Οι κοινωνικές υπηρεσίες για τα θύματα του Ναζισμού υποστηρίζονται με χορηγία της Conference on Jewish Material Claims Against Germany.
Η Conference on Jewish Material Claims Against Germany παρείχε κονδύλια για το Πρόγραμμα Επείγουσας Βοήθειας για τα Θύματα των Ναζί κατ’ εντολήν του United States District Court που έχει την εποπτεία για τα ένδικα μέσα της υπόθεσης RE: Holocaust Victim Assets Litigation (Swiss Banks).
On Line
Έχουμε 2039 επισκέπτες και 2 μέλη συνδεδεμένουςLog in
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΠΕΡΝΑΡ-ΑΝΡΙ ΛΕΒΙ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ | | Εκτύπωση | |
Σε λίγες μέρες, ο Μπερνάρ-Ανρί Λεβί θα βρεθεί στην Αθήνα, στο πλαίσιο περιοδείας που θα τον φέρει σε 20 ευρωπαϊκές χώρες, παραμονές ευρωεκλογών. Τη Δευτέρα, 1η Απριλίου, στις 8 μ.μ., θα ανεβάσει στο θέατρο «Παλλάς», στην οδό Βουκουρεστίου 5, το έργο του «Looking for Europe», έναν εσωτερικό μονόλογο γραμμένο από τον ίδιο, γύρω από το μέλλον της ευρωπαϊκής ιδέας, που απειλείται από τους ανερχόμενους εθνικισμούς. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε με αφορμή την παράσταση, ο Γάλλος διανοούμενος μιλάει για την «πανούκλα του λαϊκισμού», υπερασπίζεται τις φιλελεύθερες ελίτ, αγωνιά για το μέλλον της διατλαντικής σχέσης, επαινεί τον Εμανουέλ Μακρόν και επικρίνει τα «Κίτρινα Γιλέκα». Το γεγονός ότι μια τέτοια προσωπικότητα εγκωμιάζει, και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό, τον Αλέξη Τσίπρα, πριν από τέσσερα χρόνια θα αντιμετωπιζόταν ως fake news. Σήμερα, μάλλον δεν εκπλήσσει.
– Το θεατρικό σας έργο μοιάζει με σήμα συναγερμού για το μέλλον του ευρωπαϊκού σχεδίου και της ίδιας της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Γιατί το ανεβάζετε τώρα και τι ρόλο μπορεί να παίξει ένας φιλόσοφος επί σκηνής; – Υποστηρίζετε ότι οι επερχόμενες εκλογές μπορεί να αποδειχθούν «οι πιο ολέθριες που γνωρίσαμε» λόγω του παλιρροϊκού κύματος των εθνικισμών, της ακροδεξιάς και της «αντι-φιλελεύθερης δημοκρατίας» σε στυλ Ορμπαν. Ποιος φταίει; Η μετανάστευση, η διάβρωση του κοινωνικού κράτους και οι αυξανόμενες ανισότητες κατονομάζονται ως συνήθεις ύποπτοι, αλλά ποια είναι η δική σας διάγνωση; – Οπωσδήποτε δεν φταίνε οι μετανάστες. Γενικότερα, πρέπει να πάψουμε να συνδέουμε τη μετανάστευση με την άνοδο του λαϊκισμού ή του φασισμού. Κοιτάξτε τη Νέα Ζηλανδία. Αυτό το φρικτό έγκλημα είχε δράστη έναν οπαδό της λευκής ανωτερότητας σε ένα τζαμί του Κράισττσερτς. Όπως γνωρίζετε, οι μουσουλμάνοι αποτελούν ένα μικροσκοπικό μέρος του πληθυσμού αυτής της χώρας, κι όμως... Όχι. Πρέπει να συνηθίσουμε την ιδέα ότι η αιτία του φασισμού είναι ο φασισμός. Θρέφεται από τον εαυτό του. Με διαφορετικούς οικονομικούς και ιδεολογικούς καταλύτες κάθε φορά. – Πήρατε πρόσφατα την πρωτοβουλία για ένα ευρωπαϊκό μανιφέστο, υπογεγραμμένο από 30 διακεκριμένους συγγραφείς, διανοούμενους και νομπελίστες – μια παθιασμένη έκκληση εναντίον αυτού που ονομάζετε «πανούκλα του λαϊκισμού». Δεν έχουν και οι φιλελεύθερες ελίτ μέρος της ευθύνης για την απογοήτευση και αποξένωση πολλών από το ευρωπαϊκό σχέδιο;
