«Δάσκαλε, εσύ δεν θα πεθάνεις,
Πεθαίνουν οι Δάσκαλοι; Όχι, δεν πεθαίνουν»
Στις 17 Φεβρουαρίου 2023 έφυγε από τη ζωή ο Μωϋσής Ελισάφ, Δήμαρχος Ιωαννιτών, Καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Αντιπρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος. Ο πρόωρος και αδόκητος θάνατός του συγκλόνισε όχι μόνο την αγαπημένη του πόλη και την εβραϊκή κοινότητα αλλά όλη την Ελλάδα. Ήταν η προσωπικότητά του, η αύρα που απέπνεε, το κύρος και η αισιοδοξία που ενέπνεε, το έργο που άφησε και η πικρία για όλα όσα θα δημιουργούσε στο μέλλον που του στερήθηκε, στο μέλλον που μας τον στέρησε.
Ήταν όλα αυτά μαζί που έκαναν τον θρήνο εθνικό. «Ευαισθητοποιημένος πολίτης -περισσότερο από πολιτικός. Ηγέτης, περισσότερο από Δήμαρχος ή Πρόεδρος. Διανοούμενος, περισσότερο από καθηγητής, μα πάνω απ΄ όλα άνθρωπος δοτικός, συμπονετικός, συμπαραστάτης, οδηγός και ταγός. Εξαιρετικός επιστήμονας και ακούραστος ερευνητής. Ταγμένος στην πόλη του, στην κοινότητά του, στον συνάνθρωπό του, στην επιστήμη του, στην οικογένειά του. Υπέρμαχος των αξιών και μαχητής κατά του ρατσισμού και του αντισημιτισμού. Υπερήφανος Έλληνας, Εβραίος, Ηπειρώτης, Γιαννιώτης….». Αυτός ήταν ο Μωϋσής Ελισάφ και με αυτά τα λόγια τον αποχαιρέτησε στην κηδεία του, που έγινε στις 19.2.2023, στα Ιωάννινα, ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, Δαυίδ Σαλτιέλ.
Η παρακαταθήκη του, το τί ήταν, τί συμβόλιζε, τί υπηρέτησε, τί προσέφερε ο Μωϋσής Ελισάφ, αντικατοπτρίζονται στα λόγια που του αφιέρωσαν στα μηνύματα ή στους επικηδείους τους προσωπικότητες που τον γνώρισαν. Από την πληθώρα των μηνυμάτων, σταχυολογούμε παρακάτω ενδεικτικά μόνον χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
Η ιστορία σας ξεκινάει από κάπου εδώ γύρω που βρισκόμαστε τώρα.
Οι γονείς ήταν λαϊκοί άνθρωποι. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Πετράλωνα. Οπως και οι γονείς μου. Η αδελφή μου γεννήθηκε σε ένα υπόγειο, εγώ σε μια αυλή και ο αδελφός μου σε διαμέρισμα.
Αποτυπώνει την εξέλιξη.
Και τον αγώνα της βιοπάλης του πατέρα μου. Ηταν έμπορος-πλασιέ. Αυτό που βλέπουμε στις παλιές ταινίες. Ετσι μεγάλωσε τρία παιδιά… Εφευγε το πρωί στις 8.30 και επέστρεφε το βράδυ. Η μητέρα μεγάλωνε τα παιδιά. Τις Κυριακές όμως ήμασταν όλοι μαζί. Μαγείρευαν μαζί με τη μητέρα μου, διάβαζε την εφημερίδα του -την Κυριακή έπαιρνε την «Ακρόπολη» και τις καθημερινές «ΤΑ ΝΕΑ»-, έβαζε το πικάπ και ακούγαμε μουσική.
Τι ακούγατε;
Του άρεσε πολύ η κλασική μουσική και η όπερα. Είχε όμως και δίσκους με λαϊκά, αλλά και με ταγκό και βαλς. Αλλά περισσότερο αγαπούσε την κλασική μουσική. Διακατεχόταν από μια καλλιτεχνική ανησυχία, χωρίς να την εκδηλώνει, γιατί ήταν αρκετά κλειστός, δεν μίλαγε πολύ. Αλλά μην ξεχνάμε ότι πέρασε και έναν Παγκόσμιο Πόλεμο. Ολα αυτά βέβαια τα αναγνώρισα όταν μεγάλωσα. Δεν μπορούσα να κατανοήσω τη συμπεριφορά του, τους εκνευρισμούς του, τις εκρήξεις του. Ηταν αρκετά φωνακλάς, δεν έβριζε, απλώς ανέβαζε τη φωνή. Οχι σαν του «Σπιρτόκουτου», εννοώ χωρίς μπινελίκια.
Περισσότερα: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΡΡΙΚΟΥ ΛΙΤΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ: «ΤΟΤΕ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΟΤΙ Η ΖΩΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΑΒΑΛΕΣ»
Την Κυριακή 15 Ιανουαρίου, στη Συναγωγή Μπεθ Σαλώμ, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών τίμησε τον Μπένη Αλμπάλα για την εθελοντική, πολυετή και πολύτιμη προσφορά του στα κοινά.
Οι Βίκτωρ Ελιέζερ, Άρης Εμμανουήλ και Ρεγγίνα Κούνιο ξετύλιξαν το νήμα της διαδρομής του παράλληλα με πλούσιο οπτικό υλικό από τις κομβικές φάσεις της πορείας αυτής. Έτσι μάθαμε ότι ο Μπένης γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς με καταγωγή από την Πρέβεζα, και υπήρξε κρυμμένο παιδί της Κατοχής. Η οικογένειά του διασώθηκε από τον γιατρό Πάνο Μαχαίρα και το δίκτυό του. Ο γιατρός τιμήθηκε τόσο από την οικογένεια Αλμπάλα, όσο και από το Ίδρυμα Γιάντ Βασέμ ως Δίκαιος των Εθνών.
