Του Σπυρίδωνα Αναγνώστου
Το κτήμα του αγαπημένου θείου Φίλιππου Κοσμά (Μπαρμπατσούλη), που βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη της Καστοριάς, επισκέφθηκα πριν από λίγες εβδομάδες. Είχα τον λόγο μου. Είμαστε οι διαχειριστές της ακίνητης περιουσίας του στην πόλη από το 1996 που απεβίωσε ο ίδιος. Υπήρχε ενδιαφερόμενος για να χρησιμοποιήσει την αγροτική αυτή έκταση, μέσα στην οποία υπάρχει ένα σπίτι 60 τετραγωνικών που λειτουργούσε σαν αποθήκη.
Μέσα στο σπίτι, στάχτες, βαμβάκι από διαλυμένα μαξιλάρια, πέτρες, χώμα. Αποτέλεσμα των διαρρήξεων και του χρόνου. Το πάτωμα με δυσκολία φαίνεται. Κατά την έξοδο πατάω ένα κομμάτι λαμαρίνα και κάνει δυνατό θόρυβο. Πουλιά τρομάζουν και βγαίνουν από το τζάκι… Οι πόρτες και τα παράθυρα είναι άλλωστε κατεστραμμένα. Λίγα μέτρα πιο πέρα, και ενώ κατευθυνόμασταν στην έξοδο, αποφασίζω να γυρίσω πίσω. Η σκέψη μου, στη λαμαρίνα… Ισως να ήταν κάποια παλιά πινακίδα από το γουναράδικο του θείου, σκέφθηκα.
Περισσότερα: ΚΑΣΤΟΡΙΑ: ΑΓΝΩΣΤΟΣ «ΘΗΣΑΥΡΟΣ» ΞΥΠΝΑ ΜΝΗΜΕΣ ΑΦΑΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Πορεία μνήμης με αφορμή τη συμπλήρωση 79 χρόνων από το Ολοκαύτωμα των 1.484 Εβραίων της Καβάλας θα πραγματοποιηθεί στην πόλη την Κυριακή 3 Απριλίου 2022. Θα ξεκινήσει στις 12:00 το μεσημέρι από το Λύκειο Ελληνίδων και θα καταλήξει στο Εβραϊκό Μνημείο της Καβάλας στην οδό Ερυθρού Σταυρού.
Διοργανωτές είναι ο Δήμος, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, η Ισραηλιτική Κοινότητα Καβάλας, το γραφείο Europe Direct Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και το Σωματείο «Διάλογος των Νέων».
Στις εκδηλώσεις μνήμης που θα πραγματοποιηθούν στην Καβάλα την Κυριακή 3 Απριλίου 2022 αναφέρθηκαν, σε συνέντευξη Τύπου, ο δήμαρχος Καβάλας, Θόδωρος Μουριάδης, και ο πρόεδρος της ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ, Παναγιώτης Αγγελίδης. Παραβρέθηκαν και μίλησαν ο εκπρόσωπος του Europe Direct Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Δημήτρης Σπιτσέρης και ο εβραϊκής καταγωγής Καβαλιώτης συγγραφέας, Φίκο Μεβοράχ.
Ο κ. Μουριάδης επισήμανε μεταξύ άλλων ότι «ο κ. Ελισάφ αποτελεί κόσμημα για την τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς, εκτός από τη σημαντική παρουσία του στο κοινωνικό γίγνεσθαι των Ιωαννίνων, έχει και μια αξιοσημείωτη πορεία στο χώρο της ιατρικής επιστήμης».
Περισσότερα: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
Στη σημασία που προσδίδει το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών στα θέματα του Ολοκαυτώματος και στην ενημέρωση των πολιτών για τα δεινά που υπέστησαν οι Εβραίοι στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η Ειδική Απεσταλμένη των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής για Θέματα Ολοκαυτώματος, Ellen Germain, στη συνέντευξή της στην εκπομπή «SamTimes» της WebTv του GRTimes.gr και τη δημοσιογράφο Μαρία Σαμολαδά.
