Την Παρασκευή 27-01-2023, το Μουσικό Σχολείο Άρτας οργάνωσε εκπαιδευτική δράση που ανέλαβε η κα Αικατερίνη Τσώλα, εκπαιδευτικός, και αφορούσε προβολή και παρουσίαση υλικού σχετικού με το Ολοκαύτωμα.

Συγκεκριμένα έγινε αναφορά στην έννοια του Ολοκαυτώματος, στη μαζική εξόντωση-θανάτωση Εβραίων, Ρομά, ομοφυλόφιλων, κομμουνιστών, ανάπηρων, εκατομμυρίων αμάχων…, στην πολυδιάστατη ιστορική κατανόηση της «Εποχής των Άκρων» με το Ολοκαύτωμα στο κέντρο της, στα μνημεία του Ολοκαυτώματος, στη σφαγή του Κομμένου και στα άλλα μαρτυρικά χωριά της Ελλάδας, στις εβραϊκές κοινότητες με ειδική αναφορά στην κοινότητα της Άρτας, των Ιωαννίνων και της Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα, στον ίδιο χώρο είχε στηθεί έκθεση φωτογραφίας από την κα Nathalie Poupard, εκπαιδευτικό, με θέμα «Η μουσική στο Άουσβιτς» και εικόνες μουσικών και ορχηστρών στο Άουσβιτς, καθώς και εικόνες από τη ζωή στο στρατόπεδο με επεξηγηματικά σχόλια.

του ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΟΥΚΑΛΑ

Ενενήντα χρόνια πριν, στις 30.1.1933, ο ναζισμός καρφώνεται βαθιά στο σώμα της Γερμανίας: ο Αδόλφος Χίτλερ –που έχει ακόμα λάτρεις, και στη χώρα του αλλά και στην Ελλάδα του Διστόμου, των Καλαβρύτων, της Βιάννου, της Κανδάνου– γίνεται καγκελάριος. Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός υψώνονται σε κρατικά δόγματα. Ο δρόμος για την «Τελική Λύση» γίνεται λεωφόρος. Αφορά πρωτίστως τους Εβραίους, αλλά όχι μόνον αυτούς. Για τη συμμορία των αγρίων Αρίων, ο κόσμος είναι γεμάτος «κατσαρίδες».

Τέτοιες μέρες επίσης, στις 27.1.1945, η απελευθέρωση από τα σοβιετικά στρατεύματα του Αουσβιτς – Μπιρκενάου, του μεγαλύτερου στρατοπέδου εξόντωσης, αποκαλύπτει το αποτρόπαιο μέγεθος της «Τελικής Λύσης» στο βλέμμα όσων πράγματι δεν γνώριζαν αλλά και όσων υποκρίνονταν ότι δεν γνώριζαν: των πάμπολλων «απλών» Γερμανών, που «εκτελούσαν εντολές ανωτέρων τους», τίποτε παραπάνω, των Κουίσλιγκ και της Καθολικής Εκκλησίας. Το Βατικανό δεν δίστασε να αγιοποιήσει το 1998 τον Κροάτη καρδινάλιο Αλοΐσιο Στέπινατς, ο οποίος ευλόγησε τη θανάτωση εκατοντάδων χιλιάδων Σέρβων, Εβραίων και Ρομά από το φιλοναζιστικό καθεστώς των Ουστάσι. Ο ΟΗΕ έχει ορίσει την 27η Ιανουαρίου ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος. Για όσους χάθηκαν στην πρώτη στην ιστορία της ανθρωπότητας γενοκτονία που κηρύχτηκε επίσημα, μεθοδεύτηκε επιστημονικά και διεκπεραιώθηκε με εργοστασιακή πειθαρχία: έξι εκατομμύρια Εβραίοι. Τουλάχιστον 220.000 Ρομά και Σίντι. Διανοητικά ασθενείς, σωματικά ανάπηροι, πολιτικοί αντιφρονούντες, κομμουνιστές, ομοφυλόφιλοι. Μάρτυρες του Ιεχωβά (οι «Σπουδαστές της Γραφής», όπως ήταν τότε γνωστοί, που υποχρεώθηκαν να φορούν ένα μοβ τρίγωνο, ήταν η μόνη ομάδα που διώχθηκε αποκλειστικά λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων). Ελευθεροτέκτονες, Σοβιετικοί στρατιώτες και πολίτες που αιχμαλωτίστηκαν σε κατεχόμενες περιοχές. Πολωνοί μη Εβραίοι, διανοούμενοι, καλλιτέχνες. Και λιγοστοί καθολικοί και προτεστάντες κληρικοί. Συνολικά 9 έως 11 εκατομμύρια αφανίστηκαν στη κατά Λεπέν «απλή λεπτομέρεια της Ιστορίας».

Η Ι.Κ. Χαλκίδας τίμησε τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, καταθέτοντας στεφάνι στις 29.1.2023 στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος, που βρίσκεται πλησίον του Εβραϊκού Νεκροταφείου, και τελώντας επιμνημόσυνη δέηση για τα αδικοχαμένα θύματα.

Την κατάθεση έκανε ο πρόεδρος της Ι.Κ. Χαλκίδας κ. Σόλων Μάισης και παρόντα ήταν αρκετά μέλη της Κοινότητας. 

Επίσης, στο πλαίσιο των δράσεων που προτείνει το Υπουργείο Παιδείας προς τα Σχολεία όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων για την Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, επισκέφτηκαν τη Συναγωγή οι μαθητές δύο δημοτικών σχολείων της πόλης, όπου τους μίλησε ο κ. Μαϊρ  Μάισης για τις προσωπικές του εμπειρίες ως κρυμμένο παιδί κατά την περίοδο της Κατοχής, αλλά και για τη σημασία της γνώσης και της μνήμης του Ολοκαυτώματος.

Από το Δ.Σ. της Ι.Κ. Χαλκίδας

*Το κείμενο που ακολουθεί είναι η ομιλία που εκφώνησε ο καθηγητής του Κολούμπια Μαρκ Μαζάουερ, την Κυριακή 29/1/2023, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Εθνική Ημέρα Μνήμης Εβραίων Ηρώων και Μαρτύρων

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης και τον πρόεδρό της Δαυίδ Σαλτιέλ που μου δίνουν την ευκαιρία να σας μιλήσω απόψε. Σήμερα, ημέρα μνήμης για τους Έλληνες Εβραίους που πέθαναν κατά τη διάρκεια του πολέμου, σκεφτόμαστε αυτούς που σκοτώθηκαν, περίπου 45.000 Θεσσαλονικείς και πάνω από 60.000 σε όλη την Ελλάδα. Μαζί με αυτούς που σκοτώθηκαν όμως, ας σκεφτούμε για λίγο και αυτούς που δεν γεννήθηκαν ποτέ. Δύο και τρεις γενιές παιδιών που δεν ήρθαν ποτέ στον κόσμο, αφού σκοτώθηκαν εκείνοι που θα γινόταν γονείς τους. Θα ήταν οι απόγονοι αυτών που χάθηκαν και θα ήταν αυτοί που, υπό άλλες συνθήκες θα πενθούσαν τους νεκρούς. Αλλά επειδή στα στρατόπεδα πέθαναν και παιδιά εκτός από ενήλικες, κι αυτά τα παιδιά που δεν μεγάλωσαν ποτέ για να κάνουν τα δικά τους, αναλαμβάνουμε εμείς το καθήκον της ενθύμησης.