Μετά τον πόλεμο, ο Μπένης τελειώνει τη Βαρβάκειο Σχολή και στη συνέχεια σπουδάζει στο τμήμα κτηνιατρικής της Στρατιωτικής Ιατρικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 1960 ολοκληρώνει τις σπουδές του αποφοιτώντας με τον βαθμό του Ανθυποκτηνιάτρου, και γίνεται ο δεύτερος μεταπολεμικός Εβραίος αξιωματικός του Ελληνικού στρατού. Μετεκπαιδεύεται με υποτροφία στην Αγγλία, με ειδικότητα στην μικροβιολογία τροφίμων.
Το 1967 παντρεύεται την Καίτη Τζιβρέ. Υπηρετεί σε διάφορες θέσεις στην Ελλάδα και το 1969 φεύγει με νέα υποτροφία στον Καναδά όπου γεννιέται η κόρη τους Καρολίνα. Το 1970 επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1976 ξαναφεύγει για την Αγγλία, με υποτροφία του ΝΑΤΟ αυτήν τη φορά. Εντωμεταξύ είχε γεννηθεί στην Ελλάδα και ο γιος τους Τζέκης. Από το 1980 μέχρι το 1985 υπηρετεί στο Κέντρο Βιολογικών Ερευνών του στρατού και αποστρατεύεται με τον βαθμό του Συνταγματάρχη.
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και το Αρχείο Γεωργίου Κωνσταντινίδη συνδιοργανώνουν σειρά εκθέσεων με τίτλο «Στην ίδια πόλη: Χριστιανοί και εβραίοι στη Θεσσαλονίκη», με στόχο την ανάδειξη της ατμόσφαιρας της Θεσσαλονίκης στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα μέσα από αδημοσίευτα ιστορικά τεκμήρια.
Ο τρίτος κύκλος που συνδιοργανώνεται με το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, έχει θέμα το εμπόριο και την επιχειρηματικότητα στη Θεσσαλονίκη. Αφορά την οικονομία της πόλης, η οποία κατά την επίμαχη περίοδο στηριζόταν στις διεθνείς ανταλλαγές, το τοπικό και το περιφερειακό εμπόριο μικρής κλίμακας καθώς και στην αυτοκατανάλωση. Η πόλη τροφοδοτούσε τα υπόλοιπα αστικά κέντρα και τη μακεδονική ύπαιθρο, ενώ αποτελούσε και την εξαγωγική πύλη των αγροτικών προϊόντων και του ορυκτού πλούτου της μακεδονικής ενδοχώρας. Πλήθος ιστορικών τεκμηρίων, όπως συμβόλαια, τραπεζικοί λογαριασμοί, επαγγελματικές διαφημίσεις στον Τύπο, αλλά και άλλου είδους λιγότερα γνωστά έγγραφα, όπως συμφωνητικά εκμετάλλευσης ορυχείων και μεταλλείων, αναδεικνύουν τη μεγάλη επίδραση που είχαν στην οικονομία της πόλης η χριστιανική και η εβραϊκή κοινότητα.
Περισσότερα: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ | περιοδική έκθεση ΣΤΗΝ IΔΙA ΠOΛΗ: ΧΡΙΣΤΙAΝΟI ΚAΙ ΕΒΡAIΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣAΛΟΝIΚΗ
Επίσημη πρώτη, στις 5.12.2022, για την αγορά Μοδιάνο με ψιλόβροχο, αλλά και με ανεβασμένη τη διάθεση και τις προσδοκίες όλων, ιδιοκτητών και πελατών. Αλλά και με στέρεα την πεποίθησή ότι, ύστερα από τέσσερα χρόνια με κατεβασμένα ρολά, το διατηρητέο αρχιτεκτόνημα «επιστρέφει», πλήρως ανακαινισμένο, για να επιβεβαιώσει εκ νέου τον ρόλο του ως κύριας στέγης του λιανικού εμπορίου του κέντρου και άλλων δραστηριοτήτων εστίασης και αναψυχής, όπως παραδοσιακά συνέβαινε επί έναν αιώνα.
Με ψιλόβροχο η επίσημη πρώτη για την Αγορά Μοδιάνο
Την ανακατασκευή και τη λειτουργία της Αγοράς Μοδιάνο ανέλαβε ο όμιλος Φάις, που το καλοκαίρι του 2017 εξαγόρασε το 43,6% από το ΤΑΙΠΕΔ και έπειτα από δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος σε μικροεπενδυτές έφτασε σε ποσοστό το 57%. Ήταν ένα εξαιρετικά φιλόδοξο εγχείρημα η ανακαίνιση της σκεπαστής αγοράς, που με το πέρασμα τόσων χρόνων είχε κριθεί ακατάλληλη και δομικά «επικίνδυνη» από την Πολεοδομία, και γι' αυτό είχε αναστείλει τη λειτουργία της. Έπειτα από εντατικές εργασίες αποκατάστασης, η αγορά στο εσωτερικό της έχει πάρει πια μια άλλη μορφή, πιο σύγχρονη, πιο καθαρή και λειτουργική, αλλά με έναν σχεδιασμό ο οποίος σεβάστηκε πλήρως τον ιστορικό και παραδοσιακό χαρακτήρα της.