Ο δίσκος "Άγνωστοι μουσικοί θησαυροί των Ελλήνων Εβραίων" -που μόλις κυκλοφόρησε από το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και την Ι.Κ. Θεσσαλονίκης- είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια νέα συλλογή εβραϊκής μουσικής.
Χρόνια έρευνας της σοπράνο Μαριάντζελας Χατζησταματίου με τη βοήθεια της Διδάκτωρος Ιστορικής Μουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. Χρύσας Σκαρλάτου συσσώρευσαν ένα θησαυρό από λησμονημένα τραγούδια, τα οποία συγκεντρώθηκαν ένα προς ένα από διαφορετικές πηγές, διάσπαρτες σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Το κύριο χαρακτηριστικό των τραγουδιών που συγκεντρώθηκαν είναι ότι αποτελούν στοιχεία διαφορετικών εβραϊκών γλωσσικών και πολιτιστικών παραδόσεων. Ανεξάρτητα από την παλαιότητα και την προέλευσή τους, οι παραδόσεις αυτές έλαβαν το τελικό σχήμα τους μέσα στο πλαίσιο των νεοελληνικών γλωσσικών και μουσικών επιδράσεων.
Ο ιστορικός Θεόδωρος Συντυχάκης στη διδακτορική του διατριβή (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) με θέμα «Ιστορική μνήμη και Δημόσια Ιστορία: Ιστορικός περίπατος ανάδειξης τόπων Εβραϊκού ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ηρακλείου Κρήτης» προτείνει τη διαδρομή ενός ιστορικού περιπάτου ανάδειξης τόπων εβραϊκού ενδιαφέροντος στην γενέτειρά του, το Ηράκλειο Κρήτης.
Η διατριβή δομείται σε τρία τμήματα: Στο αρχικό, θεωρητικό μέρος, αναπτύσσεται μια αδρομερής προσέγγιση των όρων της Ιστορίας και της Δημόσιας Ιστορίας, καθώς και της σχέσης που αυτές αναπτύσσουν με το χώρο της Συλλογικής και της Ιστορικής μνήμης. Στο εκτενέστερο δεύτερο μέρος, το ερευνητικό, επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή στη ζωή και τη δράση των μελών της εβραϊκής κοινότητας του Ηρακλείου, ενώ στο τελευταίο τμήμα της εργασίας, στο εφαρμοσμένο μέρος της, παρουσιάζεται η πρόταση των σταθμών του ιστορικού περιπάτου όπου προβάλλονται τα εβραϊκά τοπόσημα του Ηρακλείου.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ
Την Τρίτη 10 Μαΐου 2022, στο Αμφιθέατρο "Αντώνης Τρίτσης" του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων, η Υπηρεσία Γυναικείων Θεμάτων & το πρόγραμμα «Πρωτοβουλία» του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων οργάνωσαν εσπερίδα με θέμα «Η σχέση ανδρών και γυναικών τον 21ο αιώνα – η ποιμαντική ευθύνη και η οπτική των θρησκειών».
Ο Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως Αθηναγόρας, ο Ραββίνος Ισαάκ Μιζάν, ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής στο ΕΚΠΑ Χρήστος Καρακόλης, η ψυχολόγος Μαριλίν Πιζάντε, η εκπαιδευτικός Μαρία Σιδηροπούλου και ο φοιτητής Ψυχολογίας Μωυσής Ταραμπουλούς συζήτησαν για τη σχέση ανδρών και γυναικών στις σύγχρονες κοινωνίες και για την πρόληψη της κρίσης, από την οπτική των Θρησκειών. Τη συζήτηση συντόνισε η Βάσω Κόλλια, πρώην Γενική Γραμματέας Νέας Γενιάς και Ισότητας των Φύλων.
Μια ενδιαφέρουσα βραδιά όπου αναδείχθηκαν τόσο οι θεολογικές προσεγγίσεις όσο και οι επιστημονικές αναλύσεις για την εξέλιξη του θεσμού της οικογένειας και την αποτροπή της ενδοοικογενειακής βίας.
Τη δραστήρια ομάδα του Μουσικού Σχολείου Πρέβεζας, η οποία εκπονεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η χαμένη Εβραϊκή κοινότητα της Πρέβεζας. Τοπική Ιστορία και κοινωνική ενσυναίσθηση», δέχθηκε στο γραφείο του ο Δήμαρχος Πρέβεζας κ. Νίκος Γεωργάκος.
Τον συντονισμό του προγράμματος έχει η εκπαιδευτικός του κα Αθηνά Θεοδόση, ενώ συμμετέχουν οι εκπαιδευτικοί κα Αφροδίτη Κοσμά και κα Μαρίνα Γαργάλα, καθώς και ομάδα μαθητών και μαθητριών του Μουσικού Σχολείου.
Στόχοι είναι οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες, να γνωρίσουν την τοπική ιστορία αναφορικά με την παρουσία των Εβραίων στην Πρέβεζα (με έμφαση στη μικροϊστορία), να κατανοήσουν τους όρους της διαπολιτισμικής συνύπαρξης και να «υιοθετήσουν» τις αρχές που αφορούν στην αποδοχή της θρησκευτικής και πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Στο πλαίσιο της εκπόνησης του προγράμματος η ομάδα εργασίας πραγματοποίησε περιήγηση στα σημεία που σχετίζονται με την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας, δηλαδή εκεί όπου κάποτε βρίσκονταν η Συναγωγή, το Εβραϊκό σχολείο, το Εβραϊκό νεκροταφείο, τα καταστήματα και τα σπίτια των Εβραίων συμπολιτών μας.
«ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΚΑΒΑΛΙΩΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ» είναι ο τίτλος του 45λεπτου ντοκιμαντέρ, παραγωγής του τηλεοπτικού καναλιού ENA channel και του Δήμου Καβάλας, στο οποίο -μέσα από συνεντεύξεις, αναμνήσεις και αρχειακό υλικό- συμπυκνώνεται η ιστορία και το Ολοκαύτωμα των 1.484 Εβραίων της Καβάλας. Δείτε το εδώ.
Για την ιστορική διαδρομή και το αποτύπωμα των Καβαλιωτών Εβραίων στην πόλη μιλούν ο ιστορικός ερευνητής Κυριάκος Λυκουρίνος και ο ερευνητής της τοπικής ιστορίας Κώστας Παπακοσμάς, ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα Γιόσι Αμράνι, ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ Δαυίδ Σαλτιέλ και ο Πρόεδρος της Διαχειριστικής Επιτροπής της Ι.Κ. Καβάλας Συμεών Λάκε, καθώς και Καβαλιώτες Εβραίοι όπως ο Φίκος Μεβοράχ, ο Αλέξανδρος Σιμχά και ο Ααρών Τσιμίνο.
Το ντοκιμαντέρ σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Πατσουλίδης και η διεύθυνση της παραγωγής, η καλλιτεχνική επιμέλεια και το σενάριο είναι της Νικόλ Σπυροπούλου.