Ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία η πρώτη μουσική διάλεξη του πολυβραβευμένου Αμερικανού εθνομουσικολόγου Christopher C. King με τίτλο “Στο Περιθώριο της Ιστορίας: H Μουσική των Ελληνοεβραίων Γυναικών στις αρχές του 20ου αιώνα” η οποία πραγματοποιήθηκε στις 24.5.2022 στο Αμφιθέατρο Cotsen Hall, της Γενναδείου Βιβλιοθήκης.
Πρωταγωνίστριες της βραδιάς ήταν η Ρωμανιώτισσα Εβραία τραγουδίστρια από τα Ιωάννινα, Αμαλία Βάκα (Μάτσα) και οι σεφαραδίτισσες Εβραίες τραγουδίστριες από τη Θεσσαλονίκη Ρόζα Εσκενάζυ και Στέλλα Χασκίλ.
Την παρουσίαση άνοιξε με χαιρετισμό και καλωσόρισμα η Διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης κ. Μαρία Γεωργοπούλου. Η συζήτηση του κ. King μαζί με τη δημοσιογράφο και συντονίστρια της βραδιάς κ. Μαριάννα Σκυλακάκη, η ενδιάμεσες μουσικές παύσεις από τα ηχογραφημένα τραγούδια σε αυθεντικούς δίσκους 78 στροφών που ήχησαν στον χώρο του αμφιθεάτρου και η ζωντανή μουσική των Ελένη Βράττη (oύτι), Δημοσθένη Καραχριστοδούλου (πολίτικη λύρα) και Ευαγγελία Φλιτούρη (φωνή), μετέφερε τους θεατές στο ταξίδι της πολυσήμαντης και ταυτόχρονα περιθωριοποιημένης ιστορίας της μουσικής των Εβραίων γυναικών στην Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα.
Tο ΚΙΣΕ, στο πλαίσιο των δράσεών του για την 200ή επέτειο από την Ελληνική Επανάσταση, επιχορήγησε ερευνητικό πρόγραμμα του ΕΠΟΦΙ (Εργαστηρίου Πολιτικής Φιλοσοφίας, της Φιλοσοφικής του Πανεπιστημίου Αθηνών), με θέμα τους Εβραίους στην Ελληνική Επανάσταση, καθώς και την έκδοση σχετικού τόμου. Θεωρώντας ότι το έργο αυτό ρίχνει φως σε μία ελάχιστα γνωστή -και εν πολλοίς παρεννοημένη- πτυχή της ιστορίας, το ΚΙΣΕ συγχαίρει τους συντελεστές του προγράμματος για την πολύτιμη επιστημονική προσφορά τους.
Ακολούθως δημοσιεύουμε την ανακοίνωση του ΕΠΟΦΙ για την ολοκλήρωση της ερευνητικής εργασίας.
"Μέλη του «Εργαστηρίου Πολιτικής Φιλοσοφίας: Από την πράξη στη θεωρία» (ΕΠοΦι), του Τμήματος Φιλοσοφίας, ολοκλήρωσαν έρευνα υπό την εποπτεία της Καθηγήτριας Πολιτικής Φιλοσοφίας και Διευθύντριας του Εργαστηρίου, Βάνας Νικολαΐδου-Κυριανίδου, σχετικά με το «εβραϊκό ζήτημα» πριν, κατά και αμέσως μετά την Ελληνική Επανάσταση. Το Ερευνητικό Πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος (ΚΙΣΕ) και το Ίδρυμα Παιδείας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού (Ιδρυτές Νίκος και Λύντια Τρίχα), στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Ο δίσκος "Άγνωστοι μουσικοί θησαυροί των Ελλήνων Εβραίων" -που μόλις κυκλοφόρησε από το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και την Ι.Κ. Θεσσαλονίκης- είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια νέα συλλογή εβραϊκής μουσικής.
Χρόνια έρευνας της σοπράνο Μαριάντζελας Χατζησταματίου με τη βοήθεια της Διδάκτωρος Ιστορικής Μουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. Χρύσας Σκαρλάτου συσσώρευσαν ένα θησαυρό από λησμονημένα τραγούδια, τα οποία συγκεντρώθηκαν ένα προς ένα από διαφορετικές πηγές, διάσπαρτες σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Το κύριο χαρακτηριστικό των τραγουδιών που συγκεντρώθηκαν είναι ότι αποτελούν στοιχεία διαφορετικών εβραϊκών γλωσσικών και πολιτιστικών παραδόσεων. Ανεξάρτητα από την παλαιότητα και την προέλευσή τους, οι παραδόσεις αυτές έλαβαν το τελικό σχήμα τους μέσα στο πλαίσιο των νεοελληνικών γλωσσικών και μουσικών επιδράσεων.
Ο ιστορικός Θεόδωρος Συντυχάκης στη διδακτορική του διατριβή (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) με θέμα «Ιστορική μνήμη και Δημόσια Ιστορία: Ιστορικός περίπατος ανάδειξης τόπων Εβραϊκού ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ηρακλείου Κρήτης» προτείνει τη διαδρομή ενός ιστορικού περιπάτου ανάδειξης τόπων εβραϊκού ενδιαφέροντος στην γενέτειρά του, το Ηράκλειο Κρήτης.
Η διατριβή δομείται σε τρία τμήματα: Στο αρχικό, θεωρητικό μέρος, αναπτύσσεται μια αδρομερής προσέγγιση των όρων της Ιστορίας και της Δημόσιας Ιστορίας, καθώς και της σχέσης που αυτές αναπτύσσουν με το χώρο της Συλλογικής και της Ιστορικής μνήμης. Στο εκτενέστερο δεύτερο μέρος, το ερευνητικό, επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή στη ζωή και τη δράση των μελών της εβραϊκής κοινότητας του Ηρακλείου, ενώ στο τελευταίο τμήμα της εργασίας, στο εφαρμοσμένο μέρος της, παρουσιάζεται η πρόταση των σταθμών του ιστορικού περιπάτου όπου προβάλλονται τα εβραϊκά τοπόσημα του Ηρακλείου.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ
Την Τρίτη 10 Μαΐου 2022, στο Αμφιθέατρο "Αντώνης Τρίτσης" του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων, η Υπηρεσία Γυναικείων Θεμάτων & το πρόγραμμα «Πρωτοβουλία» του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων οργάνωσαν εσπερίδα με θέμα «Η σχέση ανδρών και γυναικών τον 21ο αιώνα – η ποιμαντική ευθύνη και η οπτική των θρησκειών».
Ο Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως Αθηναγόρας, ο Ραββίνος Ισαάκ Μιζάν, ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής στο ΕΚΠΑ Χρήστος Καρακόλης, η ψυχολόγος Μαριλίν Πιζάντε, η εκπαιδευτικός Μαρία Σιδηροπούλου και ο φοιτητής Ψυχολογίας Μωυσής Ταραμπουλούς συζήτησαν για τη σχέση ανδρών και γυναικών στις σύγχρονες κοινωνίες και για την πρόληψη της κρίσης, από την οπτική των Θρησκειών. Τη συζήτηση συντόνισε η Βάσω Κόλλια, πρώην Γενική Γραμματέας Νέας Γενιάς και Ισότητας των Φύλων.
Μια ενδιαφέρουσα βραδιά όπου αναδείχθηκαν τόσο οι θεολογικές προσεγγίσεις όσο και οι επιστημονικές αναλύσεις για την εξέλιξη του θεσμού της οικογένειας και την αποτροπή της ενδοοικογενειακής βίας.