Την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2020 εγκαινιάστηκε στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, η έκθεση φωτογραφίας του Μιχάλη Σακάτη με τίτλο «Τα Εβραϊκά της Σμύρνης». Η έκθεση παρουσιάζει συναγωγές και κτίρια εβραϊκού ενδιαφέροντος που σώζονται ακόμα και σήμερα στη Σμύρνη.
Τους καλεσμένους υποδέχτηκε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Μουσείου, κος Ισαάκ Σαλτιέλ, ενώ στη συνέχεια ο Έφορος του Μουσείου, Ευάγγελος Χεκίμογλου, αναφέρθηκε στις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στις σεφαραδίτικες συναγωγές της Σμύρνης και της Θεσσαλονίκης.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ και της Ι.Κ. Θεσσαλονίκης κ. Δαυίδ Σαλτιέλ, η εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη κα Μαγδαληνή Φιλιππιάδου, οι πρόξενοι του Καναδά και της Αυστρίας, εκπρόσωπος του γενικού προξένου της Τουρκίας, εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού, η Πρόεδρος του Συνδέσμου φιλίας Ελλάδος Ισραήλ κα Παναγοπούλου, η Πρόεδρος του Συνδέσμου ξεναγών Θεσσαλονίκης, ο φωτογράφος κ. Σακάτης και πολλοί φίλοι του Μουσείου.
Του Νίκου Ρούμπου
Την αισιοδοξία ότι θα λυθούν ορισμένα τεχνικά προβλήματα και το έργο ανέγερσης του Μουσείου Ολοκαυτώματος θα προχωρήσει επιτέλους με πολύ γρήγορους ρυθμούς, εξέφρασε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Παναγιώτης Πικραμμένος, ο οποίος με απόφαση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη ανέλαβε να "τρέξει" το πρότζεκτ του συγκεκριμένου έργου.
Ο κ. Πικραμμένος προήδρευσε σε σύσκεψη στο Διοικητήριο, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων και υπηρεσιών και μετά την ολοκλήρωσή της τόνισε πως για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι με το έργο κι έγινε καταγραφή των προβλημάτων, που, όπως είπε, είναι κυρίως ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη χρήση, το ιδιοκτησιακό, τις παραχωρήσεις και τη χρηματοδότηση του Μουσείου, το οποίο θα ανεγερθεί στον χώρο κοντά στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό.
Η σύσκεψη θα επαναληφθεί την Τρίτη 3 Μαρτίου (και πάλι στο Διοικητήριο) για να διαπιστωθεί η όποια πρόοδος και ο σκοπός είναι να βρεθεί μια κοινή συνισταμένη, η οποία θα επιτρέπει την ανέγερση και την τοποθέτηση του κτιρίου στο πιο κατάλληλο μέρος μέσα στο χώρο, αλλά και συγχρόνως να περιβληθεί το κτίριο από ένα μεγάλο μητροπολιτικό πάρκο, επισήμανε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, λέγοντας πως ο δήμαρχος ανέλαβε να διευκρινίσει κάποια πράγματα σχετικά με την ιδιοκτησία του Δήμου.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου πότε θα αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής του Μουσείου αρνήθηκε να απαντήσει και είπε χαρακτηριστικά: "Οχι, δεν θέλω να το κάνω σαν το Ελληνικό. Δεν θέλω να πω συγκεκριμένη ημερομηνία, είναι παρακινδυνευμένο".
Μια στήλη μνήμης θα θυμίζει τον εμπρησμό στον εβραϊκό συνοικισμό Κάμπελ, το 1931, που είναι το πιο βίαιο επεισόδιο αντισημιτικής επίθεσης στην Ελλάδα.
Στις 3.2.2020, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της στήλης μνήμης στην Καλαμαριά, στη συμβολή των οδών Εθνικής Αντιστάσεως και Αριστείδου, στο συνοικισμό Βότση. Παράλληλα τοποθετήθηκε επιτοίχια ενημερωτική πινακίδα στην πρόσοψη του κλειστού γυμναστηρίου στην οδό Αριστείδου, στην ίδια θέση με τη Συναγωγή εκείνης της εποχής.
