Ήταν ωραία η ζωή στη Τζουντερία…. Μνήμες από την εβραϊκή συνοικία της Ρόδου

«Μεγαλώνοντας στο νησί ήταν σαν  ένας παράδεισος».

       Rachel Hanan, το γένος Hugnu, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος

«Κάθε φορά που περπατούσαμε, είτε πηγαίνοντας σχολείο, είτε στη δουλειά, στη συναγωγή, είτε επισκεπτόμασταν έναν φίλο ή συγγενή, περπατούσαμε ανάμεσα σε γνωστά και χαμογελαστά πρόσωπα, οι συγγενείς μας ήταν πάρα πολλοί, Γι’ αυτό η οικογένεια των Hugno συναντιόταν μόνο σε γιορτές, διαφορετικά θα υπήρχαν εκατό ξαδέρφια».                                                                                              

Isaac Jack Lévy

«Η ζωή στη Ρόδο ήταν όμορφη, όμορφη... Όλοι ήταν πολύ φιλικοί σαν μια οικογένεια. Δεν είχε σημασία πόσους γείτονες είχαμε, ο καθένας ήταν απλά μια οικογένεια... Στην πραγματικότητα, συνηθίζαμε να λέμε θεία Ρόζα, θεία Στράτα, θεία Ρεμπέκα, αλλά δεν ξέραμε αν ήταν συγγενείς ή όχι. Επειδή οι γονείς μας έλεγαν, πες γεια στη θεία Ρεμπέκα ή χαιρέτα τη θεία Ρίφκα. Σε όλους, έπρεπε να πούμε, θεία. Έτσι, για εμάς, όλοι οι γείτονες ήταν οικογένεια».

                                               Mirù Alcanà, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος

Ο Ιταλός πρόεδρος, Σέρτζιο Ματαρέλα αποφάσισε να απονείμει τον τίτλο του Ιππότη του Μεγαλόσταυρου της Ιταλικής Δημοκρατίας στον ενενηντάχρονο, σήμερα, Σάμυ Μοντιάνο.

Ο Μοντιάνο γεννήθηκε και μεγάλωσε μέχρι τα δεκατέσσερά του χρόνια στη Ρόδο. Στη συνέχεια εκτοπίστηκε στο Άουσβιτς. Κατάφερε να επιζήσει του Ολοκαυτώματος και αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του στην προσφορά μιας προσωπικής, λεπτομερούς μαρτυρίας, με την οποία εξήγησε τι προκάλεσε, ακριβώς, η ναζιστική και φασιστική θηριωδία.

Ο Μοντιάνο, το χειμώνα ζει στη Ρώμη, ενώ περνά τα καλοκαίρια του στη Ρόδο, σε στενή επαφή με την μικρή, τοπική εβραϊκή κοινότητα. Είναι ένας από τους μόλις 25 εβραίους της Ρόδου, που γύρισαν ζωντανοί από τα χιτλερικά στρατόπεδα εξόντωσης.

Στις 22.6.2020, ο δήμαρχος Ιωαννίνων κ. Μωυσής Ελισάφ έδωσε την ακόλουθη συνέντευξη στην ιστοσελίδα in.gr. Το άρθρο επιμελήθηκε ο Χρήστος Ράπτης.  

Τα Γιάννενα εδώ και μερικούς μήνες τα διοικεί ο Μωυσής Ελισάφ. Πανεπιστημιακός και καθηγητής παθολογίας στην ιατρική σχολή του Νομού. Η επαγγελματική του ιδιότητα φαίνεται να έπαιξε ρόλο στην απόφασή του να ασχοληθεί ενεργά με τα κοινά. Όταν έχεις ορκιστεί να βοηθάς τους ανθρώπους να γίνουν καλά, δεν μπορεί να μην ενδιαφέρεσαι να βελτιώσεις και την ζωή τους συνολικά.

Κάποιοι λένε άλλωστε πως όλα συνδέονται μεταξύ τους. Στη βάρδια του συνέβη η πανδημία και καλείτε εκτός της ιατρικής του εμπειρογνωμοσύνης να χαράξει και μια συνολική στρατηγική για τον δήμο, ώστε οι επιπτώσεις να είναι όσο πιο ανώδυνες γίνεται. Παραδέχεται πως η επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας δεν εξαρτώνται μόνο από τα χρήματα.

76 χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα του Ιουνίου του 1944 συνεχίζουμε να θυμόμαστε, αναφέρει σε δήλωσή του ο βουλευτής Αλέξανδρος Αυλωνίτης.

Αναλυτικά, αναφέρει τα εξής: «Τον Σεπτέμβριο του 1943 οι Γερμανοί κατέλαβαν την Κέρκυρα και παρά τη διαφαινόμενη τελική τους ήττα φόρτωσαν μεταξύ 11 και 15 Ιουνίου του 1944, με τη βοήθεια Ελλήνων συνεργατών τους, τα εννέα δέκατα των Κερκυραίων Εβραίων (δηλαδή περίπου 1.800 άνδρες, γυναίκες και παιδιά) σε τρία πλοία με σκοπό να τους εκτοπίσουν μέσω Πάτρας, Πειραιά και Αθήνας στο Άουσβιτς, όπου και οι περισσότεροι από αυτούς δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από τις κακουχίες.

Λίγοι μόνο από αυτούς επέζησαν, συμπεριλαμβανομένων των κρατουμένων από το παράρτημα του στρατοπέδου συγκέντρωσης Hailfingen-Tailfingen. Οι περισσότεροι από αυτούς, ούτε καν 200 επιζώντες, επέστρεψαν στην Κέρκυρα μόνο για μικρό χρονικό διάστημα και μετοίκησαν στη συνέχεια, σε άλλες χώρες.