Η πλούσια ιστορία και η πολιτισμική κληρονομιά των Εβραίων της Άρτας αναβίωσαν σε μια ενδιαφέρουσα όσο και συγκινητική εκδήλωση που διοργάνωσαν στην Αθήνα, στο Πνευματικό Κέντρο της Ι.Κ. Αθηνών, στις 30.10.2017, το ΚΙΣΕ και ο Δήμος Αρταίων.

Βιβλία, φωτογραφίες από την προπολεμική Άρτα αλλά και από τη σύγχρονη ζωή της πόλης, από παραδοσιακές φορεσιές, πρόσωπα, τέχνη και αρχιτεκτονική, έθιμα αλλά και παραδοσιακά εδέσματα, τοπικά προϊόντα, καθώς και μουσική, ήταν ορισμένα μόνον από τα χαρακτηριστικά που διάνθισαν την εκδήλωση και αναζωογόνησαν τους δεσμούς με τις ρίζες, μεταδίδοντας το μήνυμα ότι οι δεσμοί αυτοί συνεχίζονται και στη σημερινή Άρτα, μια πόλη που αναδεικνύει την εβραϊκή της ιστορία και τιμά τη μνήμη των παιδιών της που χάθηκαν στον Ολοκαύτωμα.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με προβολή σύντομου βίντεο για τους Εβραίους της Άρτας και με καλωσόρισμα του Β΄ αντιπροέδρου του ΚΙΣΕ κ. Βίκτωρα Ισ. Ελιέζερ, ο οποίος ήταν και ο συντονιστής της βραδιάς. Ο Β.Ι. Ελιέζερ στην εισαγωγή του αναφέρθηκε στην ιστορία των Εβραίων της Άρτας, στη σημασία διατήρησης της μνήμης, καθώς και σε στοιχεία από την οικογενειακή του ιστορία με καταγωγή από την Άρτα.

Την εκδήλωση χαιρέτησε επίσης ο πρόεδρος της Ι.Κ. Αθηνών Μίνος Μωϋσής ο οποίος -αφού καλωσόρισε τους εκπροσώπους του Δήμου και τους ομοθρήσκους με καταγωγή από την Άρτα, τόνισε ότι η Κοινότητα είναι περήφανη για τον πληθυσμιακό πλούτο των μελών της καθώς μεταπολεμικά συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα Εβραίοι από διάφορες πόλεις, των οποίων οι Κοινότητες αποδεκατίστηκαν στο Ολοκαύτωμα.

Στη συνέχεια απηύθυναν προσφωνήσεις ο δήμαρχος Αρταίων Χρήστος Τσιρογιάννης και ο αντιδήμαρχος Κωνσταντίνος Χαρακλιάς τονίζοντας τη σημασία που ο Δήμος αποδίδει στη διατήρηση της εβραϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς στην Άρτα.  Ο δήμαρχος αναφέρθηκε σε πρόσφατες εκδηλώσεις  Μνήμης των Αρτινών Εβραίων, στη δέσμευση του Δήμου να προβάλει την ιστορία αλλά και σε μελλοντικές πρωτοβουλίες όπως η σήμανση των εβραϊκών κατοικιών με επιγραφές κ.ά. Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος κ. Χαρακλιάς παρουσίασε, με φωτογραφίες και βίντεο, τη ζωή της σημερινής Άρτας, τα αξιοθέατα και τις φυσικές ομορφιές του πολυποίκιλου ηπειρώτικου τοπίου επισημαίνοντας ότι η Άρτα αποτελεί πλέον έναν ενδιαφέροντα τουριστικό προορισμό. Και οι δύο εκπρόσωποι του Δήμου κάλεσαν την εβραϊκή κοινότητα να επισκέπτεται συχνά την Άρτα, συνεχίζοντας τους άρρηκτους δεσμούς της πόλης με το εβραϊκό στοιχείο.

