Α.Π.Ε. 25.5.2020, της Σοφίας Παπαδοπούλου. Έζησε «548 ημέρες με άλλο όνομα», σχεδόν ενάμιση χρόνο μέσα στην απόλυτη σιωπή, σ' ένα διαμέρισμα του τρίτου ορόφου στην οδό Τσιμισκή 113, με μοναδική διέξοδο στα παιδικά της όνειρα το ημερολόγιο που κρατούσε, ενόσω η ίδια και η οικογένειά της κρύβονταν από τους ναζί. Και με την ...ταράτσα να είναι όχι απλώς χώρος παιχνιδιού αλλά «...ο κόσμος μου όλος», όπως έλεγε.
Η Θεσσαλονικιά Άννα Φρανκ -όπως την αποκάλεσαν- Ροζίνα Ασσέρ Πάρδο, προτού καλά καλά συμπληρώσει δέκα χρόνια ζωής βρέθηκε μαζί με την οικογένειά της να κρύβεται στο διαμέρισμα της οικογένειας του γιατρού Γιώργου Καρακώτσου και της συζύγου του Φαίδρας, προκειμένου να γλιτώσει από τα στρατόπεδα θανάτου του Γ' Ράιχ, όπου οδηγήθηκε η συντριπτική πλειονότητα των εβραίων πολιτών της Θεσσαλονίκης.
«Έφυγε» στις 16 Μαΐου 2020 από τη ζωή, σχεδόν πλήρης ημερών, αλλά και με ψυχική πληρότητα θα έλεγε κανείς, αφού είχε προλάβει τόσο να καταγράψει όλα όσα βίωσε στο βιβλίο της «548 ημέρες με άλλο όνομα» (σ.σ. μεταξύ άλλων έχει μεταφραστεί και στα γερμανικά από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου) όσο και να μιλήσει για τη φρίκη των ημερών και το Ολοκαύτωμα σε εκατοντάδες παιδιά -και όχι μόνο- προκειμένου να διασφαλίσει πως «ποτέ ξανά» δεν θα επαναληφθούν τέτοια ειδεχθή εγκλήματα.
Διάφορα αντικείμενα ανακαλύφθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς τα οποία είχαν κρύψει οι κρατούμενοι.
Τα αντικείμενα βρέθηκαν κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης στο Άουσβιτς, τις οποίες είχε αναλάβει η Αυστρία με την ευκαιρία μιας εθνικής έκθεσής της.
Στις 21 Απριλίου «βρήκαμε κουταλάκια, μαχαίρια, πιρούνια, κομμάτια από παπούτσια» κρυμμένα σε μια καμινάδα στο Μπλοκ 17 του Άουσβιτς, ανέφερε η γενική γραμματέας του Εθνικού Αυστριακού Ταμείου για τα θύματα του ναζισμού, Χάνα Λέσινγκ.
«Αυτά τα εργαλεία που φυλάσσονταν μακριά από τα βλέμματα των Ες-Ες, ίσως να τα χρησιμοποιούσαν οι τσαγκάρηδες στο πλαίσιο της προετοιμασίας κάποιας απόδρασης ή, απλούστατα, για να τρώνε» εξήγησε η Λέσινγκ. Τα αντικείμενα αυτά παραδόθηκαν στην υπηρεσία συντήρησης του μουσείου του Άουσβιτς, με την ελπίδα ότι θα ρίξουν λίγο φως στις συνθήκες διαβίωσης στο στρατόπεδο του θανάτου. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν βρεθεί πολλά κρυμμένα αντικείμενα σε διάφορα σημεία του στρατοπέδου.
Περισσότερα: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΚΡΥΨΕΙ ΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΆΟΥΣΒΙΤΣ
Του Νίκου Παπαδογιάννη, gazzetta, 8.5.2020
H ανθρωπότητα έζησε και εξακολουθεί να ζει μία συνθήκη σχεδόν πρωτόγνωρη, αλλά οι παλιοί αρνούνται να χρησιμοποιήσουν τη λέξη «πόλεμος» για να την περιγράψουν. Μπορεί η πανδημία να αφήνει πίσω της πτώματα, θρήνο, προσφυγιά και ίσως πείνα, αλλά δεν επιβάλει τον νόμο της με όπλα, βόμβες και κανόνια.
Πάνω απ’ όλα, δεν περιλαμβάνει γενοκτονίες και στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σαν σήμερα πριν από 75 χρόνια, άφησε πίσω του περισσότερους από 70 εκατομμύρια νεκρούς και λαούς ολόκληρους ξεκληρισμένους. Ο άμαχος πληθυσμός πλήρωσε φόρο αίματος αβάσταχτα βαρύ.
H Eλλάδα των 7,2 εκατομμυρίων κατοίκων θρήνησε 420.000 ψυχές μέσα στη λαίλαπα του Πολέμου. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως Εβραίοι, μαρτύρησαν μέσα στα ναζιστικά στρατόπεδα του θανάτου, από την Πολωνία και τη Γερμανία μέχρι το Χαϊδάρι, δύο βήματα από το σπίτι μου.
Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ
Στις 8 Μαΐου του 1945, με τη συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας, σήμανε το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Παρότι οι σύμμαχοι είχαν απελευθερώσει τους κρατουμένους από πολλά στρατόπεδα συγκέντρωσης, κανείς δεν ήταν τότε σε θέση να συλλάβει το συνολικό μέγεθος του εγκλήματος: έξι εκατομμύρια Ευρωπαίοι Εβραίοι –ανάμεσα στους οποίους ένα εκατομμύριο παιδιά– είχαν χάσει τις ζωές τους στα κρεματόρια. Η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που επλήγη περισσότερο αναλογικά με τον πληθυσμό της. Ιστορικές εβραϊκές κοινότητες έσβησαν εντελώς από τον χάρτη ή απισχνάστηκαν.
Καθώς οι επιζήσαντες της φρίκης φεύγουν από τη ζωή, περνά στους δικούς μας ώμους η ευθύνη της μνήμης, έτσι ώστε αυτό που συνέβη να μην επαναληφθεί. Η αναζωπύρωση του αντισημιτισμού σε πολλές χώρες της Ευρώπης αποδεικνύει ότι πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και πως είναι μέγιστο καθήκον να περάσουμε τη γνώση για το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητος στις επόμενες γενιές. «Τίποτε δεν είναι δεδομένο. Φοβάμαι ότι ακόμα και στην περίοδο που ζούμε, καθώς κυριαρχούν ο φόβος, η ανασφάλεια, η απαισιοδοξία, δυστυχώς έχουμε την ενδυνάμωση αρνητικών στερεοτύπων και θεωριών συνωμοσίας, κάτι που γνωρίζουν από πρώτο χέρι οι Εβραίοι ανά τον κόσμο», μου λέει από την άλλη άκρη της γραμμής ο Βενιαμίν Αλμπάλας, ο οποίος έχει διατελέσει πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών από το 1998 μέχρι το 2013.
Περισσότερα: #STAYSAFE ΒΕΝΙΑΜΙΝ ΑΛΜΠΑΛΑΣ: Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙ ΤΗ ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΙΑ
Της Οντέτ Βαρών - Βασάρ*
Εβδομήντα πέντε χρόνια κλείνουν φέτος από την 8η Μαΐου του 1945, όταν σήμανε και η επίσημη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας. Ο αιματηρότερος και πιο φριχτός πόλεμος στην ιστορία της ανθρωπότητας είχε φτάσει στο τέλος του, ο ναζισμός και το Γ’ Ράιχ κατέρρεαν, ο Χίτλερ είχε αυτοκτονήσει λίγες μέρες πριν (30 Απριλίου 1945). Τότε σήμανε και το τέλος των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Τα περισσότερα από τα στρατόπεδα εξόντωσης του εβραϊκού λαού, τα στρατόπεδα της «τελικής λύσης» ή πιο σωστά «κέντρα θανάτωσης», είχαν πάψει να υπάρχουν έτσι κι αλλιώς, ορισμένων μάλιστα είχαν ήδη σβηστεί και τα ίχνη, αφού είχαν επιτελέσει σε μεγάλο βαθμό τον σκοπό τους, την εξάλειψη των Εβραίων της Ευρώπης (6.000.000).
Το μεγαλύτερο από αυτά, το Αουσβιτς - Μπίρκεναου, είχε εκκενωθεί από τους Γερμανούς από τις 18 Ιανουαρίου του 1945, κι έτσι εγκαταλειμμένο το βρήκε ο «Κόκκινος Στρατός» στις 27 Ιανουαρίου με 7.000 σκελετωμένους πρώην κρατούμενους. Ενας από αυτούς ήταν και ο Πρίμο Λέβι, συγγραφέας του «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος». Η 27η Ιανουαρίου έχει θεσπιστεί από το 2005 ως «Διεθνής Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος» από τον ΟΗΕ. Τα στρατόπεδα που υπηρέτησαν αποκλειστικά την εξόντωση ήταν η Τρεμπλίνκα, το Σόμπιμπορ, το Μπέλζετς, το Μαϊντάνεκ και το Χέλμνο (Κούλμχοφ στα γερμανικά). Στο Μπέλζετς, το Σόμπιμπορ και την Τρεμπλίνκα είχαν ήδη καταστραφεί οι εγκαταστάσεις και είχαν φυτευτεί δέντρα από το 1943, ενώ το Μαϊντάνεκ ήταν το πρώτο στρατόπεδο που ανακάλυψε ο σοβιετικός στρατός, έρημο, δίχως κανέναν επιζώντα. Στο Χέλμνο από τον Δεκέμβριο του ’41 θανάτωναν Εβραίους σε φορτηγά με αέριο, γυρνώντας την εξάτμιση προς τα μέσα.