Η ένταξη του βιβλίου του Φίκο Μεβοράχ «Οι Εβραίοι στη Μέκκα του καπνού», στη λίστα των υποψηφίων βιβλίων για βράβευση από την Επιτροπή για τα Ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας αποτελεί, σύμφωνα με το Δήμαρχο Καβάλας, μεγάλη τιμή τόσο για την πόλη, όσο και για τον ίδιο τον συγγραφέα. Ο Θόδωρος Μουριάδης με δήλωσή του συγχαίρει τον Εβραίο Καβαλιώτη συγγραφέα για την εξαιρετική συγγραφική αποτύπωση του ένδοξου παρελθόντος της Καβάλας και εύχεται η λογοτεχνική του παρακαταθήκη να κατακτήσει τη μεγαλύτερη κορυφή στον χώρο των ελληνικών γραμμάτων.

Ακολουθεί η δήλωση του Δημάρχου Καβάλας:

«Αποτελεί μεγάλη τιμή για την Καβάλα και τον Φίκο Μεβοράχ το γεγονός ότι το συγγραφικό του πόνημα “Οι Εβραίοι στη Μέκκα του καπνού”, εντάχθηκε στη λίστα των υποψηφίων βιβλίων για βράβευση από την Επιτροπή για τα Ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας που συνέστησε προσφάτως η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη.

Ένας επιζήσας του Άουσβιτς θυμάται… Ο κ. Moshe Aelion, 96 ετών σήμερα, ανακαλεί στην μνήμη τον πρώτο συρμό της φρίκης που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη στις 15 Μαρτίου του 1943, δηλαδή πριν από 78 χρόνια. Ήταν η μαύρη σελίδα της ιστορίας, η πρώτη ημέρα που ξεκίνησε ο εκτοπισμός των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι μπήκαν στο τρένο που ξεκίνησε από τον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης, όπου πλήρωσαν και εισιτήριο, για να συναντήσουν το τέλος τους, χωρίς φυσικά να το γνωρίζουν, στο στρατόπεδο του Άουσβιτς- Μπίρκεναου.

Ο ίδιος μπήκε στα 18 του στο ένα από τα 40 μοιραία βαγόνια, μαζί με άλλα 80-90 άτομα. Όλοι νόμιζαν ότι θα τους πήγαιναν στην Πολωνία, σε μία πόλη όπου υπήρχε κοινότητα Εβραίων για να ζήσουν εκεί με τις οικογένειές τους, ενώ στην πραγματικότητα οι Ναζί τους έδιναν ραντεβού με τον θάνατο. Το τρένο δεν πήγε ποτέ εκεί, κατευθύνθηκε στο Άουσβιτς, όπου τους είπαν να αφήσουν όλα τους τα υπάρχοντα και να τους ακολουθήσουν. Τους είπαν να χωριστούν σε τέσσερις ομάδες. Έγιναν άλλα 19 τέτοια δρομολόγια. Το 95% των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, έχασε τη ζωή του με τραγικό τρόπο. Οι περιουσίες των 5.000 Εβραίων της πόλης, λεηλατήθηκαν.

Τη  νύχτα της 3^ης προς την 4^η Μαρτίου 1943 οι Βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής, σύμμαχοι των Ναζί, συνέλαβαν τους Εβραίους της Καβάλας, καθώς και όλους τους Εβραίους της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης, και τους εκτόπισαν στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα, όπου άφησαν την τελευταία τους πνοή.

Στις 3 Μαρτίου 2021 ο Δήμος Καβάλας με δύο συμβολικές δράσεις απότισε φόρο τιμής στη μνήμη των 1.484 Καβαλιωτών Εβραίων που εξοντώθηκαν κατά το Ολοκαύτωμα. Το πρωί, σε μία σεμνή τελετή, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Καβάλας, Κώστας Πεφάνης, κατέθεσε λουλούδια στο Μνημείο Ολοκαυτώματος της πόλης.

Το ίδιο βράδυ, προβλήθηκαν φωτογραφίες και ιστορικά ντοκουμέντα στην πρόσοψη της Δημοτικής Καπναποθήκης, όπου κρατούνταν οι συλληφθέντες Εβραίοι πριν από την εκτόπισή τους, θυμίζοντας την τοπική εβραϊκή κοινότητα, τις φρικαλεότητες της Ναζιστικής θηριωδίας και τον αφανισμό των Εβραίων κατά την πιο μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας.

Στον ιστότοπο ταξιδιωτικών περιηγήσεων Clio Muse Tours δημοσιεύθηκε συνέντευξη του Βίκτωρα Ασσέρ στη Μαρία Αϊβαλιώτη, σχετικά με την ιστορία της οικογένειάς του και την ψηφιακή ξενάγηση της Θεσσαλονίκης με θέμα «Η εβραϊκή κληρονομιά: παρελθόν και παρόν». Όπως ανέφερε ο Β. Ασσέρ: «Κάθε 'ταξίδι' στο παρελθόν της οικογένειάς μου με γεμίζει συναισθήματα χαράς και νοσταλγίας καθώς και σκέψεις γύρω από το πόσο σημαντικό είναι να έχουμε ρίζες και φτερά για το παρόν και το μέλλον».

Η ξενάγηση δημιουργήθηκε από την Clio Muse Tours, μαζί με 7 ακόμα ξεναγήσεις ‘σκοτεινού’ τουρισμού σε Ευρωπαϊκές πόλεις, στα πλαίσια του προγράμματος της Ε.Ε. RePAST H2020, το οποίο εξερευνά πώς οι ευρωπαϊκές κοινωνίες έχουν αντιμετωπίσει τις σκοτεινές περιόδους του παρελθόντος τους.

Παρακολουθήστε την ψηφιακή ξενάγηση στην εβραϊκή Θεσσαλονίκη εδώ. Διαρκεί 1 ώρα και 10 λεπτά και σε 10 στάσεις-σταθμούς της συμπρωτεύουσας παρουσιάζει 50 συμβολικές ιστορίες κτηρίων, τοποθεσιών και φυσιογνωμιών της Θεσσαλονίκης.