Στην προσφώνησή του ο πρόεδρος του Μουσικοφιλολογικού Συλλόγου «Σκουφάς» Νίκος Μπανταλούκας, μίλησε για τον ιδιαίτερο σύνδεσμο των Αρτινών Εβραίων με τον ιστορικό Σύλλογο «Σκουφάς» και αναφέρθηκε στα εβραϊκά κειμήλια που διατηρούνται και εκτίθενται στην έδρα του Συλλόγου –όπως η σφραγίδα του Ισραηλιτικού Σχολείου Άρτας. Ο κ. Μπανταλούκας κάλεσε τους Εβραίους της Αθήνας να γίνουν μέλη του Συλλόγου «Σκουφάς», σε μια συμβολική κίνηση αναβίωσης της ιστορίας. 

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο κ. Θεοχάρης Βαδιβούλης, δικηγόρος, γραφολόγος και ερευνητής της τοπικής ιστορίας, του οποίου η παρουσίαση συνοδεύτηκε από προβολή διαφανειών που κάλυπταν την ιστορία, τη λαογραφία, τη δράση και τη φυσιογνωμία των Εβραίων της Άρτας. Τη συμβολή του κ. Βαδιβούλη στην επανασύνδεση των Αρτινών Εβραίων με την πόλη, και την προβολή της ιστορίας μέσα από σύγχρονες πρωτοβουλίες που ο ίδιος έχει αναλάβει -όπως η δημιουργία της διαδικτυακής σελίδας «πρώην Ισραηλιτική Κοινότης Αρτης» στο facebook- εξήραν τόσο οι εκπρόσωποι του Δήμου όσο και οι εκπρόσωποι της εβραϊκής Κοινότητας.

Κοινός παρονομαστής των ομιλιών ήταν οι αρμονικές σχέσεις μεταξύ των Αρτινών Εβραίων και Χριστιανών στο βάθος της ιστορίας της πόλης. Στο πλαίσιο αυτό η Μπέλλα Ααρών, σε παρέμβασή της, ανέφερε τη συνεργασία του Δήμου Αρταίων στην ταυτοποίηση ενός Εβραίου Αρτινού στρατιώτη που σκοτώθηκε στον πόλεμο της ανεξαρτησίας του Ισραήλ το 1948.

«Εμβληματική» χαρακτήρισε ο συντονιστής της εκδήλωσης κ. Ελιέζερ την  παρουσία του κ. Ισαάκ Μιζάν, Αρτινού επιζώντα του Άουσβιτς αλλά και του κ. Δημήτρη Βλαχοπάνου, συγγραφέα του βιβλίου «Ισαάκ ΜιζάνΑριθμός Βραχίονα 182641». Ο Ισαάκ Μιζάν μίλησε με συγκίνηση για την Άρτα των παιδικών του χρόνων, ενώ ο κ. Βλαχοπάνος τόνισε ότι ο Ισαάκ Μιζάν συμβολίζει όχι μόνο τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος αλλά και τη δύναμη για τη ζωή και την αναδημιουργία. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο συγγραφέας: «Μέσα από την ιστορία του Ισαάκ Μιζάν έμαθα την ιστορία όπως δεν μας την δίδαξαν στο σχολείο». Ο Δήμαρχος Αρταίων απένειμε στον κ. Μιζάν τιμητική πλακέτα σφραγίζοντας και με αυτή τη συμβολική απονομή την εκτίμηση και τον σεβασμό της πόλης σε όλα όσα ο Ισαάκ Μιζάν αντιπροσωπεύει.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσική νότα που προσέφερε η μουσικοσυνθέτης Χλόη Λάμπρου, η οποία ερμήνευσε παραδοσιακά τραγούδια με ντέφι και φλάουτο.

Τέλος, οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν έναν μπουφέ με ηπειρώτικες γεύσεις, που είχε οργανώσει το ΚΙΣΕ, στον οποίο προστέθηκαν τα τοπικά προϊόντα που προσέφεραν οι εκπρόσωποι του Δήμου, και το παραδοσιακό χειροποίητο σαραγλί της κας Ελένης Βαδιβούλη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:

-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΡΤΑΣ