Στις 5.11.2021, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΙΣΕ κ. Βίκτωρ Ισ. Ελιέζερ έδωσε στην κα Μαρία Μανάκα, προϊσταμένη της ΕΡΤ Ορεστιάδας, ραδιοφωνική συνέντευξη για την προσπάθεια ανάδειξης της ιστορικής αξίας της μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς που έχει απομείνει από το Εβραϊκό στοιχείο στον Έβρο. Στις 9.11.2021 δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της ΕΡΤ Ορεστιάδας το παρακάτω άρθρο με τίτλο «Αξιοποιείται η Εβραϊκή μνήμη στον Έβρο».
Ακούστε ΕΔΩ & ΕΔΩ αποσπάσματα από την συνέντευξη.
Με οδηγό να μην μείνουν κενά γράμματα το «Δεν ξεχνώ» ή το «Ποτέ πια», το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδας προχώρησε σε μια συνεργασία με δήμους, όπου υπάρχουν ακόμη μνημεία που μαρτυρούν την ύπαρξη και άνθηση του Εβραϊκού στοιχείου στη χώρα.
Μια από αυτές τις συνεργασίες αποτελεί και ο Δήμος Αλεξανδρούπολης όπου σε πρόσφατη επίσκεψη μελών του ΚΙΣ, δρομολογήθηκε η συντήρηση και αξιοποίηση των Εβραϊκών νεκροταφείων της πόλης ώστε ένα κομμάτι της ιστορίας να παραμείνει ζωντανό για να θυμίζει το πέρασμα του Εβραϊκού πληθυσμού.
Το διήμερο 1ης και 2ας Νοεμβρίου 2021, τα μέλη του προεδρείου του ΚΙΣΕ, ο Γεν. Γραμματέας Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ και ο Γεν. Ταμίας Δανιήλ Μπεναρδούτ πραγματοποίησαν μια περιοδεία στη Θράκη με σκοπό να συναντήσουν τους εκπροσώπους των τοπικών Αρχών και να συζητήσουν τρόπους αξιοποίησης της εβραϊκής κληρονομιάς σε Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή και Ξάνθη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Η πρώτη συνάντηση έγινε με το Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης κ. Ιωάννη Ζαμπούκη και τον Γεν. Γραμματέα του Δήμου κ. Ιωάννη Μπόγδη, στο Δημαρχιακό Μέγαρο, όπου συζητήθηκε η αξιοποίηση του Εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης και η ανάδειξη της ιστορίας της Εβραϊκής κοινότητας. Εν συνεχεία τα δύο στελέχη του ΚΙΣΕ επισκέφθηκαν, μαζί με τον Δήμαρχο και τον Γεν. Γραμματέα το Εβραϊκό νεκροταφείο, όπου παρουσία του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμου περπάτησαν ανάμεσα στα μνήματα που χρονολογούνται από τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Δήμος Αλεξανδρούπολης έχει ήδη καθαρίσει τον χώρο, τον έχει περιφράξει προσωρινά με συρματόπλεγμα και φροντίζει για την αποκάλυψη και τον καθαρισμό των επιτύμβιων πλακών. Συμφωνήθηκε η ανέγερση σταθερού φράκτη, η τοποθέτηση αναμνηστικής πλάκας με ιστορική αναφορά στο εβραϊκό νεκροταφείο, καθώς και ο φωτισμός του για την ανάδειξή του ως χώρου μνήμης των Εβραίων που έζησαν στην Αλεξανδρούπολη.
Περισσότερα: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ – ΚΟΜΟΤΗΝΗ – ΞΑΝΘΗ : ΜΝΗΜΗ ΕΒΡΑΪΚΗΣ ΖΩΗΣ
Είναι αν μη τι άλλο συγκινητικό το ότι ο Ελληνοϊταλός Γκαμπριέλε Νίσσιμ, αντί να αφηγηθεί την απίστευτη ιστορία της οικογένειάς του, μίας από τις πιο ηρωικές και γνωστές στην ιστορία του εβραϊσμού, προτίμησε να γράψει ένα υποδειγματικό βιβλίο για το πώς μπορούμε να γίνουμε πιο δίκαιοι, αντλώντας μαθήματα και παραδείγματα από το έργο του Σωκράτη, του Μάρκου Αυρήλιου, της Χάνα Άρεντ, του Ζίγκμουντ Μπάουμαν ή του Βασίλι Γκρόσμαν.
Με αμιγή φιλοσοφική διάθεση αλλά και με έναν γνήσιο ανθρωπισμό, αδιάρρηκτα συνδεδεμένο με τα βαθιά νοήματα του εβραϊσμού, με πλήθος αναφορών και ιστορίες απτές, αντλημένες από το έργο φιλοσόφων, συγγραφέων αλλά και πολιτικών όπως ο Ετιέν ντε Λα Μποεσί ή ο Βάτσλαβ Χάβελ, ο γνωστός απόγονος της οικογένειας Νίσσιμ στόχο έχει την ανάδειξη των βαθύτερων νοημάτων του ανθρωπισμού και να μας πείσει πως ο πραγματικός προορισμός του άνω θρώσκοντα ανθρώπου είναι το να είναι δίκαιος.
