Σε κλίμα συγκίνησης πραγματοποιήθηκε στις 26.1.2020 στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα της αποθήκης Δ’ στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, η εκδήλωση για την Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.

Πρώτος ανέβηκε στο βήμα ο πρέσβης του Ισραήλ, Yossi Amrani, ο οποίος τόνισε στην ομιλία του ότι κανένα άλλος έθνος δεν έχει στοχοποιηθεί προκειμένου να εξουδετερωθεί επειδή θεωρήθηκε διαφορετικό. «Πρέπει να το θυμόμαστε. Αυτό το Ολοκαύτωμα είναι τραγωδία. Μείναμε  με μνήμες, ούτε καν με πέτρες ή με τάφους παρά μόνο με στάχτες», δήλωσε. Δεν παρέλειψε ωστόσο να υπογραμμίσει την ευθύνη όλης της Ευρώπης για το έγκλημα που συντελέστηκε. Όπως δήλωσε, η Ήπειρος χρεοκόπησε [ηθικά], καθώς κάποιοι συνεργάστηκαν με τους ναζί, κάποιοι πήραν τις περιουσίες, κάποιοι άρπαξαν τη γη και ακόμα δεν θέλουν να την επιστρέψουν». «Είναι η τραγωδία της ανθρωπότητας, η αποτυχία του κόσμου, των θρησκειών, των φιλοσοφιών που δεν την απέτρεψαν», σημείωσε τέλος και έκλεισε την ομιλία του διερωτώμενος αν είμαστε καλύτεροι από τότε.

Της Παγώνας Λαψάτη

Το Εβραϊκό Μουσείο λειτουργεί από το 2001. Στόχος της δημιουργίας του ήταν η διατήρηση της μνήμης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και η συγκέντρωση κειμηλίων που μαρτυρούν τη μακρόχρονη παρουσία τους στην πόλη. Με αφορμή τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας, που έγιναν την περασμένη εβδομάδα, ο Ευάγγελος Χεκίμογλου, curator του ΕΜΘ, μας μιλάει για τη νέα φάση στην οποία εισέρχεται το μουσείο μετά την επέκτασή του, για την επανασύνδεσή του με την παλιά εβραϊκή γειτονιά, αλλά και τη σημασία του για τους Εβραίους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ποια η σχέση του Εβραϊκού Μουσείου με την περιοχή όπου βρίσκεται;

Το μουσείο στεγάζεται στην εμπορική στοά «Τζεντίντ Χαν» επί της οδού Αγίου Μηνά, που αποτελεί το βόρειο άκρο της εβραϊκής συνοικίας Τοπ Χανέ. Στη διάρκεια των τελευταίων 120 χρόνων, η περιοχή φιλοξένησε πολλές εναλλαγές εμπορικών χρήσεων, στεγάζοντας από ψαράδικα, τυπογραφεία, γραφεία εφημερίδων και τραπεζών μέχρι βιοτεχνίες ένδυσης και εμπόρους με διαχρονική την παρουσία των Εβραίων. Μετά τη δεκαετία του 1980, οι επιχειρήσεις μεταφέρθηκαν σε άλλα σημεία της πόλης και το μέρος παρήκμασε. Το μουσείο, σε συνδυασμό με τη λειτουργία του βιβλιοπωλείου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, αλλά και την πρόσφατη πεζοδρόμηση της Αγίου Μηνά, συνέβαλε καταλυτικά ώστε η γειτονιά να αποκτήσει και πάλι ζωή.