– Έχουν άραγε; Είμαι περίεργος να μάθω τι ευθύνη έχουν ο Μίλαν Κούντερα, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα, ο Σαλμάν Ρουσντί ή ο Βασίλης Αλεξάκης για τις απογοητεύσεις που γέννησαν την έκρηξη του λαϊκισμού. Όχι. Εδώ πρέπει κανείς να απελευθερωθεί από τη διαδεδομένη ρητορική. Οφείλουμε επίσης να σταματήσουμε αυτή την επίμονη και επαχθή κριτική των ελίτ. Είμαι υπέρ των ελίτ. Ιδίως εκείνων που φέρουν τα ονόματα των 30 Ευρωπαίων πατριωτών, που με συνόδεψαν σε αυτό το μανιφέστο. Διαβάστε το. Ξαναδιαβάστε το. Είναι πραγματικά το λιγότερο κακό που γράφτηκε αυτή τη χρονιά για την πολιτική και ιδεολογική κατάσταση πραγμάτων στην ήπειρο. Στην πραγματικότητα, ήταν πολύ καλό πράγμα που αυτοί οι 30 Ευρωπαίοι πατριώτες τοποθετήθηκαν δημοσίως. Είμαι πολύ ευτυχής που ο ελληνικός Τύπος δημοσίευσε το μανιφέστο, όπως είμαι πολύ ευτυχής για την απήχηση που είχε στην Ελλάδα. – Ήταν μια καλή πρωτοβουλία του Μακρόν και μια πολύ κακή στιγμή για τη Μέρκελ. Η Μέρκελ είναι σπουδαία ηγέτις. Έκανε κάτι εκπληκτικό όταν αποφάσισε, πριν από τρία και πλέον χρόνια, να μην κλείσει τις πόρτες στους μετανάστες. ήταν μια στιγμή μεγαλοσύνης, καθαρής καντιανής ηθικής. Γι’ αυτό λυπάμαι που τη βλέπω να υποχωρεί στο ευρωπαϊκό ζήτημα. Θυμηθείτε όμως, αυτή και ο Μακρόν δεν είναι οι μόνοι Ευρωπαίοι ηγέτες. Υπάρχουν και άλλες μείζονες φυσιογνωμίες. Έχετε μια από αυτές εδώ, στην Ελλάδα. Έχετε τον Τσίπρα. Είμαι πολύ εντυπωσιασμένος από την πρόσφατη μεταμόρφωσή του και τον αέρα του statesman που έχει αποκτήσει. Μάλιστα, αυτό θα είναι ένα από τα θέματα στο θεατρικό μου έργο – θα το δείτε, δεν θέλω να πω περισσότερα εδώ. Πάντως, σε μια μελλοντική κυβέρνηση της Ευρώπης, στη φανταστική αυτή κυβέρνηση, οραματίζομαι μια πολύ ξεχωριστή θέση γι’ αυτόν. Στο έργο μου, ονειρεύομαι μια βαθιά μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Και σ’ αυτή τη μεταμορφωμένη Ευρώπη, βλέπω έναν μείζονα ρόλο για τον Αλέξη Τσίπρα. Δεν θα προχωρήσω περισσότερο: είναι μία από τις εκπλήξεις της παράστασης.
– Στο τελευταίο σας βιβλίο, «Η αυτοκρατορία και οι πέντε βασιλιάδες», διεκτραγωδείτε την «παραίτηση των ΗΠΑ από την παγκόσμια ηγεσία» επί Ντόναλντ Τραμπ. Γιατί πιστεύετε ότι η Ευρώπη χρειάζεται την αμερικανική κηδεμονία, 30 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου; – Αποκαλέσατε τον πρόεδρο Τραμπ «αρχηγό σπείρας» των αυταρχικών, εθνικιστών ηγετών όλου του κόσμου. Θεωρείτε το φαινόμενο Τραμπ παροδική παρεκτροπή ή κάτι πιο βαθύ και πιο επικίνδυνο; – Ασφαλώς είναι ένα φαινόμενο με βάθος. Εδώ και κάμποσο καιρό οι ΗΠΑ οπισθοχωρούσαν και έκοβαν δεσμούς με την Ευρώπη. Αυτό άρχισε στην πραγματικότητα επί Μπαράκ Ομπάμα, ίσως και νωρίτερα. Έπειτα, εύκολα βλέπει κανείς ότι το λαϊκιστικό φαινόμενο, η εθνικιστική και σοβινιστική οπισθοδρόμηση, εκδηλώνονται σε όλη την Ευρώπη. Οι ΗΠΑ είναι μόνο μέρος της μεγάλης εικόνας. Επομένως φοβάμαι ότι δεν έχουμε ακόμη δει όλες τις δυσάρεστες εκπλήξεις που μας περιμένουν. Και σε αυτό το πεδίο, το θεατρικό μου έργο προσφέρει μια ερμηνεία και περιγράφει τι μπορούμε να περιμένουμε στο εγγύς μέλλον. Στιγμή χυδαιότητας τα «Κίτρινα Γιλέκα» – Τα «Κίτρινα Γιλέκα» προκάλεσαν σοκ στη Γαλλία και ζωηρές συζητήσεις στην ήπειρο. Πώς βλέπετε αυτό το αυθόρμητο κοινωνικό κίνημα που εξελίσσεται βίαια, αλλά και την υπερβολικά βίαιη αντιμετώπισή του από τη γαλλική αστυνομία; – Το φαινόμενο των «Κίτρινων Γιλέκων» είναι μια εξαιρετική επιβεβαίωση ενός σκληρού νόμου, που λέει ότι και οι λαοί μπορεί κατά καιρούς να σφάλλουν και ότι υπάρχουν λαϊκά κινήματα, ακόμη και κοινωνικά κινήματα –αυθεντικά λαϊκά και αυθεντικά κοινωνικά– που μπορεί να κάνουν τρομερά λάθη και να φλερτάρουν με τον φασισμό. Οι εκρήξεις ρατσισμού και αντισημιτισμού που είδαμε, το μίσος για δημοσιογράφους, το κάψιμο περιπτέρων και ο βανδαλισμός συμβόλων της Δημοκρατίας είναι ακριβώς αυτό που ονειρευόταν η δεξιά πτέρυγα του Εθνικού Μετώπου από παλιά. Επομένως, πρόκειται για φιάσκο. Ένα ναδίρ για τη Γαλλία. Η Γαλλία είναι σπουδαία χώρα και οι Γάλλοι είναι σπουδαίος λαός. Αλλά, όπως όλοι οι λαοί, έχει τις στιγμές όπου ξεπέφτει στη χυδαιότητα. Αυτή ήταν μία από αυτές τις στιγμές. Δεν μετανιώνω που υποστήριξα τις επεμβάσεις σε Βοσνία, Λιβύη – Πώς εξηγείτε την παράλληλη άνοδο του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας στις δυτικές δημοκρατίες, όπως έδειξαν οι επιθέσεις στη συναγωγή του Πίτσμπουργκ και στο τζαμί του Κράισττσερτς; – Προσέξτε την έκφραση «ισλαμοφοβία». Προσωπικά προτιμώ να μιλώ για ρατσισμό ή για μίσος κατά των μουσουλμάνων. Κι αυτό το μίσος όντως διαδίδεται με ζοφερό τρόπο. Η σφαγή στο Κράισττσερτς με γέμισε φόβο, όπως και οι πολύνεκρες επιθέσεις σε Τουλούζη, Νίκαια και Στρασβούργο. Οποιαδήποτε απόπειρα συμψηφισμού ή ιεράρχησης μεταξύ των νεκρών θα ήταν απολύτως αξιοκατάκριτη. Επομένως, τι βρίσκεται πίσω από τη δίδυμη άνοδο των δύο φαινομένων; Πιστεύω ότι το υπόστρωμα υπάρχει πάντα, σε λανθάνουσα κατάσταση, σε όλες τις σύγχρονες κοινωνίες. Στις ήρεμες στιγμές της ιστορίας, αυτό το υπόστρωμα συγκρατείται. Όταν ξαφνικά σπάνε τα φράγματα, ερχόμαστε σε μια στιγμή σαν κι αυτή που ζούμε σήμερα. – Υποστηρίξατε στρατιωτικές επεμβάσεις της Ευρώπης επικαλούμενος ανθρωπιστικούς λόγους, στη Βοσνία, στη Λιβύη και στη Συρία. Εχετε δεύτερες σκέψεις ύστερα από τις καταστροφικές επιπτώσεις του νατοϊκού πολέμου στη Λιβύη και την προβληματική κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια; – Δεν μετανιώνω καθόλου. Πρώτον, γιατί δεν είναι ποτέ θλιβερή η ανατροπή ενός δικτάτορα. Αλλά και γιατί οι συγκρίσεις μιλούν από μόνες τους. Στη Λιβύη υπήρξε διεθνής παρέμβαση, στη Συρία όχι. Έχετε δίκιο ότι το αποτέλεσμα στη Λιβύη δεν ήταν εκείνο που ελπίζαμε: μια κάπως χαώδης κατάσταση, ένας εμφύλιος χαμηλής έντασης και θύλακοι τζιχαντιστών που προκάλεσαν ζημιά προτού εξουδετερωθούν από τους ίδιους τους Λίβυους. Αλλά τι είδαμε στην περίπτωση της Συρίας; Όχι απλώς κάποιοι θύλακοι, αλλά κοτζάμ Ισλαμικό Κράτος, που αντιμετωπίστηκε εκ των υστέρων, όχι από τους Σύρους, αλλά από μια μεγάλης κλίμακας διεθνή επέμβαση. Όσο για την αποδιοργάνωση, εδώ δεν μιλάμε για χαμηλής έντασης σύγκρουση, αλλά για την έξοδο εκατομμυρίων ανδρών, γυναικών και παιδιών από τη χώρα και για εκατοντάδες χιλιάδες νεκρών. Οι επιπτώσεις της μη επέμβασης στη Συρία ήταν πολύ μεγαλύτερες από εκείνες της επέμβασης στη Λιβύη.
– Στη λεγόμενη Αραβική Ανοιξη και στις διαδηλώσεις κατά του Ερντογάν, στην Κωνσταντινούπολη, τα social media εκθειάζονταν ως μέσα χειραφέτησης. Σήμερα ενοχοποιούνται για τα fake news, τα μηνύματα μίσους και για ξένες επεμβάσεις σε εκλογές. Ποια είναι η δική σας θέση; Πηγή: Καθημερινή της Κυριακής 24.3.2019, Συνέντευξη στον Πέτρο Παπακωνσταντίνου.
|