- Πληροφορίες
«Σε ηλικία 15 ετών στην Καρδίτσα, καθώς έκανα βόλτα στην κεντρική πλατεία, πέρασε μία φάλαγγα των Γερμανών με κρατούμενους Έλληνες. Εγώ δεν γνώριζα το γεγονός ότι όποιος έκανε βόλτα εκείνη την ημέρα και ήταν όρθιος τον συλλάμβαναν οι Γερμανοί. Έρχεται λοιπόν ένας Γερμανός προς εμένα και μου λέει "komm hier" (έλα εδώ). Εγώ ακολούθησα, ήθελα - δεν ήθελα τους κρατούμενους. Στο δρόμο υπήρχε ένα περίπτερο και για να ξεφύγω έκανα πως πήγα να αγοράσω κάτι. Με βλέπει ο Γερμανός και με φωνάζει και πάλι "Komm, komm" οπότε επέστρεψα ξανά στη φάλαγγα. Λίγο αργότερα, καθώς περπατούσαμε βλέπω μπροστά μου κάποιον που πουλούσε αυγά και κότες. Τον ρωτάω αν μπορώ να καθίσω λίγο εδώ πλάι του κι έτσι γλύτωσα από τους Γερμανούς» αφηγείται στο ethnos.gr, για πρώτη φορά δημόσια πως σώθηκε και δεν πήγε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης στο Άουσβιτς ο 95χρονος Αβραάμ Καπέτας. Έχοντας πατήσει τα 95 του χρόνια σήμερα ζει στη Θεσσαλονίκη. Ο κορονοϊός δεν μας επέτρεψε να βρεθούμε από κοντά και έτσι «συναντηθήκαμε» μέσω skype.
- Πληροφορίες
«Έμαθα να μην φοβάμαι τίποτα, σκληραγωγήθηκα. Πως είναι δυνατόν να ξεχάσουμε; Είναι δυνατόν; Eπανέρχομαι μέρα, νύχτα. Είναι κάτι που με καίει. Δεν γνώρισα τον πατέρα μου. Είναι μια ανοιχτή πληγή. Άλλαξε η ζωή μου τελείως. Δεν ξέρω αν μπορεί να υπάρξει δικαίωση. Ούτε αρκεί μια συγνώμη. Είναι δυνατόν; Μόνο από τη Θεσσαλονίκη εξοντώθηκαν 50.000 άνθρωποι. Για ποια συγνώμη μου μιλάς. Τα παιδικά τραύματα είναι χαραγμένα ακόμη στην ψυχή μου» τονίζει με εμφανή πικρία μιλώντας στο ethnos.grη Βικτώρια Μονίνα-Μπενουζίλιο. Διστακτική, αρχικά, να μας μιλήσει γιατί κάθε φορά που μιλά για το παρελθόν ένας κόμπος την πιάνει στο στομάχι, τελικά μας άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της στη Θεσσαλονίκη ανήμερα της ημέρας μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, ξετυλίγοντας το κουβάρι της ζωή της αλλά και πως ένα ζευγάρι χριστιανών στην Αθήνα την έσωσε.
«Οι παλιοί, παλιοί Θεσσαλονικείς που έζησαν με Εβραίους, έχουν άλλη συμπεριφορά. Αντίθετα πολλοί νέοι Θεσσαλονικείς που δεν έζησαν καθόλου τους Εβραίους έχουν διαφορετική στάση. Δεν ξέρουν καν τι θα πει Εβραίος. Νομίζουν ότι είναι από τον…. Έβρο» λέει, ξεφυλλίζοντας το άλμπουμ από την Κατοχή με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες που κρατά φυλαγμένες στο σπίτι της.
- Πληροφορίες
Ήταν Μάρτης του 1943 όταν οι Γερμανοί στην προσπάθεια τους να αυξήσουν την κυκλοφορία των τρένων μετέφεραν από τη Θεσσαλονίκη 500 Εβραίους στο σιδηροδρομικό σταθμό της Καρυάς Δομοκού. Σκοπός τους να «κόψουν» στη μέση το βουνό προκειμένου να δημιουργήσουν μια παρακαμπτήριο γραμμή για την ταχύτερη διέλευση των τρένων.
Εργαζόμενοι για 6 μήνες κάτω από άθλιες συνθήκες όσοι κατάφεραν να επιζήσουν εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς και τάφηκαν στο σημείο εκείνο.
Ελάχιστοι ήταν αυτοί που δραπέτευσαν και κατάφεραν να σωθούν. Ένας από αυτούς ήταν και ο Σαμ Ναχμίας, ο άνθρωπος που σώθηκε από βέβαιο θάνατο χάρη στο ασφαλές καταφύγιο που του πρόσφερε μια οικογένεια από τη Λαμία. Μια άγνωστη για τους περισσότερους ιστορία που οι απόγονοι των πρωταγωνιστών της μας αποκαλύπτουν σήμερα.
Ο Σαμ Ναχμία ήταν 23 ετών όταν μεταφέρθηκε από τους Ναζί για να εργαστεί στα καταναγκαστικά έργα της Καρυάς. Ο τραυματισμός του κατά τη διάρκεια των εργασιών και η μεταφορά του στο Νοσοκομείο Λαμίας αποδείχτηκαν τελικά σωτήρια. Γνωρίζοντας ότι στην επιστροφή τον περιμένει βέβαιος θάνατος, ζήτησε βοήθεια από μία νοσοκόμα. Αυτή τον λυπήθηκε και κατέφυγε σε ένα ζαχαροπλαστείο της Λαμίας, αναζητώντας ένα καταφύγιο για το νεαρό Εβραίο.
Περισσότερα: ΠΩΣ ΔΙΕΣΩΘΗ Ο 23ΧΡΟΝΟΣ ΣΑΜ ΝΑΧΜΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΚΑΡΥΑΣ ΔΟΜΟΚΟΥ
- Πληροφορίες
Του Σταύρου Τζίμα
Τέτοιες μέρες, την άνοιξη του 1943, το πρώτο τρένο ετοιμαζόταν να φορτώσει περί τους τρεις χιλιάδες Εβραίους της Θεσσαλονίκης για το Αουσβιτς…
Θα αναχωρήσει στις 15 Μαρτίου και θα ακολουθήσουν άλλες 18 «αποστολές» μέχρις ότου ολοκληρωθεί το σχέδιο μεταφοράς και εξόντωσης στα κρεματόρια της ναζιστικής Γερμανίας του εβραϊκού στοιχείου της Θεσσαλονίκης. Σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από τον σιδηροδρομικό σταθμό, και συγκεκριμένα σε μια βίλα της οδού Ανθέων (σημερινή Βασιλίσσης Ολγας), στήθηκε κάτω από τη «μύτη» της Γκεστάπο ένα «εργαστήριο ζωή» για τους διωκόμενους Εβραίους.
Στο κτίριο, γνωστό ως «βίλα Ολγα», όπου στεγαζόταν το ιταλικό προξενείο, άρχισε να λειτουργεί, υπό την κάλυψη του προξένου Γουέλφο Ζαμπόνι, μηχανή πλαστογράφησης εγγράφων Ελλήνων Εβραίων διά των οποίων εμφανίζονταν ως ιταλικής καταγωγής και έτσι φυγαδεύονταν στην Αθήνα γλιτώνοντας, προσωρινά τουλάχιστον, το Αουσβιτς. Μια νεαρή φοιτήτρια της Νομικής, η 20χρονη τότε Ντρίτα Τζιόμο, με μητέρα Ιταλίδα και πατέρα από τα Ζαγοροχώρια, ήταν βασικός κρίκος στην αλυσίδα ανθρωπιάς, που ξεκινούσε από τα υπόγεια του προξενείου.
Περισσότερα: ΝΤΡΙΤΑ ΤΖΙΟΜΟ: Η ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΠΟΥ ΕΖΩΖΕ ΖΩΕΣ ΕΠΙ ΚΑΤΟΧΗΣ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΕΓΓΡΑΦΑ
- Πληροφορίες
* Το άρθρο περιλαμβάνει τη συνέντευξη του Χαϊντς Κούνιο σε ηχητικό αρχείο.
«Το όνομά μου είναι Χάιντς Ντάριο Κούνιο, σήμερα είμαι 93». Είναι ένας από τους ελάχιστους εν ζωή Έλληνες Εβραίους που κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εκτοπίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης και κατάφεραν να γυρίσουν πίσω. Όταν απελευθερώθηκε από τους Αμερικανούς ζύγιζε μόλις 36 κιλά, ενώ με το ζόρι μπορούσε να σταθεί όρθιος.
Πολλοί από τους ανθρώπους που γλύτωσαν από τη γενοκτονία, απέφυγαν στα χρόνια που ακολούθησαν να μιλήσουν για τα δεινά του Ολοκαυτώματος, προσπαθώντας να ξεχάσουν, όχι όμως και ο ίδιος.
«Θα μιλώ μέχρι την τελευταία στιγμή στη ζωή μου και δε θα ξεχάσω ποτέ, ώσπου να πεθάνω», είπε στο star.gr με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος στις 27/01, o άνθρωπος ο οποίος έζησε τη φρίκη στο Άουσβιτς, ξεγέλασε τον θάνατο από ένα χαμόγελο της τύχης και πριν από δύο μήνες νίκησε τον κορωνοϊό.
Περισσότερα: ΧΑΪΝΤΣ ΚΟΥΝΙΟ: ΕΠΕΖΗΣΕ ΑΠΟ ΤO ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ, ΝΙΚΗΣΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΡΩΝOΪΟ
