Ένα κείμενο για τη σημασία της μνήμης του Ολοκαυτώματος, αφιερωμένο στον Σάμη Γαβριηλίδη, από τον Μίνο Μωυσή, τ. πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών.

Διαφωνούσα πάντα με την έκφραση «το Ολοκαύτωμα των Εβραίων» και πολλά χρόνια τώρα που συμμετέχω στη διοργάνωση των εκδηλώσεων για την μνήμη του Ολοκαυτώματος, εκ μέρους της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Αθήνας, επέμενα να μην τη χρησιμοποιούμε.  

Το Ολοκαύτωμα είναι η πιο μαύρη σελίδα της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, γι' αυτό δεν υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία. Όπως δεν υπάρχει και για το γεγονός ότι σε συντριπτικό βαθμό, θύματά του υπήρξαν οι Εβραίοι της Ευρώπης που στοχοποιήθηκαν χωρίς λόγο από μια εξαιρετικά οργανωμένη προπαγάνδα αναζήτησης εύκολων στόχων και υπευθύνων για όλα τα δεινά της Γερμανίας στο μεσοδιάστημα των δύο Παγκόσμιων Πολέμων.

Του Δημήτρη Ν. Κασαπίδη, Δρος Ιστορίας στο Παν/μιο Γιοχάνεσμπουργκ.

Η πρώτη εγκατάσταση σε μόνιμη βάση Ισραηλιτών στη Ξάνθη και την ευρύτερη περιοχή της ανάγεται στον 19^ο αιώνα και οφείλεται στο εμπόριο καπνού.

Γνωρίζουμε πως στη Γενισέα ήδη  πριν την καταστροφή της ήταν εγκαταστημένος ο Αδόλφος Βίξ, ένας πλούσιος Εβραίος καπνέμπορος από τη Καβάλα  και από την άλλη βλέπουμε στη Ξάνθη έναν άλλο επίσης καπνέμπορο τον Ααρών Μωυσή να αναγείρει ένα μεγαλόπρεπο αρχοντικό στα τέλη της δεκαετίας του 1840, αλλά και το χάνι του Μωυσή δίπλα.

Πρόκειται για το αρχοντικό στο οποίο στεγαζόταν μέχρι πρόσφατα το Δημαρχείο της πόλης μας. Οι πρώτοι Εβραίου που γεννιούνται στη Ξάνθη το 1873, το 1881 αλλά και το 1887-8 ανήκουν  αντίστοιχα στις οικογένειες Μαγρίζο,  Αντάντο  Μπέλλο και Κοέν. Αυτό μας επιτρέπει με βεβαιότητα να υποθέσουμε ότι τα μέλη των οικογενειών αυτών είχαν εγκατασταθεί στην πόλη πριν από την εποχή αυτή.

Λίγα χρόνια αργότερα το 1894 ένα άλλο  επιφανές μέλος της  Ισραηλιτικής κοινότητας, ο εκ Σερρών ορμώμενος φαρμακοποιός, καπνέμπορος και ασφαλιστής Ισάακ Δανιέλ αναγείρει μεγαλοπρεπές αρχοντικό στην πόλη  γνωστό ως μεγάλο σπίτι (Grand maison), έναντι της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου  στο οποίο  στεγάζεται σήμερα ο πολυχώρος σκέψης και πολιτισμού Μάνος Χατζηδάκις.

Στις 13 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται 50 χρόνια από την εμπρηστική επίθεση στην εβραϊκή κοινότητα του Μονάχου. 7 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους – όλοι επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος. Και η υπόθεση δεν διαλευκάνθηκε ποτέ...

Όταν συνέβη μία από τις πιο σοβαρές αντισημιτικές επιθέσεις στη μεταπολεμική Γερμανία, η Σάρα Ελασάρι προετοιμαζόταν στη σοφίτα της εβραϊκής κοινότητας στο Μόναχο για τις τελευταίες εξετάσεις στη σχολή ιατρικής. Ήταν λίγο πριν τις 9 το βράδυ, 13 Φεβρουαρίου 1970. Έξω χιόνιζε – ήταν μία τυπική χειμωνιάτικη νύχτα. Ξαφνικά η Ελασάρι άρχισε να παρατηρεί τους καπνούς και την διαρκώς αυξανόμενη θερμοκρασία. «Κατάλαβα σχεδόν αμέσως ότι επρόκειτο για εμπρησμό», αναφέρει. «Ήταν Σάββατο, κανείς δεν μαγείρευε, δεν υπήρχαν αναμμένα κεριά, η συναγωγή ήταν κλειστή», θυμάται σε συνέντευξή του στην DW. Με μια τολμηρή απόδραση από το παράθυρο η νεαρή φοιτήτρια κατάφερε όμως να δραπετεύσει.

Ο Πρόεδρος του Ισραήλ Ρούβεν Ρίβλιν, ολοκληρώνοντας την επίσημη επίσκεψή του στη Γερμανία, συναντήθηκε με Αντιπροσωπεία του Παγκοσμίου Εβραϊκού Συνεδρίου (WJC), στην οποία -μεταξύ διεθνών προσωπικοτήτων- μετείχε και ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ κ. Δαυίδ Σαλτιέλ, υπό την ιδιότητα του Αντιπροέδρου του WJC. Η συνάντηση έγινε στο Βερολίνο, στις 29.1.2020, στη συνέχεια της ιστορικής ομιλίας του Ισραηλινού Προέδρου στο Γερμανικό Κοινοβούλιο με αφορμή την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος και την 75^η επέτειο από την απελευθέρωση του Άουσβιτς. Η άνοδος του αντισημιτισμού ήταν ένα από τα κύρια θέματα που συζήτησε ο Ισραηλινός Πρόεδρος με τους ηγέτες των Εβραϊκών Κοινοτήτων της Διασποράς. Δείτε εδώ το tweet του Ρ. Ρίβλιν από τη συνάντησή του με τους εκπροσώπους του WJC.