«Αποστολή μας είναι η αναζήτηση Δικαιοσύνης για τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος και τους κληρονόμους τους», είπε, μεταξύ άλλων, η Ellen Germain εξηγώντας για ποιον λόγο το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει μια Ειδική Απεσταλμένη για θέματα που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα. Και πρόσθεσε: «Έχουμε δύο τομείς στους οποίους εργαζόμαστε. Ο ένας είναι ο τομέας της Αποκατάστασης και Αποζημίωσης», με στόχο την ενθάρρυνση των κυβερνήσεων να εξετάσουν κάποιες διαδικασίες για τη διεκδίκηση -από επιζώντες του Ολοκαυτώματος και τους κληρονόμους τους- περιουσιακών στοιχείων που κατασχέθηκαν από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Περισσότερα: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΣΤΟ GRTimes
«Μέσα στα χρόνια “χορτάσαμε” αίμα και πτώματα. Η δουλειά σας δεν πρόσβαλε κανέναν. Σωστά κάνατε», είπε η Χέλα Κούνιο, κόρη του επιζώντα του Ολοκαυτώματος Χάιντς Κούνιο, στη σκηνοθέτρια του ντοκιμαντέρ «Τα παιδιά του Ουμπέρτο Πρίμο» Αλεσάντρα Μαϊολέτι, μετά το τέλος της προβολής της ταινίας στην κατάμεστη αίθουσα Τζον Κασσαβέτης στο πλαίσιο του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
«Χαίρομαι που αναγνωρίζεται το μήνυμα που ήθελα να δώσω με την ταινία», αναφέρει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η σκηνοθέτρια. Νωρίτερα, στη συζήτηση που ακολούθησε της προβολής, η Μαϊολέτι είχε επισημάνει ακριβώς αυτό: «Σκεφτήκαμε ότι τα ίδια τα θύματα δεν θα ήθελαν να τους δείξουμε με άλλον τρόπο».
Το 2003, στη Θεσσαλονίκη, ο Αντόνιο Κρεσέντσι, ο οποίος συνυπογράφει το σενάριο μαζί με την Αλεσάντρα Μαϊολέτι, ανακάλυψε διπλώματα, εκθέσεις και εργασίες των μαθητών του σχολείου καθώς και αρχεία ιστορικής σημασίας. Τα ευρήματα αυτά αποτέλεσαν την απαρχή για μια έρευνα που κράτησε 18 χρόνια και στην οποία στηρίχτηκε το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ.
Του Τάσου Κωστόπουλου
Ημέρα μνήμης του χιτλερικού Ολοκαυτώματος αύριο και, για μιαν ακόμη φορά, η συμβατική απότιση φόρου τιμής στα θύματά του θ’ αναμετρηθεί στον δημόσιο λόγο με τις απόπειρες ουσιαστικού αναστοχασμού του συλλογικού εκείνου εγκλήματος. Σε μια συγκυρία σχεδόν ομόθυμης, πλέον, καταδίκης του ναζισμού και του αντισημιτισμού ακόμη κι από επίσημα χείλη με άκρως βεβαρυμένο προσωπικό μητρώο, οι «διχαστικές» πτυχές του επίμαχου παρελθόντος απωθούνται όλο και περισσότερο στο περιθώριο των επιμνημόσυνων αφηγημάτων – είτε πρόκειται για την επικερδή αξιοποίηση του διωγμού των Εβραίων από την εγχώρια μικρή και μεγάλη «επιχειρηματικότητα» είτε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της ΕΑΜικής αντίστασης στη σωτηρία του πιο δυναμικού κομματιού της προγραμμένης μειονότητας.
Εχοντας ήδη ασχοληθεί με το πρώτο σκέλος («Ολοκαύτωμα και real estate», «Εφ.Συν.» 23/1/2016), θ’ αναφερθούμε σήμερα στο δεύτερο, μέσα από μια εμβληματική περίπτωση: την απόκρυψη του ραβίνου της Αθήνας, Ελιάχου Μπαρζιλάι, από το ΕΑΜ σ’ ένα χωριό της ορεινής Δωρίδας, μετά τη φυγάδευσή του από την πρωτεύουσα τον Σεπτέμβριο του 1943.
Η «απαγωγή»
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη το 1891 και σπουδαγμένος στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, ο Μπαρζιλάι ανέλαβε ραβίνος της Αθήνας το 1936, ύστερα από πολυετή διδασκαλική καριέρα στα Σκόπια, το Βελιγράδι και το Τελ Αβίβ. Μετά την κατάρρευση του μετώπου το 1941, οι κατοχικές αρχές τον διόρισαν επικεφαλής της τοπικής ισραηλιτικής κοινότητας, αναβιώνοντας την οθωμανική ταύτιση θρησκευτικής και κοινοτικής ηγεσίας των μειονοτήτων.
Περισσότερα: ΤΟ ΟΡΕΙΝΟ ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΡΑΒΙΝΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ, ΕΛΙΑΧΟΥ ΜΠΑΡΖΙΛΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΑΜ