Οι Ευρωπαϊκές ημέρες πολιτιστικής κληρονομιάς θεσπίστηκαν το 1991 από το Συμβούλιο της Ευρώπης και η χώρα μας συμμετέχει από το 1994. Σκοπός τους είναι η επαφή των Ευρωπαίων πολιτών με την πολιτιστική κληρονομιά και την αναζήτηση της συλλογικής μνήμης μέσα από την προβολή των ιδιαιτεροτήτων κάθε λαού. Στόχος είναι η επίσκεψη του κοινού σε έναν μνημείο ή χώρο που για διάφορους λόγους δεν είναι δυνατή η επίσκεψη σε αυτό τον υπόλοιπο χρόνο. Το διήμερο του Σεπτεμβρίου εκάστου έτους που χαρακτηρίζεται ως “Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς” είναι αφιερωμένο στα μνημεία και τη συντήρησή τους και επιδιώκεται η επαφή του κοινού με την πολιτιστική κληρονομιά και η ευαισθητοποίηση για τη διάσωσή της. Για τη διετία 2015-2016 το θέμα των Ευρωπαϊκών ημερών πολιτιστικής κληρονομιάς είναι “Βία και Ανεκτικότητα”.
Στη Χίο η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου συμμετέχοντας στο θεσμό γνωρίζει στη τοπική κοινωνία την Εβραϊκή Συναγωγή, προβάλλοντας την ανεκτικότητα και την ειρηνική συνύπαρξη στη Χίο μεταξύ του ντόπιου Χριστιανικού πληθυσμού και των Ιουδαίων που εγκαταστάθηκαν στο νησί από τον 2ο αιώνα π. Χ και σταδιακά δημιούργησαν μια ακμαία κοινότητα που άρχισε να παρακμάζει από το 1881 που συνέβη ο καταστροφικός σεισμός και εξαφανίστηκε οριστικά τη δεκαετία του ’50. Στη πόλη της Χίου, στο Παλαιόκαστρο, όπου βρισκόταν το διοικητικό κέντρο της Χίου από τα Ελληνιστικά χρόνια, στη συνοικία της Αγίας Άννας Καπέλλας, εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια σωστικών ανασκαφών σε οικόπεδο ιδιώτη το έτος 2008 λείψανα δυο κτιρίων που χωρίζονταν από οδό.
Περισσότερα: ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ: Η ΕΒΡΑΪΚΗ ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΧΙΟΥ
Στο blogspot thess.gr, στις 26.10.2015, δημοσιεύτηκε το παρακάτω άρθρο του κ. Ιωσήφ Βαένα σχετικά με τη χρήση ταφοπλακών στο Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου της Θεσσαλονίκης.
Τον Μάρτιο του 2013 η διαμερισματική σύμβουλος του Δήμου Θεσσαλονίκης Τίλντα Καράσσο κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στην Πλ. Ελευθερίας είπε κάτι που πιστεύω ερμηνεύει ορθά την σημερινή κατάσταση στις σχέσεις Εβραίων και Χριστιανών στη Θεσσαλονίκη: "...ήρθε η ώρα να αναγνωρίσουμε οτι η πορεία μας στην Κατοχή δεν υπήρξε κοινή". Ομολογώ ότι δεν έχω συζητήσει μαζί της το τι την οδήγησε σε αυτή την διαπίστωση ή το τι αλλαγές θα οδηγούσε η παραδοχή αυτή της διαπίστωσης. Αυτό που όμως ξέρω είναι ότι το Ολοκαύτωμα της Θεσσαλονίκης δεν ορίζεται απλώς μέσω της απουσίας του, αλλά και διαμέσου της απτής παρουσίας του. Και δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από την πιο γνωστή εκκλησία της πόλης, τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου.
Ο Ι.Ν. του Αγίου Δημητρίου είναι ίσως ο πλέον χαρακτηριστικός ναός της πόλης. Χρονολογείται από τον 5ο αιώνα, αν και συνεχείς αναστηλώσεις σημαίνουν ότι ο ναός είναι ουσιαστικά σύγχρονος. Σημαντικότερη είναι η τελευταία μετά την πυρκαγιά του 1917 που τον κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά. Για πολλά χρόνια έμεινε ερειπωμένος μέχρι την έναρξη εκτεταμένων εργασιών αναστήλωσης που σταμάτησαν το 1938, λίγο πριν τον θάνατο του αρχιτέκτονα Ζάχου που τις είχε αναλάβει. Έτσι αναφέρει τόσο η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, όσο και το Υπουργείο Πολιτισμού - αυτό που όμως δεν αναφέρεται είναι η εμπλοκή τους στο Ολοκαύτωμα και την τύχη του παλαιού Εβραϊκού Νεκροταφείου.
Στην εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", στις 25.10.2015, δημοσιεύτηκε το παρακάτω άρθρο της Όλγας Σέλλα σχετικά με το λεύκωμα "Η Θεσσαλονίκη κατά τη Γερμανική Κατοχή" το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Ποταμός".
Παλαιότερα ήταν οι περιηγητές που αποτύπωναν όψεις των χωρών που επισκέπτονταν με τους προδρόμους των υπερσύγχρονων σημερινών ψηφιακών δυνατοτήτων αποτύπωσης της καθημερινότητας. Είχαν τις οικονομικές και τεχνικές δυνατότητες να το κάνουν από τον 19ο αιώνα ακόμα. Διαφορετικοί περιηγητές έγιναν, στη διάρκεια του 20ού αιώνα και των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, οι στρατιώτες εισβολείς, όσοι βρέθηκαν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης ― και στην Ελλάδα. Με τις φωτογραφικές τους μηχανές αποτύπωναν όψεις τόπων και ανθρώπων. Οι περισσότεροι δεν το έκαναν λόγω ιστορικής ευαισθησίας. Την προσωπική τους στιγμή ήθελαν να καταγράψουν και να τη στείλουν με το ταχυδρομείο στους δικούς τους, από τους οποίους κι εκείνοι, λόγω του πολέμου, είχαν χωριστεί.
Στην εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", στις 25.10.2015, δημοσιεύτηκε το παρακάτω άρθρο του Νίκου Βατόπουλου για την ιστορία της οικογένειεας Γιουσουρούμ που το όνομά της έγινε με τα χρόνια συνώνυμο του παλαιοπωλείου.
Οι ιστορίες της Αθήνας και των ανθρώπων της είναι αναρίθμητες. Πολλές από αυτές ξεθωριάζουν, λανθάνουν ή λησμονούνται. Αλλες αναφύονται σε κύκλους χρόνου και γίνονται και πάλι ίχνη, και από θραύσματα γίνονται αφηγήσεις. Η περίπτωση της οικογένειας Γιουσουρούμ είναι ένα αθηναϊκό παραμύθι, γοητευτικό όσο και μακρινό, αλλά ταυτόχρονα νωπό, καθημερινό και αληθινό όσο και η κληρονομιά του οικογενειακού ονόματος στην καθομιλουμένη. Πριν από λίγες ημέρες, η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών τίμησε ως μεγάλο ευεργέτη της τον κ. Μωυσή (Μωύς) Γιουσουρούμ, ετών 95, ο οποίος επί σειρά δεκαετιών προσέφερε εθελοντικά. Το όνομά του δόθηκε στον αίθριο χώρο της συναγωγής και η δημόσια αυτή εκδήλωση τιμής στάθηκε η αφορμή για να συνταχθεί η ιστορία της οικογενείας Γιουσουρούμ με ερευνητική δουλειά στα αρχεία, με πρωτοβουλία του Εβραϊκού Μουσείου στην Αθήνα και της εβραϊκής κοινότητας.