Πληροφορίες

Δημιουργήθηκε : 24 Ιουνίου 2020

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Μια από τις πλέον φριχτές και βάρβαρες ενέργειες των χιτλερικών κατακτητών στη Θεσσαλονίκη, στα χρόνια της γερμανικής Κατοχής, ήταν η καταστροφή, με διαταγή του περιβόητου εγκληματία πολέμου Μαξ Μέρτεν, του ανεκτίμητης αξίας εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης, στις ταφόπλακες του οποίου αποτυπώνονταν η ιστορική διαδρομή της ελληνικής Μακεδονίας στο βάθος πολλών αιώνων.

Επρόκειτο για μια πανάρχαια εβραϊκή νεκρόπολη, με περισσότερους από 500.000 τάφους, εκτεταμένη σε 350.000 τ.μ., μία έκταση που με την επέκταση της Θεσσαλονίκης είχε μετατραπεί σε κεντρικό σημείο του πολεοδομικού ιστού. Η ονομασία του παλιού εβραϊκού νεκροταφείου ήταν Λα Πουέρτα Ρεδόντα (Στρογγυλή Πύλη). (Στέλλα Σάλεμ, «Το παλιό εβραϊκό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης», περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις τεύχος 6 (2001), σ. 58-59)

Η ιστορία του αρχαίου εβραϊκού νεκροταφείου, χάνεται στα βάθη των αιώνων, καθώς σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, η ίδρυσή του ανάγονταν κατά την πρώιμη ρωμαϊκή εποχή, όταν οι πρώτοι Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Ενώ μετά το 1492 και την άφιξη των Σεφαραδιτών, η εβραϊκή νεκρόπολη συνεχώς επεκτεινόταν. Στην πόλη υπήρχαν ακόμη δύο τουρκικά νεκροταφεία, ένα στην δυτική πλευρά της πόλης και το δεύτερο στην ανατολική, έξω από τα ανατολικά τείχη, νοτιότερα από το εβραϊκό νεκροταφείο, εκεί που είναι σήμερα η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης. Βορειότερα και ανατολικά από τα κάστρα υπήρχε το νεκροταφείο όπου θάβονταν τα θύματα της πανούκλας. Οι χριστιανοί έθαβαν τους νεκρούς στο Σέιχ Σου και στο χώρο όπου σήμερα είναι το νεκροταφείο της Ευαγγελίστριας. (Β. Δημητριάδης, Τοπογραφία της Θεσσαλονίκης κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, 1430-1912, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1983, σ.)

Περισσότερα: Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΕΒΡΑΪΚΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΖΙ

Πληροφορίες

Δημιουργήθηκε : 04 Ιουνίου 2020

Για τον Χάγκεν Φλάισερ, ορισμένες από τις μνήμες των πρώτων του χρόνων μετά τον πόλεμο είναι σωματικές. Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1944 στη Βιέννη. Η μητέρα του γεννήθηκε στη Βουδαπέστη και ήταν 23 χρόνων όταν μετακινήθηκαν στην Βιέννη. Ο πατέρας υπηρετούσε στο ανατολικό μέτωπο, ο παππούς είχε συλληφθεί από τη μυστική αστυνομία των Σοβιετικών, μητέρα και βρέφος κατέληξαν στη φυλακή, αφέθηκαν ελεύθεροι και στη συνέχεια μέσα σε ένα βαγόνι κάρβουνου βρέθηκαν στη Βιέννη. Το 1949, ο Φλάισερ με τη μητέρα του μετακόμισε σε ένα κράτος που (ακόμα) δεν υπήρχε, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Ολα αυτά περιγράφονται στο τελευταίο κείμενο του νέου βιβλίου του ιστορικού Χάγκεν Φλάισερ, «Πόλεμος και μετά τον πόλεμο. Ο δύσκολος γερμανοελληνικός αιώνας» (Κολωνία 2020, αμετάφραστο ακόμα στα ελληνικά).

Αυτό είναι το πιο προσωπικό κείμενο ενός τόμου που περιλαμβάνει παλαιότερες δουλειές του, εμπλουτισμένες όμως σε πολλά σημεία. Ο Φλάισερ, που συνέβαλε όσο κανένας στη δημιουργία νέας σχολής ιστορικών στην Ελλάδα, εκείνης των σπουδών του δεύτερου μεγάλου Πολέμου και της Κατοχής, δεν ακολουθεί απλώς εξαντλητικά τον δρόμο των αρχείων, αλλά όπου μπορεί, και όπου ο χρόνος το επιτρέπει, επιχειρεί να γνωρίσει εκείνους που έγραψαν την Ιστορία που μελετά: Τον Κρις Γουντχάουζ και τον προκάτοχό του Εντι Μάγερς, πολλούς από τους αξιωματικούς των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής, αλλά και τον Ανδρέα Τζίμα ή τον καπετάν Λευτεριά από την ηγεσία του ΚΚΕ. Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρο το άρθρο του Τάσου Τέλλογλου στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 26.5.2020, με τίτλο «Ο δύσκολος αιώνας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας» & ΕΔΩ άρθρο - διόρθωση του δημοσιογράφου.

Πληροφορίες

Δημιουργήθηκε : 03 Ιουνίου 2020

Η άγνωστη ιστορία του Κεφαλονίτη στρατηγού Κωνσταντίνου Σπ. Ρόκου, ήρωα του Αλβανικού μετώπου, ο οποίος ως Γενικός Επιθεωρητής Νομαρχιών Θεσσαλίας, με έδρα το Βόλο, έσωσε στα μαύρα χρόνια της Κατοχής 1.500 καταδιωκόμενους Εβραίους, σε αντίθεση με τα όσα έπραξαν άλλοι Γενικοί Επιθεωρητές άλλων περιοχών της χώρας και ιδιαίτερα της Μακεδονίας.

Ο Κωνσταντίνος Ρόκος  (1886 – 1968), που κατάγονταν από την Άσσο της Κεφαλλονιάς, υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός στον Ελληνικό Στρατό και πήρε μέρος  στην προέλαση για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ηπείρου, το 1912-1913, ενώ διακρίθηκε ιδιαίτερα στη μάχη στο Μπιζάνι, που υπήρξε η σημαντικότερη σύγκρουση του Α΄ Βαλκανικού  πολέμου. Στη συνέχεια, ως γενικός αρχίατρος του Ελληνικού στρατού και στρατηγός, μετείχε στις μάχες για την απόκρουση της εισβολής των φασιστικών ιταλικών στρατευμάτων το 1940.

Το 1943, τοποθετήθηκε από την κατοχική κυβέρνηση της Αθήνας ως Γενικός Επιθεωρητής Νομαρχιών Θεσσαλίας και από τη θέση αυτή, τίμησε τη θέση του Έλληνα στρατηγού, ορθώνοντας το ανάστημά του εναντίον των βανδάλων του Ναζισμού, για να σώσει αθώους Έλληνες Εβραίους από τον άδικο φριχτό θάνατο στα κρεματόρια του Χίτλερ. Εκείνη την περίοδο, η Θεσσαλία δέχονταν τα κύματα των προσφύγων από τη Βόρεια Ελλάδα που προσπαθούσαν να προωθηθούν προς το νότο της χώρας και την Αθήνα για να σωθούν.

Περισσότερα: ΈΝΑΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΠΟΥ ΕΣΩΣΕ 1.500 ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ

Πληροφορίες

Δημιουργήθηκε : 28 Μαΐου 2020

Α.Π.Ε. 25.5.2020, της Σοφίας Παπαδοπούλου. Έζησε «548 ημέρες με άλλο όνομα», σχεδόν ενάμιση χρόνο μέσα στην απόλυτη σιωπή, σ' ένα διαμέρισμα του τρίτου ορόφου στην οδό Τσιμισκή 113, με μοναδική διέξοδο στα παιδικά της όνειρα το ημερολόγιο που κρατούσε, ενόσω η ίδια και η οικογένειά της κρύβονταν από τους ναζί. Και με την ...ταράτσα να είναι όχι απλώς χώρος παιχνιδιού αλλά «...ο κόσμος μου όλος», όπως έλεγε.

Η Θεσσαλονικιά Άννα Φρανκ -όπως την αποκάλεσαν- Ροζίνα Ασσέρ Πάρδο, προτού καλά καλά συμπληρώσει δέκα χρόνια ζωής βρέθηκε μαζί με την οικογένειά της να κρύβεται στο διαμέρισμα της οικογένειας του γιατρού Γιώργου Καρακώτσου και της συζύγου του Φαίδρας, προκειμένου να γλιτώσει από τα στρατόπεδα θανάτου του Γ' Ράιχ, όπου οδηγήθηκε η συντριπτική πλειονότητα των εβραίων πολιτών της Θεσσαλονίκης.

«Έφυγε» στις 16 Μαΐου 2020 από τη ζωή, σχεδόν πλήρης ημερών, αλλά και με ψυχική πληρότητα θα έλεγε κανείς, αφού είχε προλάβει τόσο να καταγράψει όλα όσα βίωσε στο βιβλίο της «548 ημέρες με άλλο όνομα» (σ.σ. μεταξύ άλλων έχει μεταφραστεί και στα γερμανικά από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου) όσο και να μιλήσει για τη φρίκη των ημερών και το Ολοκαύτωμα σε εκατοντάδες παιδιά -και όχι μόνο- προκειμένου να διασφαλίσει πως «ποτέ ξανά» δεν θα επαναληφθούν τέτοια ειδεχθή εγκλήματα.

Περισσότερα: 548 ημέρες με άλλο όνομα... Η ζωή της Ροζίνας Ασσέρ Πάρδο, της Θεσσαλονικιάς Άννα Φρανκ, στο...