Στο βιβλίο του Ούτε άγιοι, ούτε ήρωες - Το κατά δύναμη καλό (μτφρ. Δάφνη Βλουμίδη), το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Εστίας, ο συγγραφέας ευαγγελίζεται όχι έναν κόσμο με μεγάλες ιδέες, επαναστάτες ή προασπιστές του καλού αλλά με ανθρώπους που με το παράδειγμά τους, όσο αντιφατικοί και ατελείς και αν είναι, θα ανοίγουν πάντα δρόμους, αφήνοντας μια χαραμάδα ελπίδας. Με οδηγό το χωρίο από το Ταλμούδ, που έγινε η αγαπημένη φράση των δίκαιων ανθρώπων, «όποιος σώζει μια ζωή, σώζει ολόκληρο τον κόσμο», όπως λέει στη Μισνά, ο Νίσσιμ εμπνέεται τον περίφημο Κήπο των Δικαίων και πρωτοστατεί στην καμπάνια της αναγνώρισης της 6ης Μαρτίου ως Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης των Δικαίων, θεσμοθετημένης πλέον από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2012 και αναγνωρισμένης και από την ιταλική Βουλή.
Περισσότερα: ΒΙΒΛΙΟ: ΓΚΑΜΠΡΙΕΛΕ ΝΙΣΣΙΜ, Η ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΟΥ ΕΒΡΑΙΟΥ
Με αφορμή τη νέα πρόσφατη βεβήλωση του εβραϊκού νεκροταφείου στα Γιάννενα ο δήμαρχος της πόλης Μωυσής Ελισάφ μίλησε στη LIFO για την εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων, τον αντισημιτισμό και τη διαφορετικότητα.
Ακολουθεί το άρθρο της Νίκης Κουτουλούλη που δημοσιεύτηκε στη LIFO στις 19.8.2021:
«Τα Γιάννενα αποτέλεσαν τη μητρόπολη του ρωμανιώτικου εβραϊσμού. Η ιστορική εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων υπήρξε πολυπληθής, ισχυρή και είχε ελληνοεβραϊκό χαρακτήρα. Πέρασε από ακμή και παρακμή και μέχρι σήμερα, αν και ολιγομελής, παραμένει ενεργή.
Πρόκειται για μια από τις παλιότερες εβραϊκές κοινότητες στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, με ιστορία τουλάχιστον χιλίων χρόνων. Η ύπαρξη Εβραίων στην πόλη των Ιωαννίνων είναι συνυφασμένη με την ίδρυση της πόλης, στο τέλος της πρώτης χιλιετίας.
Χωρίς να ξέρουμε την ακριβή ημερομηνία εγκατάστασης των Εβραίων στην πόλη, η πρώτη γραπτή μαρτυρία είναι το χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου του Β’ του Παλαιολόγου το 1319, που δίνει οικονομικά, εκκλησιαστικά και διοικητικά προνόμια στις διάφορες μειονότητες και στους Εβραίους που κατοικούσαν στην πόλη των Ιωαννίνων.
Περισσότερα: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΩΥΣΗ ΕΛΙΣΑΦ ΓΙΑ ΤΗ ΓΙΑΝΝΙΩΤΙΚΗ ΕΒΡΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ
Ο Μωσέ, γιος του Ρούβεν και της Μπουλίσα, γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου 1922 στην πόλη της Ρόδου που ήταν υπό ιταλική κυριαρχία. Μεγάλωσε στην εβραϊκή συνοικία της Παλιάς Πόλης. Μιλούσε και έγραφε εβραϊκά, ιταλικά, ελληνικά, ισπανικά, γαλλικά και τουρκικά.
Η ζωή του στο νησί ήταν ευχάριστη και ήσυχη μέχρι το 1938, όταν ξεκίνησαν τα μεγάλα προβλήματα των Εβραίων της Ρόδου κάτω από τη φασιστική διακυβέρνηση του Cesare De Vecchi και τους ρατσιστικούς νόμους.
Μετά το ξέσπασμα του πολέμου, ξεκίνησαν βομβαρδισμοί στο νησί. Σε έναν από αυτούς τους βομβαρδισμούς, τον Φεβρουάριο του 1944, προκλήθηκαν ζημιές στον άμαχο πληθυσμό και ιδιαίτερα στις εβραϊκές γειτονιές της Παλιάς Πόλης. Ανάμεσα στους Εβραίους που σκοτώθηκαν ήταν και ο νεότερος αδερφός του Μοσέ, ο Νισίμ Σουλάμ. Επιπλέον, το σπίτι του καταστράφηκε και αυτός και η οικογένειά του έμειναν άστεγοι.