Στη σειρά σύντομων βίντεο γνωριμίας με τις εβραϊκές κοινότητες ανά τον κόσμο, το WJC κυκλοφόρησε, στο κανάλι του στο You Tube, βίντεο για τους Εβραίους της Ελλάδας. Ο διευθυντής του ΚΙΣΕ Ηλίας Φρεζής μιλά για την ιστορία, τη σύγχρονη δράση και τα ζητήματα των Ελλήνων Εβραίων, σε συνέντευξη που είχε δώσει το 2015, στο πλαίσιο διεθνούς συνάντησης διευθυντών των εθνικών κοινοτήτων – μελών του WJC, στη Λισαβώνα.
Της Anne Marie Faraggi Rychner
Η ιστορία του εβραϊκού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών ερευνών. Εδώ θα περιοριστούμε σε μία σύντομη αναφορά, προκειμένου να εντάξουμε την εβραϊκή κοινότητα στο ιστορικό της πλαίσιο. Θα προσεγγίσουμε τη ζωή στη Θεσσαλονίκη, τα γεγονότα που συνέβαλαν στη μετανάστευση προς τη Γαλλία, τους εκτοπισμούς του 1943, τη μετανάστευση προς τη Γαλλία και τις πηγές γενεαλογίας των απογόνων γαλλικών οικογενειών.
Η ΖΩΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ο εβραϊκός πληθυσμός της Θεσσαλονίκης αποτελούνταν από τους Ρωμανιώτες ή Ελληνόφωνους Εβραίους, που υπήρχαν από την Αρχαιότητα. Με την άφιξη εμπόρων Ασκενάζι και Εβραίων από την Προβηγκία και την Ιταλία γρήγορα έγινε πολυπολιτισμικός. Όμως μετά το 1492, την σημαντικότερη ομάδα θα την αποτελέσουν Σεφαραδίτες που εκδιώχθηκαν από την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Ν. Ιταλία και τη Σικελία, που ανήκαν επίσης στην βασιλική αυλή της Αραγονίας ενώ, κατά τον 18ο αιώνα, θα εγκατασταθούν στην πόλη οι Λιβούρνοι.
Περισσότερα: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΒΡΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ήταν ωραία η ζωή στη Τζουντερία…. Μνήμες από την εβραϊκή συνοικία της Ρόδου
«Μεγαλώνοντας στο νησί ήταν σαν ένας παράδεισος».
Rachel Hanan, το γένος Hugnu, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος
«Κάθε φορά που περπατούσαμε, είτε πηγαίνοντας σχολείο, είτε στη δουλειά, στη συναγωγή, είτε επισκεπτόμασταν έναν φίλο ή συγγενή, περπατούσαμε ανάμεσα σε γνωστά και χαμογελαστά πρόσωπα, οι συγγενείς μας ήταν πάρα πολλοί, Γι’ αυτό η οικογένεια των Hugno συναντιόταν μόνο σε γιορτές, διαφορετικά θα υπήρχαν εκατό ξαδέρφια».
Isaac Jack Lévy
«Η ζωή στη Ρόδο ήταν όμορφη, όμορφη... Όλοι ήταν πολύ φιλικοί σαν μια οικογένεια. Δεν είχε σημασία πόσους γείτονες είχαμε, ο καθένας ήταν απλά μια οικογένεια... Στην πραγματικότητα, συνηθίζαμε να λέμε θεία Ρόζα, θεία Στράτα, θεία Ρεμπέκα, αλλά δεν ξέραμε αν ήταν συγγενείς ή όχι. Επειδή οι γονείς μας έλεγαν, πες γεια στη θεία Ρεμπέκα ή χαιρέτα τη θεία Ρίφκα. Σε όλους, έπρεπε να πούμε, θεία. Έτσι, για εμάς, όλοι οι γείτονες ήταν οικογένεια».
Mirù Alcanà, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος
Ο Ιταλός πρόεδρος, Σέρτζιο Ματαρέλα αποφάσισε να απονείμει τον τίτλο του Ιππότη του Μεγαλόσταυρου της Ιταλικής Δημοκρατίας στον ενενηντάχρονο, σήμερα, Σάμυ Μοντιάνο.
Ο Μοντιάνο γεννήθηκε και μεγάλωσε μέχρι τα δεκατέσσερά του χρόνια στη Ρόδο. Στη συνέχεια εκτοπίστηκε στο Άουσβιτς. Κατάφερε να επιζήσει του Ολοκαυτώματος και αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του στην προσφορά μιας προσωπικής, λεπτομερούς μαρτυρίας, με την οποία εξήγησε τι προκάλεσε, ακριβώς, η ναζιστική και φασιστική θηριωδία.
Ο Μοντιάνο, το χειμώνα ζει στη Ρώμη, ενώ περνά τα καλοκαίρια του στη Ρόδο, σε στενή επαφή με την μικρή, τοπική εβραϊκή κοινότητα. Είναι ένας από τους μόλις 25 εβραίους της Ρόδου, που γύρισαν ζωντανοί από τα χιτλερικά στρατόπεδα εξόντωσης.
Του Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ*
TA NEA, 11.7.2020. Ο ναός ή το Μουσείο της «Αγίας Σοφίας» στη Κωνσταντινούπολη είναι ίσως ένα από τα μοναδικά θρησκευτικά μνημεία που ενώνουν αντί να διχάζουν τους πιστούς δύο μεγάλων, διαφορετικών μονοθεϊστικών θρησκειών. Ως ναός, συμβόλισε για πολλούς αιώνες την ενότητα της Ορθόδοξης Χριστιανοσύνης και τον πλούτο του Βυζαντινού πολιτισμού, μέχρι την άλωση της Πόλης από τους Οθωμανούς, όπου μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος. Ο θεμελιωτής του σύγχρονου Τουρκικού κράτους Κεμάλ Ατατούρκ μετέτρεψε την «Αγιά Σοφιά», σε Μουσείο που σχετίζεται με τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ. Ένα Μουσείο παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, το οποίο επισκέπτονται και θαυμάζουν εκατομμύρια επισκέπτες, ανεξαρτήτως χρώματος φυλής ή θρησκείας. Αντιλαμβάνομαι και συμμερίζομαι όμως πλήρως το δέος που κυριεύει τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, μιας και αυτή η Εκκλησία αποτέλεσε την κοιτίδα της Ορθοδοξίας και σημάδεψε την πίστη στο δίκαιο απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων από τον Οθωμανικό ζυγό που οδήγησε στην ανεξαρτησία και στην ίδρυση του σύγχρονου Ελληνικού κράτους.