Στη εκδήλωση που ακολούθησε ο δήμαρχος Καλαμαριάς Γιάννης Δαρδαμανέλης τόνισε την ανάγκη να αναδεικνύουμε την ιστορία και να θυμόμαστε ότι μπορούμε να συνυπάρχουμε αρμονικά.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού Ανανίας Τσιραμπίδης τόνισε ότι ο στόχος της τοποθέτησης της στήλης μνήμης είναι «να αποτίσουμε φόρο τιμής, στους Εβραίους που έζησαν μαζί με τους πρόσφυγες», ενώ ο πρώην πρόεδρος Σωτήρης Γεωργιάδης μίλησε για τις σκοτεινές διαδρομές της οργάνωσης ΕΕΕ που είχε κάνει σημαία τον εθνικισμό και τον αντισημιτισμό.
Περισσότερα: ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΠΡΗΣΜΟ ΤΗΣ ΕΒΡΑΪΚΗΣ ΣΥΝΟΙΚΙΑΣ ΚΑΜΠΕΛ
Της Σοφίας Παπαδοπούλου
Στους Εβραίους μαθητές της Θεσσαλονίκης την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος ήταν αφιερωμένη η φετινή (14η) εκδήλωση στη μνήμη του Δαυίδ Τιάνο (David Tiano), υπαλλήλου του αμερικανικού προξενείου από το 1920, που συνελήφθη και εκτελέστηκε από τις ναζιστικές κατοχικές δυνάμεις τον Φεβρουάριο του 1942.
Η φετινή διάλεξη στη μνήμη του Δαυίδ Τιάνο από την Αγγελική Γαβριήλογλου και τον Χρίστο Χατζηιωαννίδη, μέλη της ομάδας (μαζί με τον Χρήστο Πανουργιά) ερευνητικού προγράμματος της Έδρας Εβραϊκών Σπουδών του ΑΠΘ και του Εβραϊκού Μουσείου Θεσσαλονίκης, είχε ως θέμα τη "Χαρτογράφηση της Μνήμης: Οι εβραίοι μαθητές της Θεσσαλονίκης στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα" (Mapping the Memory: Jewish students of Salonica in WWII and the Holocaust).
Στόχος της έρευνας, όπως είπαν οι εισηγητές, είναι "να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη των χιλιάδων παιδιών που χάθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης".
Στη σημασία διατήρησης της ιστορικής μνήμης του Ολοκαυτώματος, αλλά και τον ρόλο που αναμένεται να διαδραματίσει προς αυτή την κατεύθυνση το Μουσείο Ολοκαυτώματος που πρόκειται να ανεγερθεί στη Θεσσαλονίκη στάθηκε στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση ο επιτετραμμένος της αμερικανικής πρεσβείας στην Ελλάδα Ντέιβιντ Μπέργκερ (David Burger).
Σε κλίμα συγκίνησης πραγματοποιήθηκε στις 26.1.2020 στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα της αποθήκης Δ’ στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, η εκδήλωση για την Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.
Πρώτος ανέβηκε στο βήμα ο πρέσβης του Ισραήλ, Yossi Amrani, ο οποίος τόνισε στην ομιλία του ότι κανένα άλλος έθνος δεν έχει στοχοποιηθεί προκειμένου να εξουδετερωθεί επειδή θεωρήθηκε διαφορετικό. «Πρέπει να το θυμόμαστε. Αυτό το Ολοκαύτωμα είναι τραγωδία. Μείναμε με μνήμες, ούτε καν με πέτρες ή με τάφους παρά μόνο με στάχτες», δήλωσε. Δεν παρέλειψε ωστόσο να υπογραμμίσει την ευθύνη όλης της Ευρώπης για το έγκλημα που συντελέστηκε. Όπως δήλωσε, η Ήπειρος χρεοκόπησε [ηθικά], καθώς κάποιοι συνεργάστηκαν με τους ναζί, κάποιοι πήραν τις περιουσίες, κάποιοι άρπαξαν τη γη και ακόμα δεν θέλουν να την επιστρέψουν». «Είναι η τραγωδία της ανθρωπότητας, η αποτυχία του κόσμου, των θρησκειών, των φιλοσοφιών που δεν την απέτρεψαν», σημείωσε τέλος και έκλεισε την ομιλία του διερωτώμενος αν είμαστε καλύτεροι από τότε.
Περισσότερα: ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ 2020 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