκη, 22 – 25 Οκτωβρίου 2017 & Αθήνα, 26 – 28 Οκτωβρίου 2017
Τα Γαλλικά Ιδρύματα «Maison d’ Izieu», για τη μνήμη εξοντωθέντων εβραιοπαίδων και «Fondation pour la Memoire de la Shoah», για τη διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος, και το Ισραηλινό Ίδρυμα «Matanel», διοργανώνουν στην Ελλάδα -στην Θεσσαλονίκη και την Αθήνα- επιστημονικό σεμινάριο με θέμα «Από την Ισπανία στο Λεβάντε: Βίος και Πεπρωμένο των σεφαραδιτικών κοινοτήτων - Η σεφαραδίτικη Ανατολή αφανισμένη από τη Shoah».
Το Σεμινάριο τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και πραγματοποιείται με τη συνεργασία και υποστήριξη των παρακάτω φορέων: του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα, του Γεν. Προξενείου της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη, της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.
Το Σεμινάριο αυτό πραγματοποιείται σε συνέχεια του πρώτου σχετικού Σεμιναρίου που έλαβε χώρα στη Μαδρίτη, τον Απρίλιο του 2017, με τους ίδιους συμμετέχοντες.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου, Λεωφ. Βασ. Γεωργίου 1
* 9:00-9:45: Παρουσίαση σεμιναρίου, εναρκτήριες ομιλίες:
-Ιωάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης
-Δαυίδ Σαλτιέλ, Προέδρος Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης
-Philippe Ray, Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης
-Walter Stechel, Γενικός Πρόξενος της Γερμανίας
-Σαμουήλ Ναχμίας, Πρόξενος της Ισπανίας
* 9:45-11:00: Οντέτ Βαρών-Βασάρ (Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστήμιου Αθηνών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο): «Η σεφαραδιτική ταυτότητα στη Θεσσαλονίκη: συγκρότηση και μεταλλάξεις»
* 11:00-12:15: Ρίκα Μπενβενίστε (Καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας): «Η έννοια της εξορίας σε εβραϊκές αναφορές του 16ου αιώνα και στην ιδρυτική ιστοριογραφία της Θεσσαλονίκης»
* 14:00-15:30: Μερόπη Αναστασιάδου (Καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας στο Εθνικό Ινστιτούτο Ανατολικών Γλωσσών και Πολιτισμών, Παρίσι): «Κοινή ζωή στην Οθωμανική Θεσσαλονίκη»
* 16:00-17:30: Paul Dumont (Ομότιμος Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας Πανεπιστημίου Στρασβούργου, CNRS, INALCO, EHESS): «Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης: Μια κοινότητα στο σταυροδρόμι των πολιτισμών και των γλωσσών»
Δεύτερα 23 Οκτωβρίου: Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Λεωφ. Στρατού 2A
* 11:00-12:30: Αλεξάνδρα Γερόλυμπου (Καθηγήτρια Αστικού Σχεδιασμού στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ): «Η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 στη Θεσσαλονίκη και οι επιπτώσεις της στην εβραϊκή παρουσία στην πόλη»
* 12:30-12:40: Ελένη Στούμπου-Κατσαμούρη (αρχαιολόγος και σκηνοθέτης): «3 μαρτυρίες: τραγούδι και μνήμη»
* 14:00-15:30: Abraham Bengio (Γλωσσολόγος, πρώην διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου της Μαδρίτης): «Στοιχεία, βασικές μορφές και μετασχηματισμοί της Ισπανοεβραϊκής Γλώσσας στο σεφαραδίτικο κόσμο»
* 15:30-17:00: Ariel Danan (Διδάκτωρ Ιστορίας, Αναπληρωτής Διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Alliance): «Ο Ρόλος των Γαλλικών Σχολείων και της Alliance israélite universelle στα Βαλκάνια: εκσυγχρονισμός και εκπολιτισμός της σεφαραδίτικης κοινότητας»
* 18:30-19:30: «Ιστορία, Τέχνη και Μνήμη» παρουσίαση της κ. Hélène Waysbord των βιβλίων της «L'Amour sans visage» και «Alex ou le porte-drapeau», σε σχέση με τη μνήμη του Ολοκαυτώματος
* 19:30-21:00: Στρογγυλή τράπεζα: «Τα γαλλόφωνα σχολεία και η επιρροή τους στην σεφαραδίτικη κοινότητα της Θεσσαλονίκης, τέλος 19ου-αρχες 20ου αιώνα (θρησκευτικά σχολεία, σχολεία της Alliance και σχολεία της Mission Laïque)» με Ariel Danan, Hélène Waysbord, Δέσποινα Προβατά
Τρίτη 24 Οκτωβρίου
Επίσκεψη σε διαφορά αξιοθέατα εβραϊκού ενδιαφέροντος στην πόλη (μόνο για συμμετέχοντες)
Τετάρτη 25 Οκτωβρίου: Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Πλατεία Ιπποδρομίου
* 14:00-15:30: Αλίκη Αρούχ (Υπεύθυνη Αρχείου Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης) και Γιώργος Αντωνίου (Επίκουρος Καθηγητής, Έδρα Εβραϊκών Σπουδών ΑΠΘ): «Όλοι έχουν όνομα: Αρχειακές και ιστορικές προσεγγίσεις σχετικά με θύματα και επιζώντες. Μικροιστορία
και γενεαλογική ανασύσταση με βάση τα αρχεία της Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης»
* 16:00-17:30: Γιάννης Καρατζόγλου (Υπ. Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας, Σχολή Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ): «Η εξόντωση των Θεσσαλονικέων Εβραίων στη Γαλλία»
* 18:00-19:30: Στρογγυλή τράπεζα: «Ο Ανταγωνισμός της Μνήμης στην πόλη της Θεσσαλονίκης» με Γιώργο Αντωνίου, Λεωνίδα Μακρή, Νίκο Μαραντζίδη και Λέων Ναρ
Πέμπτη 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ: ΑΘΗΝΑ, ΓΑΛΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ (ΕFA), Διδότου 6
* 11.30 – 17.00: Επίσκεψη των συνέδρων στην Ακρόπολη, αρχαιολογικά αξιοθέατα και σε εβραϊκού ενδιαφέροντος σημεία. Συνάντηση με τον Ραββίνο Γκαμπριέλ Νεγρίν και τον Πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητος Αθηνών Μίνω Μωϋσή.
* 17.30-18.30: (ΕFA, Γαλλική Σχολή, Διδότου 6) Άρτεμις Αλκαλάη (εικαστικός και φωτογράφος): παρουσίαση της δουλειάς της για τους «Έλληνες Εβραίους επιζώντες του Ολοκαυτώματος».
Παρασκευή 27 Οκτωβρίου: Αθήνα, Γαλλική Σχολή ΕFA / Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος ΕΜΕ, Νίκης 39
* 9-10: ΕFA, Οντέτ Βαρών-Βασάρ (Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο): «Η μνήμη της Shoahστην Ελλάδα»
*10.30-11.30: ΕΜΕ, Ζανέτ Μπατίνου (Διευθύντρια του ΕΜΕ): ξενάγηση στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος
*11.45-12.30: ΕΜΕ, Οντέτ Βαρών-Βασάρ, παρουσίαση του βιβλίου της Λίζας Πίνχας, «Αφήγηση από την κόλαση», γαλλική έκδοση από το ΕΜΕ με την υποστήριξη του Ιδρύματος για τη Μνήμη της Shoah
12.30-14.00: διάλειμμα
*14.30-16.00: ΕFA, Pierre Sintès (Διδάκτωρ Γεωγραφίας και Λέκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αιξ-Μασσαλία, ειδικευμένος στην ανθρωπολογία του χώρου): «Ανα-κατασκευάζοντας την Τζουδερία της Ρόδου: από τη συναγωγή στο Μουσείο»
*16.30-17.30: ΕFA,΄Ελλη Λεμονίδου (Επίκουρη Καθηγήτρια στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, Πανεπιστήμιο Πατρών): «Η θέση των Ελλήνων Εβραίων στα ελληνικά σχολικά εγχειρίδια χτες και σήμερα»
*19.30: Στρογγυλή Τράπεζα στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, Σίνα 31: «Η διδασκαλία των τραυματικών γεγονότων για την εθνική μνήμη: συγκριτική μελέτη για τη Γαλλία και την Ελλάδα». Παρεμβάσεις: ΄Ελλη Λεμονίδου, συντονίστρια, Γιώργος Κόκκινος, Tal Bruttmann, Ζανέτ Μπατίνου, Γιώργος Καλαντζής, Παύλος Χαραμής.
Σάββατο 28 Οκτωβρίου: ΕFA, Αθήνα
* 9-10: ΕFA, Απολογισμός και προοπτικές του σεμιναρίου
